Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Onderzoek: meer peuters op voorschoolse voorzieningen in Nederland

In opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten is er vorig jaar door Bureau Buitenhek onderzoek uitgevoerd naar het bereik van voorschoolse voorzieningen in Nederland anno 2021. Uit het onderzoek blijkt dat meer ouders gebruikmaken van peuteropvang dan in 2017.
Foto: AdobeStock

Op 21 april 2022 staat een commissiedebat over de kinderopvang op de agenda van de Tweede Kamer. In aanloop naar dat debat informeert minister van Gennip (SZW) de Kamer via een verzamelbrief over een aantal ontwikkelingen in het kinderopvangstelsel en het beleid dat ze daarbij voor ogen heeft. Ze beschrijft daarin de doelen van het kinderopvangstelsel en gaat in op de stelselherziening die is aangekondigd in het Coalitieakkoord 2021-2025.

Onderzoek naar bereik voorschoolse voorzieningen

Daarnaast heeft ze onderzoek laten uitvoeren door Bureau Buitenhek om het bereik van voorschoolse voorzieningen in Nederland anno 2021 in kaart te brengen. De belangrijkste bevindingen zijn als volgt:

In alle gemeenten voorschools aanbod voor alle peuters

Alle gemeenten in Nederland hebben een regeling voor een voorschools aanbod voor peuters zonder aanspraak op kinderopvangtoeslag. Ook de enkele gemeente die in 2017 nog geen aanbod had voor deze groep, heeft inmiddels een besluit genomen over een regeling voor deze groep.

Volume gesubsidieerde aanbod iets groter

In vergelijking met 2019 zien we een toename van het volume van het gesubsidieerde aanbod van gemiddeld 6,7 uur naar 8 uur per week in 2021. Ook het volume van het gesubsidieerde aanbod voor peuters met een indicatie voor voorschoolse educatie stijgt van gemiddeld 10 uur per week in 2017 naar 11,4 uur per week in 2019 naar gemiddeld 16,0 uur per week in 2021. De verklaring hiervoor is dat gemeenten het aanbod hebben uitgebreid vanwege aanpassing van het Besluit basisvoorwaarden kwaliteit voorschoolse educatie.

Verbetering in non-bereik voorschoolse voorzieningen: 27.800 peuters

Op basis van de JGZ inventarisatie is duidelijk dat in 2021 10,8% van de peuters geen gebruik maakt van een voorschoolse voorziening. Het gaat dan om een non-bereik van 27.800 peuters. In vergelijking met de eerste meting in 2017 (13,6%) is dat een substantiële verbetering.

Totaal non-bereik peuters met KOT-aanspraak: 20.700 peuters

Met een analyse van de door de Belastingdienst Toeslagen aangeleverde data, raamt bureau Buitenhek het non-bereik in de groep peuters mét toeslagaanspraak op 20.700 peuters, ofwel 10% van de totale populatie peuters met aanspraak op kinderopvangtoeslag.

Non-bereik peuters zonder KOT-aanspraak: 7.100 peuters

Het totale non-bereik is op basis van de JGZ screening voor 2021 vastgesteld op 27.800. Het non-bereik onder peuters mét toeslagaanspraak bedraagt 20.700. Er resteert voor het non-bereik onder peuters zonder toeslagaanspraak dan een non-bereik van 7.100 peuters. In 2019 bedroeg dat nog 8.000 peuters en bij het startonderzoek in 2017 was dat nog 14.300.

Circa 13% (7.100 / 55.700) van de peuters zonder recht op toeslag maakt geen gebruik van een voorschoolse voorziening en ca. 10% (20.700 / 202.100) van de peuters mét recht op toeslag maakt geen gebruik van een voorziening. Op basis van onderzoek is te concluderen dat het non-bereik onder peuters zonder toeslagaanspraak in 2021 met 7.100 peuters aanmerkelijk lager is dan het non-bereik in 2017 (14.300 peuters). Die daling hangt samen met de inspanningen van gemeenten om het bereik te stimuleren en wordt ook veroorzaakt doordat het aantal huishoudens en peuters zonder aanspraak op toeslag in de periode 2017-2021 is teruggelopen.

Motieven voor niet gebruiken voorschoolse voorzieningen

Een kwart van de ouders die geen gebruik maakt van een voorschools aanbod geeft aan dat zij principiële bezwaren hebben of geen meerwaarde zien. Het wegnemen van principiële bezwaren kan dan ook een belangrijke bijdrage leveren aan het stimuleren van het bereik.

Circa 28.000 peuters mét VE-indicatie zonder KOT-aanspraak

Het merendeel (57%) van de 48.600 geplaatste peuters zonder toeslagaanspraak heeft een VE-indicatie. In totaal aantal geplaatste VE-peuters is dat ca. 28.000 peuters in Nederland.

Gevarieerd beeld per gemeente

Er is geen structureel beeld terug te zien in de ontwikkeling van het bereik per gemeente. Bij ca. 40% van de gemeenten is sprake van een daling van het bereik in de periode 2019-2021, bij 50% is sprake van een stijging van het bereik en bij ca. 10% is het bereik onveranderd gebleven.

In Ede willen ze een goede start op de basisschool voor alle kinderen. Hoe de gemeente dit wil doen? Door gratis peuteropvang aan te bieden aan ouders die geen recht hebben op kinderopvangtoeslag. Lees er hier meer over >>

Bronnen: Rijksoverheid, Monitor bereik van voorschoolse voorzieningen in NL 2021

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.