In het statement legt de BMK duidelijk uit waarom ze alsnog blij zijn met de nieuwe kabinetsplannen, maar waar volgens hen de zorg- en pijnpunten liggen. ‘Vanuit de maatschappelijke kinderopvang vinden we kinderopvang van belang voor de ontwikkelingskansen voor iéder kind. Daarom vragen we aandacht voor de kansengelijkheid. Door het stelsel zo in te richten dat de toegankelijkheid voor de lage inkomens niet verslechtert vanwege het prijsopdrijvende effect. Door kwaliteitsverschillen die door prijsverschillen ontstaan tegen te gaan. En door voor ogen te blijven houden dat dit slechts de eerste stap is, op weg naar een kinderopvangstelsel waarin iéder kind toegang heeft.’
Prijsopdrijvend effect
In het statement verwijst de BMK naar een citaat van het SCP waarin ze wijzen op het aanzienlijk risico dat lage inkomens erop achteruit zullen gaan, wanneer de overheid niets doet aan de “stijging uurprijzen kinderopvang” (het ‘prijsopdrijvend effect’).
De BMK zegt hierover: ‘Vanuit BMK zijn we het zeer eens met het SCP dat alleen monitoren van de effecten desastreus zou zijn. We vragen nadrukkelijk en herhaaldelijk de aandacht van de minister voor het voorkomen van het prijsopdrijvende effect; door prijsregulering/prijsplafond aan de voorkant en het beperken/verbieden van winstuitkeringen aan de achterkant. Iedere euro die in de kinderopvang omgaat, moet wat maatschappelijke kinderopvang betreft naar de kwaliteit en de toegankelijkheid gaan. Onderzoek laat immers zien, zoals het SCP omschrijft, dat opvang alleen gunstige effecten op de ontwikkeling van kinderen en de arbeidsparticipatie van ouders heeft, als het betaalbaar, toegankelijk en van goede kwaliteit is. Dit geldt ook voor de huishoudens met midden en hoge inkomens.’
Geld in de verkeerde zakken
De BMK pleit daarnaast voor meer transparantie van geldstromen om, ‘te voorkomen dat publiek geld in de verkeerde zakken (van private equity) verdwijnt.’ Ook is de BMK van mening dat als je wilt groeien naar kinderopvang als publieke gefinancierde en privaat georganiseerde basisvoorziening, de directe financiering een hele grote stap in de goede richting is.
‘Het betekent dat de toegankelijkheid die ook nu alleen voor werkende ouders is, voor de ‘iets hogere lage inkomens’ en voor de middeninkomens verbetert. En ook voor de hoogste inkomens, maar die dragen via de belasting ook het meeste bij aan publieke voorzieningen.’
Er gaat fors meer geld naar de kinderopvang om deze grote stap te zetten. Hierdoor wordt de volgende stap door een volgend kabinet, veel kleiner, aldus de BMK.
Transparantie en randvoorwaarden
De financiering verandert dus voor de kinderopvang, door een ander, direct financieringsstelsel. De BMK is hier groot voorstander van omdat het veel simpeler en overzichtelijker voor ouders wordt.
‘Maar de consequentie van deze stelselwijziging is dat de transparantie en randvoorwaarden voor de houders grondig veranderen; beperkingen van de winstonttrekkingen. De commerciële kinderopvang (zeker organisaties in handen van private equity fondsen) is daar niet blij mee. Maar de vraag is of dat erg is. Óf ze passen zich aan omdat ze vanuit hun hart werken aan de maatschappelijke opdracht die we hebben in de kinderopvang en ze nemen het feit dat kinderopvang geen verdienmodel meer is op de koop toe. Óf ze verlaten de sector en het personeel en de locaties komen vrij voor de maatschappelijke kinderopvang.’
