Pedagogiek

kind naar school

Onderzoek: deze factoren vergroten de kans op een goede start op de basisschool

Bij sommige kinderen verloopt de start op het basisonderwijs niet zo soepel. Onderzoeks- en adviesbureau Sardes heeft een wetenschappelijk kader geschetst om de start op school voor deze kinderen te verbeteren. Want welke kinderen hebben een minder goede start? Waardoor komt dit? En nog belangrijker: hoe kunnen kinderopvang- en onderwijsprofessionals (het begin van) de schooltijd voor deze kinderen verbeteren?
Pedagogiek
Peuter is uitgespeeld.jpg

‘Peuter lijkt uitgespeeld op onze groep. Wat nu?”

Pm'er Liselle merkt dat Igor (bijna 4) zich niet meer vermaakt op de groep. Wat kan zij doen?
Pedagogiek
kid-playing-1556609-639x327.jpg

5 tips voor een goede overdracht naar school

Hoe geef je kinderen de perfecte start op de basisschool? Tips voor peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en gastouders.
Pedagogiek
Kleuters kunnen ook depressief zijn

Kleuters kunnen ook depressief zijn

Depressieve peuters en kleuters: het klinkt misschien raar, maar ze bestaan. Orthopedagoge Annemieke Mol Lous promoveerde deze week aan de Radboud Universiteit op een onderzoek naar hoe je depressiviteit bij kleuters kunt herkennen door naar hun spelgedrag te kijken.
Pedagogiek
Motto opvoedingsweek 'Ik tel tot tien'

Motto opvoedingsweek ‘Ik tel tot tien’

De Week van de Opvoeding, die voor de vierde keer plaatsvindt, begint echt een begrip te worden voor ouders, kinderopvang, jeugdzorg, peuterspeelzaalwerk en gemeenten. Dit jaar is het thema van de opvoedweek 'Ik tel tot tien'. De week vindt plaats van 6 tot en met 12 oktober.
Pedagogiek

Monika Katinger – Zelfbeheersing is de toekomst

  Eind november heb ik voor het eerst de Anatomische les bijgewoond in het Concertgebouw in Amsterdam. Wat een belevenis! Het Concertgebouw was tjokvol! Er waren veel senioren -vermoedelijk artsen, docenten, professoren- want de anatomische les werd georganiseerd  door het AMC ziekenhuis, Universiteit van Amsterdam en de Volkskrant. Desondanks waren er ook  veel jongeren  van […]
Pedagogiek
Mediaopvoeding

Maand van de mediaopvoeding begonnen

Eén op de drie gezinnen heeft een tablet in huis waar 66 procent van de kleuters regelmatig mee speelt, maar de meest populaire media blijven de tv en kinderboekjes. Dit zijn een aantal conclusies uit een onderzoek naar het mediagebruik van peuters en kleuters onder 1500 ouders. Het betekent tevens de aftrap van de Maand van de Mediaopvoeding. […]
Pedagogiek
Kleuters zijn pestkoppen

Kleuters zijn pestkoppen

Eén op de tien kleuters wordt gepest en één op de zeven kleuters pest zelf. Dat blijkt uit een onderzoek naar pestgedrag onder kleuters door de afdeling Kinder- en Jeugd Jeugdpsychiatrie en Psychologie van het Erasmus MC-Sophia in Rotterdam. Onderzoeken waarom kleuters pestenHet onderzoek is nog niet afgerond, dat zal pas aan het einde van […]

Over pedagogiek

Pedagogische keuzes in de kinderopvang

De vier pedagogische doelen van Marianne Riksen-Walraven vormen de basis van de kinderopvang. Maar daarmee is de branche er nog niet. Want waartoe dient de kinderopvang en hoe doe je dat: een goede pedagogische leefomgeving bieden aan het jonge kind en dat vaak in een wisselende groep? De Pedagogische kaders en het Pedagogisch curriculum geven houvast.

Lees meer

Pedagogiek

Pedagogische beleidsplannen in de kinderopvang lijken soms inwisselbaar. Hier moeten de nieuwe eisen die de Wet IKK aan kinderopvangorganisaties stelt een einde aan maken. Het pedagogisch beleidsplan is vanaf 2018 een belangrijke graadmeter van pedagogische afwegingen die een kinderopvangorganisatie maakt. Dit kan zowel voor ouders als voor de inspectie bepalend zijn in hun oordeel over een organisatie.

In de Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang staat dat de vier pedagogische doelen van Marianne Riksen-Walraven geconcretiseerd moeten worden in het pedagogisch beleidsplan. In een algemene maatregel van bestuur (amvb) is nu letterlijk uitgeschreven wat hiermee bedoeld wordt.

