De Taallijn is een taalstimuleringsproject waarbij jonge kinderen (2-6 jaar) op een speelse manier ervaring opdoen met talige activiteiten. De Taallijn is geen losstaand VVE-programma, maar is een aanvullend programma op VVE-programma’s zoals Piramide, Startblokken en Kaleidoscoop. De methodiek is ontwikkeld door het Expertisecentrum Nederlands in samenwerking met Sardes.
Effect VVE
Loes van Druten – Frietman onderzocht hoe verschillen in de vroege taalontwikkeling gestimuleerd kunnen worden en of De Taallijn daar positief aan kan bijdragen. Allereerst toonde de promovenda aan dat het aanbieden van een VVE-programma de taalontwikkeling van kinderen stimuleert, zeker bij kinderen met een taalachterstand.
Gesproken taal
Het aanbieden van een taalgerichte interactieve interventie, zoals De Taallijn, lijkt iets toe te voegen aan de expressieve voordenschat van kleuters. Dit betekent dat de gesproken taal van kleuters extra vooruit gaat als het VVE-programma wordt aangevuld met de Taallijn-methodiek. Van Druten – Frietman zag dat De Taallijn geen invloed had op de receptieve woordenschat van kinderen. Dat betekent dat kinderen de woorden wel kennen, maar nog niet kunnen gebruiken. Er was ook geen effect te zien in de fonologische vaardigheden: dus het herkennen van klanken.
Peuters
Bij peuters zag de onderzoekster geen enkel verschil in taalontwikkeling tussen peuters die alleen een VVE-programma aangeboden kregen of in combinatie met De Taallijn. Van Druten – Frietman concludeert dat peuters en kleuters meer vooruit gaan in hun taalgebruik als ze actief worden aangemoedigd om over taal te spreken en als ze volop participeren bij het taalprogramma.
Hoger opgeleide leerkrachten
De resultaten tonen volgens de promovenda aan wat het belang is van het stimuleren van de taal- en beginnende geletterdheidontwikkeling van het jonge kind. Zij zag ook dat een hoger opgeleide leerkracht de achterstand van allochtone kinderen meer verkleint dan die van autochtone kinderen. ‘Het lijkt onrealistisch om op korte termijn meer hoger opgeleide leerkrachten aan te trekken voor de peuterspeelzaal en groep 1 en 2, maar het zou goed zijn om te investeren in de huidige educatie-en professionaliseringsprogramma’s om leerkrachten beter voor te bereiden om les te geven aan kinderen die een rijke taalleercontext nodig hebben’, concludeert Van Druten – Frietman.
Het Centraal Planbureau heeft onderzoek gedaan naar de effectiviteit van VVE in Nederland. Want hebben alle overheidsmaatregelen en -investeringen rondom het uitbreiden van VVE wel zin? Jawel, concludeert het CPB, maar alleen bij kinderen uit achterstandsgezinnen. Lees meer
Lees hier het promotieonderzoek ‘Linguistic Diversity and Early Literacy Learning’