Pedagogiek

Zorgenkinderen
de-schavuiten-kinderen-met-zorgbehoefte-samen-met-kinderen-zonder-zorgbehoefte-in-een-groep-op-verpleegkundig-kinderdagverblijf

Zo kan het ook – Slangetjes, sondes en samen spelen: kinderen met en zonder zorg in één groep

Een kleine boerderij in hartje Leiden waar een kinderopvang met vijf groepen draait. Sondes, slangetjes, gehoorapparaatjes, mini-rollators en andere medische hulpmiddelen zijn hier de normaalste zaak van de wereld, want op elke groep hebben twee à drie kinderen verpleegkundige hulp nodig. Degenen met zorgbehoefte zitten samen met kinderen zonder zorgvraag in een groep en dat is hier heel normaal.
Zorgenkinderen
kind baby

Geadopteerde kinderen in de kinderopvang: ‘Bied ze veiligheid’

Wist je dat het aantal interlandelijke adopties de afgelopen jaren rap gedaald is? Kleine kans daardoor dat je te maken krijgt met een geadopteerd kindje op jouw opvanglocatie. Maar is dit wél het geval? Dan is het ontzettend belangrijk genoeg kennis te hebben om deze - vaak getraumatiseerde - kinderen veiligheid te bieden. Hoe je dat doet, vertelt Meike Melenhorst, video-interactiebegeleider-Gehechtheid, Adoptievoorzieningen van Fiom, ons graag.
marja-rexwinkel-relatie-kind-ouders

‘Pm’ers kunnen ongewenst gedrag tussen ouders en kind wegnemen’

Stress van ouders kan leiden tot ongewenst gedrag bij baby’s en jonge kinderen. De basis voor een goede en veilige ontwikkeling is de over en weer communicatie tussen kind en ouder. Ook PM’ers hebben een belangrijke rol in deze basisveiligheid. Ze kunnen stress bij baby’s en kindjes wegnemen. Dat zegt psychotherapeut Marja Rexwinkel, die de geestelijke gezondheid van baby’s en jonge kinderen in 25 jaar op de kaart heeft gezet.
Zorgenkinderen

Kinderen geboren na de dood van een broer of zus: ‘Zij moeten hun ouders weer gelukkig maken’

In Nederland is nog weinig bekend over de psychische problematiek waar kinderen die geboren zijn na het overlijden van een broer of zus, soms mee te maken krijgen. Want dat dit overlijden niet alleen een enorme impact heeft op de ouders, maar ook op het ‘opvolgende kind’, blijkt wel uit buitenlands onderzoek. Orthopedagoog Ard Nieuwenbroek vraagt hier aandacht voor. ‘Sommige kinderen krijgen dezelfde naam als hun overleden broer of zus.’
Pedagogiek
meisje kind huilen

Communiceren door gedrag: wat wil een kind jou vertellen?

‘Als een kind het jou moeilijk maakt, heeft het kind het juist moeilijk.’ Dat moet je steeds voor ogen houden als je te maken hebt met afwijkend gedrag, vindt orthopedagoog Niels van Delden. ‘Gedrag is een vorm van communicatie en heeft dus een functie: kinderen willen met hun gedrag iets aan jou vertellen.’
Pedagogiek
kind verdrietig

Kinderen in de rouw: ‘Ga niet de therapeut uithangen’

Grote kans dat je er ooit mee te maken krijgt als je in de kinderopvang werkt: een kind dat in de rouw is. Om een opa of oma, of misschien zelfs om een vader, moeder, broer(tje) of zus(je). Hoe herken je rouw bij een kind? En hoe kun je het kind hierin het beste begeleiden?
Ouders
blog-bennita-blocq-zo-doen-we-het-nou-eenmaal

