Pedagogiek

Wetenschapsjournalist Mark Mieras: ‘Zelfsturing is het nieuwe IQ’

Spel en beweging is onmisbaar om later goed te presteren op school, stelt wetenschapsjournalist Mark Mieras. 'Al spelend en bewegend leggen kinderen in de eerste zes levensjaren de basis voor leervermogen en zelfsturing. Kinderen leren dus door te spelen.’
Pedagogiek
nu-online-kinderopvang-magazine-nr-6-2021

Nu online: het juninummer van Kinderopvang magazine

Het juni-nummer van Kinderopvang bevat een nieuwe serie: ‘Creatief met kinderen’. In deze serie vertellen de auteurs van het boek hoe je dat aanpakt. In dit nummer tref je deel 1 aan: materiaalonderzoek als creatief spelaanbod. Verder lees je alles in het dossier Spelen over hoe je kinderen het beste helpt in het spel. Wat zijn de laatste inzichten en ervaringen? Kortom: een nummer vol informatie, inspiratie en praktische tips.

Hoe zeven bso’s meer ruimte maakten voor risicovol spel

Een half jaar lang ondersteunde pedagoog en promovendus Martin van Rooijen zeven bso’s bij het organiseren van risicovol spel. Met als resultaat een duidelijke toename van het aanbod van risicovol spel en meer zelfverzekerdheid bij de pedagogisch medewerkers.

Vaders hebben moeite met risicovol spel

Vaders hebben meer moeite met risicovol spel van hun kinderen dan moeders. Dit blijkt uit een onderzoek van VeiligheidNL en Stichting Opvoeden. ‘Té beschermd spelen heeft grote gevolgen voor de ontwikkeling van een kind.’

Rollenspel: Drie rollen voor professionals

Peuters en kleuters vinden rollenspel vaak leuk. Maar wat is jouw rol in een rollenspel? Aafke Bouwman (expert Jonge Kinderen en Taal bij CPS) stelt dat je als professional drie rollen kunt hebben bij het begeleiden van fantasiespel.

Kinderen die niet spelen

Een peuter speelt dat hij een gevaarlijke leeuw is. ‘WHOEAAAA’ roept hij tegen iedereen die hij in de groep tegenkomt. Een van de kinderen schrikt en begint te huilen. De gevaarlijke leeuw draait zich om en zegt met een lief stemmetje: ‘Het was niet echt hoor.’ Dan wandelt hij als een stoere leeuw weer verder.

Puntje van Pont – Nationale stoeidag

Ontwikkelingspsycholoog Steven Pont geeft elke maand zijn visie bij een van de pedagogische artikelen in Kinderopvang.
Pedagogiek

Blog Simon Hay – Nieuwjaarswens

Onthaasten, een betere werk-privé balans en meer bezig zijn met de zaken die er écht toe doen: dat waren zo’n beetje de goede voornemens die ik hoorde aan het begin van 2018. Maar hoe maak je hier nou echt een keer werk van?

‘Vrij spel is een ondergeschoven kindje’

Professionele opvoeders zoals leerkrachten en pedagogisch medewerkers timmeren hun dagen te veel dicht met gerichte activiteiten en vergeten de kracht van vrij spel. Wilna van den Heuvel (Hogeschool Utrecht) vraagt daarom aandacht voor het belang van vrij spel.

Zusjesliefde

Baby Anna heeft een zus, Iris van drie, die op de peutergroep zit. Anna is een actieve baby, die lekker van zich laat horen. Haar zus is meer timide, heel sensitief en stil op de groep. Hoe drukker het is op de groep, hoe meer zij zich terugtrekt. De zusjes zijn duidelijk erg gek op elkaar:

Over pedagogiek

Pedagogische keuzes in de kinderopvang

De vier pedagogische doelen van Marianne Riksen-Walraven vormen de basis van de kinderopvang. Maar daarmee is de branche er nog niet. Want waartoe dient de kinderopvang en hoe doe je dat: een goede pedagogische leefomgeving bieden aan het jonge kind en dat vaak in een wisselende groep? De Pedagogische kaders en het Pedagogisch curriculum geven houvast.

Lees meer

Pedagogiek

Pedagogische beleidsplannen in de kinderopvang lijken soms inwisselbaar. Hier moeten de nieuwe eisen die de Wet IKK aan kinderopvangorganisaties stelt een einde aan maken. Het pedagogisch beleidsplan is vanaf 2018 een belangrijke graadmeter van pedagogische afwegingen die een kinderopvangorganisatie maakt. Dit kan zowel voor ouders als voor de inspectie bepalend zijn in hun oordeel over een organisatie.

In de Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang staat dat de vier pedagogische doelen van Marianne Riksen-Walraven geconcretiseerd moeten worden in het pedagogisch beleidsplan. In een algemene maatregel van bestuur (amvb) is nu letterlijk uitgeschreven wat hiermee bedoeld wordt.

