Momenteel blijft één op de tien kleuters een jaar zitten in groep 2. Dat kwam vorig schooljaar neer op 18.000 kleuters. Veel te veel, vindt staatssecretaris Dekker. Hij zegt dat onderzoek heeft aangetoond dat kleuters niet profiteren van een derde jaar op de kleuterschool. Hij verwacht dan ook dat scholen maatregelen nemen.

Kleuters maken sprongen

De oplossing zit hem volgens Dekker in het bieden van meerdere mogelijkheden voor kleuters om de overgang van groep 2 naar groep 3 te maken. ‘Kleuters ontwikkelen zich in sprongen. Soms zijn ze in december wel klaar om naar groep 3 te gaan. Dan is het zonde om ze een jaar over te laten doen.’ Ook zou de overgang van groep 2 naar groep te groot zijn. ‘Groep 2 is op veel scholen heel speels en groep 3 heel schools’, aldus Dekker.

Totale ontwikkeling

De uitspraken van Dekker kunnen op weinig steun rekenen vanuit het onderwijs. De Algemene Onderwijsbond noemt het verhaal zelfs ‘ergerlijk’ in een artikel in NRC Handelsblad. ‘Iedereen die wel eens een kleuterklas is binnengelopen, weet dat het bij kinderen van een jaar of vijf niet alleen de vraag is of ze snel kunnen schrijven en rekenen, maar juist of ze in hun totale ontwikkeling klaar zijn voor groep 3. Daarom praat je bij kinderen die nog niet zo ver zijn over ‘doorkleuteren’ en niet over zittenblijven.’

Kinderopvang is geen onderwijs. Sterker nog, aan een te vroege focus op cognitieve vaardigheden in de kinderopvang zitten risico’s. Hiervoor waarschuwde Eugénie de Bresser, directeur van SKS Alles Kids onlangs in een opiniestuk. Lees meer

Verantwoordelijke burgers

Onderwijsonderzoeker Hartger Wassink van het Nederlands Instituut voor Onderwijs en Opvoedingszaken (NIVOZ) denkt dat de visie van Dekker vooral is om leerlingen zo snel mogelijk en op een zo hoog mogelijk niveau door het onderwijs te loodsen. ‘Dat is misschien financieel interessant, maar niet per se goed voor het jonge kind.’ Wassink vindt ook dat er verder gekeken moet worden naar taal en rekenen, bijvoorbeeld of kinderen uitgroeien tot verantwoordelijke burgers.

Sociale ontwikkeling

De Onderwijsbond vindt dat er voor de afweging of een kleuter klaar is voor groep 3 niet moet worden gekeken naar meetbare gegevens. Zij vindt dat kleuters echt maatwerk zijn. ‘Een kind van die leeftijd is zich nog meer aan het ontwikkelen als sociaal wezen. Een kleuterjuf ziet de persoonlijke ontwikkeling en de groepsdynamiek.’

Soepele overgang

Over de harde overgang van groep 2 naar groep 3 heerst wel herkenning. Zoals bij Hartger Wassink die zegt: ‘Het is niet gelukt om de overgang soepeler te maken. Een kind dat na groep 2 nog graag wil spelen, heeft in dit systeem een probleem. Leerkrachten zeggen in het NRC-artikel van alles te doen om de overgang naar groep 3 te vergemakkelijken. Kleuterjuf Nicole  Boot van De Fontein in Ypenburg (Den Haag): ‘We zeggen niet: ga maar lekker een jaar spelen. Nee je wilt een kind echt vooruithelpen.’