Blog Bennita Blocq – Zo doen we het nou eenmaal

Opvoeden en wat de Nederlandse norm daarbij is, is niet voor iedereen zo duidelijk. De meeste ouders nemen vaak de gewoontes over van hun ouders en vinden de adviezen van hun moeder/vader meestal ook heel belangrijk. Maar wat als die adviezen of manieren van opvoeden niet goed (genoeg) zijn voor het kind?
Zorgenkinderen
kind verdrietig

Informatiedocumenten voor professionals: zo steun je kinderen in armoede

Kinderen die niet kunnen trakteren als ze jarig zijn, die zonder ontbijt naar school komen of van wie de ouders geen nieuwe kleren voor ze kunnen kopen. Helaas is het de realiteit van de dag. Wat kun jij doen als professional in de kinderopvang?
Zorgenkinderen
spaarpot stukslaan

Meer kinderen groeien op in armoede: ‘Signaleer en wijs ouders de weg naar hulp’

In 2023 zal maar liefst 9,5 procent van de kinderen in Nederland in armoede leven. Dat is de verwachting van het Centraal Planbureau (CPB). Dit vergt ook een signaleringsfunctie van professionals.
IKC's
kind naar school

Onderzoek: deze factoren vergroten de kans op een goede start op de basisschool

Bij sommige kinderen verloopt de start op het basisonderwijs niet zo soepel. Onderzoeks- en adviesbureau Sardes heeft een wetenschappelijk kader geschetst om de start op school voor deze kinderen te verbeteren. Want welke kinderen hebben een minder goede start? Waardoor komt dit? En nog belangrijker: hoe kunnen kinderopvang- en onderwijsprofessionals (het begin van) de schooltijd voor deze kinderen verbeteren?

Over pedagogiek

Pedagogische keuzes in de kinderopvang

De vier pedagogische doelen van Marianne Riksen-Walraven vormen de basis van de kinderopvang. Maar daarmee is de branche er nog niet. Want waartoe dient de kinderopvang en hoe doe je dat: een goede pedagogische leefomgeving bieden aan het jonge kind en dat vaak in een wisselende groep? De Pedagogische kaders en het Pedagogisch curriculum geven houvast.

Lees meer

Pedagogiek

Pedagogische beleidsplannen in de kinderopvang lijken soms inwisselbaar. Hier moeten de nieuwe eisen die de Wet IKK aan kinderopvangorganisaties stelt een einde aan maken. Het pedagogisch beleidsplan is vanaf 2018 een belangrijke graadmeter van pedagogische afwegingen die een kinderopvangorganisatie maakt. Dit kan zowel voor ouders als voor de inspectie bepalend zijn in hun oordeel over een organisatie.

In de Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang staat dat de vier pedagogische doelen van Marianne Riksen-Walraven geconcretiseerd moeten worden in het pedagogisch beleidsplan. In een algemene maatregel van bestuur (amvb) is nu letterlijk uitgeschreven wat hiermee bedoeld wordt.

Pedagogische doelen

De concrete uitwerking van de vier bekende pedagogische doelen voor de kinderopvang, zijn voor de dagopvang, peuterspeelzaalwerk en de bso exact hetzelfde geformuleerd. Wel moet er in de uitwerking rekening gehouden worden met de ontwikkelingsfase waarin kinderen zich bevinden. Daarom staat er dat er op de groepen:

– op een sensitieve en responsieve manier met kinderen wordt omgegaan, respect voor de autonomie van kinderen wordt getoond en grenzen worden gesteld aan en structuur wordt geboden voor het gedrag van kinderen, zodat kinderen zich emotioneel veilig en geborgen kunnen voelen;

– kinderen spelenderwijs worden uitgedaagd in de ontwikkeling van hun motorische vaardigheden, cognitieve vaardigheden, taalvaardigheden en creatieve vaardigheden, teneinde kinderen in staat te stellen steeds zelfstandiger te functioneren in een veranderende omgeving;

– kinderen worden begeleid in hun interacties, waarbij hen spelenderwijs sociale kennis en vaardigheden worden bijgebracht, teneinde kinderen in staat te stellen steeds zelfstandiger relaties met anderen op te bouwen en te onderhouden, en

– kinderen worden gestimuleerd om op een open manier kennis te maken met de algemeen aanvaarde waarden en normen in de samenleving met het oog op een respectvolle omgang met anderen en een actieve participatie in de maatschappij.

