Pedagogiek

Pedagogiek
kind boos

‘Positieve gedragsondersteuning levert de beste sfeer op de groep op’

Positieve gedragsondersteuning op de kinderopvang implementeren: dat is nodig, volgens wetenschapper Cathy van Tuijl. Ze realiseert zich dat het geen geringe boodschap is. Bovendien een complexe: ‘Het bieden van positieve gedragsondersteuning betekent afscheid nemen van je primaire reacties’.
Kwaliteit Opvang

De kwaliteit van de Nederlandse kinderopvang: vinger aan de pols met PiB

PiB, het zelfevaluatie-instrument van het Expertisecentrum Kinderopvang, is een veelgebruikte tool in de kinderopvang. Sterker nog, inmiddels hebben zoveel groepen het gebruikt, dat het centrum aan de slag is gegaan met alle data. Op basis van de verzamelde gegevens in het eerste halfjaar van 2022 is er nu een rapport uitgebracht over de kwaliteit van de Nederlandse kinderopvang. We spreken onderzoeker Erik Jan de Wilde over de interessantste bevindingen.
Pedagogiek
blog-judith-kuiten-hoe-pmers-het-lesgeven-volledig-zouden-moeten-loslaten

Blog Judith Kuiten – Verschil in werkwijze binnen één kinderopvangorganisatie?

Hoe komt het toch dat er binnen jouw kinderopvangorganisatie zo verschillend gewerkt wordt op de locaties en er soms zelfs hele grote verschillen zitten in de werkwijze op de groepen binnen één locatie?
Pedagogiek
expertisecentrum

Resultaten Expertisecentrum in 2021: het jaaroverzicht

Het Expertisecentrum Kinderopvang ontwikkelt en onderhoudt de kennisbasis voor pedagogisch professionals. Het centrum werkt aan de pedagogische kwaliteit van de kinderopvang in belang van het kind. In 2021 zijn vier ontwikkelteams met verschillende thema's aan de slag gegaan. De resultaten hiervan vind je nu in het jaaroverzicht 2021.
Kwaliteit Opvang
pedagogische kwaliteit

Zelfevaluatie-instrument PiB voor pedagogische kwaliteit

Sinds oktober vorig jaar beheert het Expertisecentrum Kinderopvang het instrument Pedagogische praktijk in Beeld (PiB), na uitgebreid getest te zijn bij vijftien organisaties. Danina Kooijman van Kibeo Kinderopvang: ‘We merken dat het gesprek over pedagogische kwaliteit op de werkvloer nu veel beter wordt gevoerd.’
Kwaliteit Opvang

PPINK: ‘Pedagogisch coach verhoogt kwaliteit opvang’

De functie pedagogisch coach/beleidsmedewerker geeft een sterke kwaliteitsimpuls aan de kinderopvang. Wel kan er in de praktische uitvoering nog het één en ander verbeteren. Dat blijkt uit een kwalitatieve verkenning van beroepsvereniging PPINK.
Pedagogiek

Ontwikkelteams Expertisecentrum Kinderopvang in juni van start

Er is veel belangstelling voor deelname aan de ontwikkelteams van het Expertisecentrum Kinderopvang. De teams zijn compleet en starten vanwege de coronacrisis in juni, en niet in april.

Column – Sterrenjacht

Stel, u bepaalt zelf als ondernemer de pedagogische kwaliteit van uw eigen kinderopvang. En stel, een wetenschappelijke onderzoeker bezoekt uw kinderdagverblijf en bepaalt ook de pedagogische kwaliteit. Wat gebeurt er vervolgens als we de twee oordelen naast elkaar leggen? Jacob Esplin en collega's onderzochten deze vraag in een Amerikaanse studie onder 58 kindcentra in de Amerikaanse staat Utah.

Column – Gluren bij de buren

Negatief of positief, er is wekelijks wel iets te vinden over de kwaliteit binnen onze branche. En dan worden er excursies naar het buitenland georganiseerd, omdat daar de kinderopvang beter geregeld zou zijn dan in Nederland. Langer ouderschapsverlof, met drie jaar naar school, verplicht naar de peuteropvang of meer thuis, overal doen ze het anders. Ik was lange tijd enorm onder de indruk van de verhalen over de opvang in Scandinavische landen.

Het pedagogisch curriculum in de praktijk

Vorig jaar verscheen het 'Pedagogisch curriculum'. Hoe kunnen kinderopvangorganisaties hiermee in de praktijk werken? Pedagoog Inge van Rijn ging op onderzoek uit en bezocht Marijke de Waal van Stichting Kinderopvang en Peuterspeelzaalwerk Culemborg. 'Het pedagogisch curriculum verrijkt ons pedagogisch beleidsplan.'

Over pedagogiek

Pedagogische keuzes in de kinderopvang

De vier pedagogische doelen van Marianne Riksen-Walraven vormen de basis van de kinderopvang. Maar daarmee is de branche er nog niet. Want waartoe dient de kinderopvang en hoe doe je dat: een goede pedagogische leefomgeving bieden aan het jonge kind en dat vaak in een wisselende groep? De Pedagogische kaders en het Pedagogisch curriculum geven houvast.

Lees meer

Pedagogiek

Pedagogische beleidsplannen in de kinderopvang lijken soms inwisselbaar. Hier moeten de nieuwe eisen die de Wet IKK aan kinderopvangorganisaties stelt een einde aan maken. Het pedagogisch beleidsplan is vanaf 2018 een belangrijke graadmeter van pedagogische afwegingen die een kinderopvangorganisatie maakt. Dit kan zowel voor ouders als voor de inspectie bepalend zijn in hun oordeel over een organisatie.

