Volgens de laatste cijfers (juni, CBS) komt de sector nu zo’n 7.000 medewerkers te kort. Naar verwachting groeit het tekort aan medewerkers naar 50.000 in 2031. De verwachtte extreme groei wordt grotendeels veroorzaakt door de plannen van het kabinet om kinderopvang per 1 januari 2025 voor 96 procent te vergoeden. De verwachting is dat daardoor de vraag naar kinderopvang enorm zal gaan stijgen en de angst is dat, zeker gezien het huidige tekort, de sector die vraag niet aankan.
‘Kinderopvang wordt een schaars goed’
‘Als je bedenkt hoeveel ouders er nu al last van hebben met 7.000 medewerkers te kort, dan kun je nagaan wat er gebeurt als we 50.000 mensen te kort hebben’, zegt Bijlsma in een interview in het NPO Radio 1-programma Dit is de Dag. ‘Kinderopvang wordt een schaars goed. Je moet gaan nadenken hoe we dat zo slim mogelijk gaan verdelen.’ Daarbij moet gedacht worden in oplossingen, stelt Bijlsma. De belangrijkste was volgens haar: het plan voor gratis kinderopvang uitstellen tot een moment waarop het beter uitvoerbaar is. ‘Maar het staat in het coalitieakkoord, dus ervan uitgaande dat het wordt uitgevoerd, zullen we moeten kijken binnen die enorme tekorten die er zijn we toch kinderopvang kunnen realiseren waar dat het belangrijkste is.’
Kwetsbare kinderen
‘Kinderen die in een kwetsbare positie opgroeien, hebben eigenlijk het allermeeste baat bij kinderopvang’, stelt Bijlsma. ‘Die zou je als allereerste een plekje op de kinderopvang gunnen.’ Bijlsma bedoelt dan onder meer de kinderen met een Sociaal Medische Indicatie (SMI). ‘En dat zou je wat breder kunnen trekken.’
Deeltijdfactor verhogen
Bijlsma vertelt ook over de plannen om medewerkers binnen de kinderopvang meer te laten werken, samen met stichting Het Potentieel Pakken. ‘We hebben uitgerekend dat dat ons maximaal 9.000 extra medewerkers zou opleveren.’
Als het aan Bijlsma ligt haalt het kabinet de plannen voor gratis kinderopvang, voorlopig, uit het coalitieakkoord. ‘We vinden de doelstelling prachtig van het kabinet. Ook wij willen dat kinderopvang toegankelijker wordt, ook voor kinderen van ouders die niet werken. Maar doe dat stapsgewijs. Dan hebben we een jaar of tien nodig, misschien wel vijftien. We zullen door een enorme vergrijzingsbubbel moeten, en daarna komen we weer in normaler vaarwater en dan zouden we misschien genoeg medewerkers kunnen vinden.’
Inzet van statushouders en Oekraïense vluchtelingen
Bijlsma vindt het een goed plan dat statushouders en Oekraïense vluchtelingen worden ingezet in de kinderopvang. ‘We zien dat er enorm veel mensen in Nederland zijn die wel gekwalificeerd zijn in hun land van herkomst in een pedagogisch of didactisch beroep en die in Nederland niet aan de slag kunnen, omdat ze de taal nog niet helemaal machtig zijn. En dat is wel heel erg belangrijk in de kinderopvang. We zouden graag willen dat deze mensen aan de slag kunnen in ondersteunede functies in de kinderopvang en in zouden kunnen stromen in een opleiding om ook aan het werk te kunnen in de kinderopvang. Ondersteuning zou de huidige medewerkers ontlasten. Daarvoor moet de overheid de portemonnee opentrekken, want als werkgevers dat uit eigen zak betalen moeten de tarieven omhoog in de kinderopvang en dat zou kinderopvang te duur maken.’