Pedagogische doelen

De concrete uitwerking van de vier bekende pedagogische doelen voor de kinderopvang, zijn voor de dagopvang, peuterspeelzaalwerk en de bso exact hetzelfde geformuleerd. Wel moet er in de uitwerking rekening gehouden worden met de ontwikkelingsfase waarin kinderen zich bevinden. Daarom staat er dat er op de groepen:

– op een sensitieve en responsieve manier met kinderen wordt omgegaan, respect voor de autonomie van kinderen wordt getoond en grenzen worden gesteld aan en structuur wordt geboden voor het gedrag van kinderen, zodat kinderen zich emotioneel veilig en geborgen kunnen voelen;

– kinderen spelenderwijs worden uitgedaagd in de ontwikkeling van hun motorische vaardigheden, cognitieve vaardigheden, taalvaardigheden en creatieve vaardigheden, teneinde kinderen in staat te stellen steeds zelfstandiger te functioneren in een veranderende omgeving;

– kinderen worden begeleid in hun interacties, waarbij hen spelenderwijs sociale kennis en vaardigheden worden bijgebracht, teneinde kinderen in staat te stellen steeds zelfstandiger relaties met anderen op te bouwen en te onderhouden, en

– kinderen worden gestimuleerd om op een open manier kennis te maken met de algemeen aanvaarde waarden en normen in de samenleving met het oog op een respectvolle omgang met anderen en een actieve participatie in de maatschappij.

Toezichthouder

De concretisering van de pedagogische doelstellingen is niet alleen van belang voor professionals en ouders, maar ook voor het gesprek over de praktijkobservatie tussen de houder en de toezichthouder. De huidige uitwerking van de vier pedagogische doelen alleen, vormde in de praktijk te weinig basis voor een goed gesprek over pedagogische kwaliteit. Het is belangrijk om te vermelden dat ouders mee mogen praten over het pedagogisch beleid en hierover advies mogen uitbrengen. Kinderopvangorganisaties dienen minstens één keer per jaar overleg te voeren met de oudercommissie over het pedagogische beleid.

Doorlopende ontwikkelingslijnen

Ook wordt met de Wet IKK ingezet op betere doorlopende ontwikkelingslijnen. Dit enigszins holle begrip krijgt handen en voeten in de uitwerking van deze nieuwe kwaliteitsmaatregel voor de kinderopvang. Om te beginnen wordt geëist dat in het pedagogisch beleidsplan te lezen is hoe kinderen worden gevolgd in hun ontwikkeling en hoe er wordt gestreefd naar een doorlopende ontwikkellijn met de buitenschoolse opvang en/of de school.

Pedagogisch kaders

Vanaf 2010 zijn vier verschillende Pedagogisch kaders uitgebracht: voor de dagopvang, bso en gastouderopvang. En er is een Pedagogisch kader Diversiteit. De Pedagogisch kaders bieden pedagogisch medewerkers een concrete uitwerking van de pedagogische doelen. Er staan theoretische hoofdstukken in en praktische hoofdstukken waarbij de theorie is uitgewerkt in de aanpak van praktische situaties.

Het gebruik van de Pedagogisch kaders voor de kinderopvang kan beter. De boeken, zowel uitgebracht voor de dagopvang, de bso als de gastouderopvang, worden vooral incidenteel gebruikt. Dit blijkt uit een enquête onder pm’ers en gastouders die de Stichting BKK heeft laten houden.

Pedagogisch kader 0-4 jaar

De 546 respondenten van de BKK-enquête vinden het in meerderheid nuttig dat het Pedagogisch kader verder ontwikkeld wordt, ook al maken ze nu nog weinig gebruik van het boek. Het Pedagogisch kader voor 0-4 jaar (het eerste deel) is het bekendst onder de respondenten. BKK, die de boeken beschikbaar stelde, concludeert dat het Pedagogisch kader niet zo veel wordt gebruikt als ze zouden wensen.

Digitale editie

Pm’ers en gastouders hebben de wens dat het Pedagogisch kader digitaal wordt gemaakt, met een online zoek-database als handige toepassing. Ook willen ze er meer les in krijgen. 36 procent van de respondenten zijn gastouders, 28 procent werkt in een kinderdagverblijf en 10 procent werkt op de bso. De meeste respondenten zijn mbo-opgeleid en werken al langer dan zeven jaar in de kinderopvang.

Pedagogisch curriculum

In 2017 verscheen het Pedagogisch curriculum. Dit werk biedt de theoretische achtergrond bij de pedagogische doelen binnen de Wet IKK. Deze kan gebruikt worden bij het schrijven van de pedagogische beleidsplannen.

Uitgelicht congres

De Dag van de Pedagogisch Coach

Van der Valk Veenendaal

Masterclass Opvallend Gedrag: Nieuwe editie

Hotel van der Valk Veenendaal

Jaarcongres Management Kinderopvang 2023

ReeHorst

Congres Topsprekers in de Kinderopvang

Van der Valk Veenendaal