De nieuwe samenwerking van kinderopvang en basisonderwijs in IKC Tuindorp was nog maar een paar weken oud, toen in maart de coronacrisis losbarstte. Letterlijk van de ene dag op de andere moest er noodopvang worden geregeld.
Die samenwerking is goed verlopen, zeggen Doritha de Koning, directeur van IKC Tuindorp, en Janine Gerritsen, projectmanager van kinderopvangorganisatie Eigen&Wijzer. ‘Hoe moeilijk en lastig de crisis ook was, onze samenwerking van onderwijs en opvang is erdoor geïntensiveerd,’ aldus Janine Gerritsen. ‘De lijnen waren kort en we konden elkaar snel vinden,’ bevestigt Doritha de Koning.
Bredere visie
De basis voor de samenwerking werd al geruime tijd voor de coronacrisis gelegd. Bij basisschool De Satelliet in Amsterdam-Noord was al langer behoefte aan een bredere visie op de ontwikkeling van kinderen van 0-13 jaar. ‘Als school en als team wilden we dat graag, en dus gingen we op zoek naar een samenwerkingspartner in de kinderopvang,’ aldus Doritha de Koning.
De opvangorganisatie waarvoor uiteindelijk werd gekozen was Eigen&Wijzer, een stichting met zo’n 35 opvanglocaties over het hele land. ‘Wij beschouwen IKC’s als een ultieme omgeving voor kinderen om zich te kunnen ontwikkelen,’ verduidelijkt Janine Gerritsen. ‘Door intensieve samenwerking met het onderwijs zijn we in staat om kinderen te monitoren en hen samen met ouders en verzorgers te bieden wat ze nodig hebben in hun ontwikkelingsproces.’
Die visie bleek aan te slaan bij Doritha de Koning en haar team. Toen ook nog eens duidelijk werd dat er bij de vertegenwoordigers van de twee organisaties sprake was van een persoonlijke klik – ‘een voorwaarde voor goede samenwerking’ – was de beslissing niet moeilijk meer. IKC Tuindorp kon op 1 januari 2020 van start.
De nieuwe samenwerkingspartners werden direct in het diepe gegooid. Voordat ze goed en wel aan elkaar gewend waren, kondigde het kabinet vanwege het coronavirus een algehele lockdown af. Op een zondagavond in maart maakte premier Rutte het besluit bekend, en de volgende dag al moesten school en opvang compleet zijn ingericht voor de noodopvang. In eerste instantie voor kinderen van ouders met cruciale beroepen en al snel kwamen hier ook kwetsbare kinderen bij.
Beste oplossing
Een flinke uitdaging, maar het verliep zonder noemenswaardige problemen. ‘We hadden zo’n zestig kinderen in de noodopvang, en dat ging eigenlijk heel soepel, gezien de omstandigheden. Je bent betrokken bij elkaar en je weet elkaar snel te vinden. Bij elk van de vele praktische uitdagingen was de insteek: wat is de beste oplossing voor het kind? Knelpunten werden relatief gemakkelijk opgelost, ook omdat het om praktische zaken ging waar de medewerkers zich sterk bij betrokken voelden.’
Voor de ouders pakte het IKC-concept eveneens goed uit. ‘Je moet niet vergeten hoe bang de mensen in die beginperiode voor corona waren. Dan is het aangenaam als je kind naar de eigen opvang en de eigen school kan gaan, op een vertrouwde plek met vertrouwde gezichten. Dat voelt veilig in zo’n moeilijke periode.’
Duidelijke structuur
Ook in de periode na de lockdown, toen op veel plekken in het land wrevel en onbegrip de kop opstaken in de samenwerking tussen scholen en kinderopvang, verliepen de zaken bij IKC Tuindorp naar wens. ‘Daarbij hielp het dat we een duidelijke structuur hadden, met A- en B-groepen. De A-groep had de eerste helft van de week les, de B-groep de tweede helft. Broertjes en zusjes zaten altijd in dezelfde groep. Dat maakte de zaken overzichtelijk, voor de ouders en voor de opvang.’
Van zo’n soepele samenwerking was bij locaties van Eigen&Wijzer zonder IKC niet altijd sprake, aldus Janine Gerritsen. ‘Dat verschilde per regio. Wij hebben na de heropening steeds de samenwerking gezocht, maar scholen kozen soms voor oplossingen die ons organisatorisch voor grote uitdagingen stelden. Alle kinderen halve dagen naar school bijvoorbeeld. Dat heeft een grote impact op de werkuren van pedagogisch medewerkers.’
Vanuit huis
De samenwerking tijdens en na de eerste fase van de coronacrisis verliep bij IKC Tuindorp dus naar wens. Wat vroeg daarbij extra aandacht? Doritha de Koning: ‘Alles valt en staat met een goede communicatie. De leerkrachten gaven online les vanuit huis en de pedagogisch medewerkers waren aanwezig in het IKC. Omdat je in die omstandigheden niet continu zichtbaar bent voor elkaar moet je intensief communiceren. Zo sla je je er samen doorheen in een moeilijke periode en wordt bevestigd dat onze toekomst als samenwerkingspartners de kinderen zal brengen waar ze recht op hebben.’