In de Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang staat dat de vier pedagogische doelen van Marianne Riksen-Walraven geconcretiseerd moeten worden in het pedagogisch beleidsplan. In een algemene maatregel van bestuur (amvb) is nu letterlijk uitgeschreven wat hiermee bedoeld wordt.

Pedagogische doelen

De concrete uitwerking van de vier bekende pedagogische doelen voor de kinderopvang, zijn voor de dagopvang, peuterspeelzaalwerk en de bso exact hetzelfde geformuleerd. Wel moet er in de uitwerking rekening gehouden worden met de ontwikkelingsfase waarin kinderen zich bevinden. Daarom staat er dat er op de groepen:

– op een sensitieve en responsieve manier met kinderen wordt omgegaan, respect voor de autonomie van kinderen wordt getoond en grenzen worden gesteld aan en structuur wordt geboden voor het gedrag van kinderen, zodat kinderen zich emotioneel veilig en geborgen kunnen voelen;

– kinderen spelenderwijs worden uitgedaagd in de ontwikkeling van hun motorische vaardigheden, cognitieve vaardigheden, taalvaardigheden en creatieve vaardigheden, teneinde kinderen in staat te stellen steeds zelfstandiger te functioneren in een veranderende omgeving;

– kinderen worden begeleid in hun interacties, waarbij hen spelenderwijs sociale kennis en vaardigheden worden bijgebracht, teneinde kinderen in staat te stellen steeds zelfstandiger relaties met anderen op te bouwen en te onderhouden, en

– kinderen worden gestimuleerd om op een open manier kennis te maken met de algemeen aanvaarde waarden en normen in de samenleving met het oog op een respectvolle omgang met anderen en een actieve participatie in de maatschappij.

Toezichthouder

De concretisering van de pedagogische doelstellingen is niet alleen van belang voor professionals en ouders, maar ook voor het gesprek over de praktijkobservatie tussen de houder en de toezichthouder. De huidige uitwerking van de vier pedagogische doelen alleen, vormde in de praktijk te weinig basis voor een goed gesprek over pedagogische kwaliteit. Het is belangrijk om te vermelden dat ouders mee mogen praten over het pedagogisch beleid en hierover advies mogen uitbrengen. Kinderopvangorganisaties dienen minstens één keer per jaar overleg te voeren met de oudercommissie over het pedagogische beleid.

Doorlopende ontwikkelingslijnen

Ook wordt met de Wet IKK ingezet op betere doorlopende ontwikkelingslijnen. Dit enigszins holle begrip krijgt handen en voeten in de uitwerking van deze nieuwe kwaliteitsmaatregel voor de kinderopvang. Om te beginnen wordt geëist dat in het pedagogisch beleidsplan te lezen is hoe kinderen worden gevolgd in hun ontwikkeling en hoe er wordt gestreefd naar een doorlopende ontwikkellijn met de buitenschoolse opvang en/of de school.

Pedagogisch kaders

Vanaf 2010 zijn vier verschillende Pedagogisch kaders uitgebracht: voor de dagopvang, bso en gastouderopvang. En er is een Pedagogisch kader Diversiteit. De Pedagogisch kaders bieden pedagogisch medewerkers een concrete uitwerking van de pedagogische doelen. Er staan theoretische hoofdstukken in en praktische hoofdstukken waarbij de theorie is uitgewerkt in de aanpak van praktische situaties.

Het gebruik van de Pedagogisch kaders voor de kinderopvang kan beter. De boeken, zowel uitgebracht voor de dagopvang, de bso als de gastouderopvang, worden vooral incidenteel gebruikt. Dit blijkt uit een enquête onder pm’ers en gastouders die de Stichting BKK heeft laten houden.

Pedagogisch kader 0-4 jaar

De 546 respondenten van de BKK-enquête vinden het in meerderheid nuttig dat het Pedagogisch kader verder ontwikkeld wordt, ook al maken ze nu nog weinig gebruik van het boek. Het Pedagogisch kader voor 0-4 jaar (het eerste deel) is het bekendst onder de respondenten. BKK, die de boeken beschikbaar stelde, concludeert dat het Pedagogisch kader niet zo veel wordt gebruikt als ze zouden wensen.

Digitale editie

Pm’ers en gastouders hebben de wens dat het Pedagogisch kader digitaal wordt gemaakt, met een online zoek-database als handige toepassing. Ook willen ze er meer les in krijgen. 36 procent van de respondenten zijn gastouders, 28 procent werkt in een kinderdagverblijf en 10 procent werkt op de bso. De meeste respondenten zijn mbo-opgeleid en werken al langer dan zeven jaar in de kinderopvang.

Pedagogisch curriculum

In 2017 verscheen het Pedagogisch curriculum. Dit werk biedt de theoretische achtergrond bij de pedagogische doelen binnen de Wet IKK. Deze kan gebruikt worden bij het schrijven van de pedagogische beleidsplannen.

Uitgelicht congres

Masterclass Opvallend gedrag bij kinderen

Hotel de Reehorst

De Dag van de Pedagogisch Coach

Hotel de Reehorst

Jaarcongres Management Kinderopvang 2024

Hotel Papendal

Congres Samenwerken in het netwerk

Hotel van der Valk Veenendaal