Pedagogische doelen

De concrete uitwerking van de vier bekende pedagogische doelen voor de kinderopvang, zijn voor de dagopvang, peuterspeelzaalwerk en de bso exact hetzelfde geformuleerd. Wel moet er in de uitwerking rekening gehouden worden met de ontwikkelingsfase waarin kinderen zich bevinden. Daarom staat er dat er op de groepen:

– op een sensitieve en responsieve manier met kinderen wordt omgegaan, respect voor de autonomie van kinderen wordt getoond en grenzen worden gesteld aan en structuur wordt geboden voor het gedrag van kinderen, zodat kinderen zich emotioneel veilig en geborgen kunnen voelen;

– kinderen spelenderwijs worden uitgedaagd in de ontwikkeling van hun motorische vaardigheden, cognitieve vaardigheden, taalvaardigheden en creatieve vaardigheden, teneinde kinderen in staat te stellen steeds zelfstandiger te functioneren in een veranderende omgeving;

– kinderen worden begeleid in hun interacties, waarbij hen spelenderwijs sociale kennis en vaardigheden worden bijgebracht, teneinde kinderen in staat te stellen steeds zelfstandiger relaties met anderen op te bouwen en te onderhouden, en

– kinderen worden gestimuleerd om op een open manier kennis te maken met de algemeen aanvaarde waarden en normen in de samenleving met het oog op een respectvolle omgang met anderen en een actieve participatie in de maatschappij.

Toezichthouder

De concretisering van de pedagogische doelstellingen is niet alleen van belang voor professionals en ouders, maar ook voor het gesprek over de praktijkobservatie tussen de houder en de toezichthouder. De huidige uitwerking van de vier pedagogische doelen alleen, vormde in de praktijk te weinig basis voor een goed gesprek over pedagogische kwaliteit. Het is belangrijk om te vermelden dat ouders mee mogen praten over het pedagogisch beleid en hierover advies mogen uitbrengen. Kinderopvangorganisaties dienen minstens één keer per jaar overleg te voeren met de oudercommissie over het pedagogische beleid.

Doorlopende ontwikkelingslijnen

Ook wordt met de Wet IKK ingezet op betere doorlopende ontwikkelingslijnen. Dit enigszins holle begrip krijgt handen en voeten in de uitwerking van deze nieuwe kwaliteitsmaatregel voor de kinderopvang. Om te beginnen wordt geëist dat in het pedagogisch beleidsplan te lezen is hoe kinderen worden gevolgd in hun ontwikkeling en hoe er wordt gestreefd naar een doorlopende ontwikkellijn met de buitenschoolse opvang en/of de school.

Pedagogisch kaders

Vanaf 2010 zijn vier verschillende Pedagogisch kaders uitgebracht: voor de dagopvang, bso en gastouderopvang. En er is een Pedagogisch kader Diversiteit. De Pedagogisch kaders bieden pedagogisch medewerkers een concrete uitwerking van de pedagogische doelen. Er staan theoretische hoofdstukken in en praktische hoofdstukken waarbij de theorie is uitgewerkt in de aanpak van praktische situaties.

Het gebruik van de Pedagogisch kaders voor de kinderopvang kan beter. De boeken, zowel uitgebracht voor de dagopvang, de bso als de gastouderopvang, worden vooral incidenteel gebruikt. Dit blijkt uit een enquête onder pm’ers en gastouders die de Stichting BKK heeft laten houden.

Pedagogisch kader 0-4 jaar

De 546 respondenten van de BKK-enquête vinden het in meerderheid nuttig dat het Pedagogisch kader verder ontwikkeld wordt, ook al maken ze nu nog weinig gebruik van het boek. Het Pedagogisch kader voor 0-4 jaar (het eerste deel) is het bekendst onder de respondenten. BKK, die de boeken beschikbaar stelde, concludeert dat het Pedagogisch kader niet zo veel wordt gebruikt als ze zouden wensen.

Digitale editie

Pm’ers en gastouders hebben de wens dat het Pedagogisch kader digitaal wordt gemaakt, met een online zoek-database als handige toepassing. Ook willen ze er meer les in krijgen. 36 procent van de respondenten zijn gastouders, 28 procent werkt in een kinderdagverblijf en 10 procent werkt op de bso. De meeste respondenten zijn mbo-opgeleid en werken al langer dan zeven jaar in de kinderopvang.

Pedagogisch curriculum

In 2017 verscheen het Pedagogisch curriculum. Dit werk biedt de theoretische achtergrond bij de pedagogische doelen binnen de Wet IKK. Deze kan gebruikt worden bij het schrijven van de pedagogische beleidsplannen.

Uitgelicht congres

De Dag van de Pedagogisch Coach

Van der Valk Veenendaal

Masterclass Opvallend Gedrag: Nieuwe editie

Hotel van der Valk Veenendaal

Jaarcongres Management Kinderopvang 2023

ReeHorst

Congres Topsprekers in de Kinderopvang

Van der Valk Veenendaal