Toezichthouder

De concretisering van de pedagogische doelstellingen is niet alleen van belang voor professionals en ouders, maar ook voor het gesprek over de praktijkobservatie tussen de houder en de toezichthouder. De huidige uitwerking van de vier pedagogische doelen alleen, vormde in de praktijk te weinig basis voor een goed gesprek over pedagogische kwaliteit. Het is belangrijk om te vermelden dat ouders mee mogen praten over het pedagogisch beleid en hierover advies mogen uitbrengen. Kinderopvangorganisaties dienen minstens één keer per jaar overleg te voeren met de oudercommissie over het pedagogische beleid.

Doorlopende ontwikkelingslijnen

Ook wordt met de Wet IKK ingezet op betere doorlopende ontwikkelingslijnen. Dit enigszins holle begrip krijgt handen en voeten in de uitwerking van deze nieuwe kwaliteitsmaatregel voor de kinderopvang. Om te beginnen wordt geëist dat in het pedagogisch beleidsplan te lezen is hoe kinderen worden gevolgd in hun ontwikkeling en hoe er wordt gestreefd naar een doorlopende ontwikkellijn met de buitenschoolse opvang en/of de school.

Pedagogisch kaders

Vanaf 2010 zijn vier verschillende Pedagogisch kaders uitgebracht: voor de dagopvang, bso en gastouderopvang. En er is een Pedagogisch kader Diversiteit. De Pedagogisch kaders bieden pedagogisch medewerkers een concrete uitwerking van de pedagogische doelen. Er staan theoretische hoofdstukken in en praktische hoofdstukken waarbij de theorie is uitgewerkt in de aanpak van praktische situaties.

Het gebruik van de Pedagogisch kaders voor de kinderopvang kan beter. De boeken, zowel uitgebracht voor de dagopvang, de bso als de gastouderopvang, worden vooral incidenteel gebruikt. Dit blijkt uit een enquête onder pm’ers en gastouders die de Stichting BKK heeft laten houden.

Pedagogisch kader 0-4 jaar

De 546 respondenten van de BKK-enquête vinden het in meerderheid nuttig dat het Pedagogisch kader verder ontwikkeld wordt, ook al maken ze nu nog weinig gebruik van het boek. Het Pedagogisch kader voor 0-4 jaar (het eerste deel) is het bekendst onder de respondenten. BKK, die de boeken beschikbaar stelde, concludeert dat het Pedagogisch kader niet zo veel wordt gebruikt als ze zouden wensen.

Digitale editie

Pm’ers en gastouders hebben de wens dat het Pedagogisch kader digitaal wordt gemaakt, met een online zoek-database als handige toepassing. Ook willen ze er meer les in krijgen. 36 procent van de respondenten zijn gastouders, 28 procent werkt in een kinderdagverblijf en 10 procent werkt op de bso. De meeste respondenten zijn mbo-opgeleid en werken al langer dan zeven jaar in de kinderopvang.

Pedagogisch curriculum

In 2017 verscheen het Pedagogisch curriculum. Dit werk biedt de theoretische achtergrond bij de pedagogische doelen binnen de Wet IKK. Deze kan gebruikt worden bij het schrijven van de pedagogische beleidsplannen.

Uitgelicht congres

Masterclass Opvallend gedrag bij kinderen

Hotel de Reehorst

De Dag van de Pedagogisch Coach

Hotel de Reehorst

Jaarcongres Management Kinderopvang 2024

Hotel Papendal

Congres Samenwerken in het netwerk

Hotel van der Valk Veenendaal