Het jonge kind, zijn ontwikkeling en de daarbij horende mogelijkheden en onmogelijkheden wat het stimuleren ervan betreft – dat is het centrale thema geweest van het congres georganiseerd door uitgeverij SWP, in samenwerking met het vakblad Pedagogiek in Praktijk (PIP) en Vereniging Jonge kind.
De lezing van prof. dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer over de taalontwikkeling en de cognitieve ontwikkeling vanuit neurologisch perspectief vond ik boeiend. Onze minister van onderwijs zou hier zeker kennis van moeten nemen voordat ze over de taalachterstand van de tweejarigen praat. De tweejarigen kunnen volgens professor Goorhuis-Brouwer nog geen taalachterstand hebben. Dit heeft te maken met het feit dat taalontwikkeling deel uitmaakt van een neurologische ontwikkeling die zich bij kinderen op een bepaalde manier ontvouwt. Verder vond ik het interessant om te horen dat het voorlezen van prentenboeken onafgebroken zou moeten gebeuren. Interactief mag wel, maar het liefst achteraf.
‘Zijn initiatieven zullen afnemen, zijn eigenheid wordt te vroeg ‘ondergesneeuwd’ door allerlei verplichte werkjes’
De naam van pedagoge Martine Delfos ken ik al lang en haar kijk op kinderen en hun wereld spreekt me erg aan. Ik mocht haar nu in levende lijve aanschouwen en genieten van haar manier van presenteren. Haar boodschap? Laat het kind vooral kind zijn, laat het kind zich ontwikkelen tot wat hij/zij wil en niet tot wat hem door de volwassenen wordt opgedrongen. Toon respect voor het kind en zijn wereld. Ook een klein kind kan veel meer dan wij, volwassenen, vaak denken. Het kind is niet zo ‘maakbaar’, maar wel bereid om ‘plooibaar’ te zijn, voor ons, volwassenen.
Een belangrijk onderwerp was de voorschoolse educatie (VVE), de zin en de onzin van al die programma’s die nu haast standaard geworden zijn, zelfs in de kinderopvang. Zo’n gestructureerde manier van stimuleren van de zeer jonge kinderen spreekt me niet aan. Ik vond het dus voor mezelf persoonlijk ‘geruststellend’ dat er zoveel deskundigen zijn die er tegen zijn. Als het kind al op een zeer jonge leeftijd verplicht aan al die van tevoren vastgestelde programma’s moet werken, heel gestructureerd en met weinig mogelijkheden voor eigen inbreng, kan het kind zich geremd voelen, zijn initiatieven zullen afnemen, zijn eigenheid, originaliteit wordt te vroeg ‘ondergesneeuwd’ door allerlei verplichte werkjes.
VVE wordt te vroeg aangeboden, peuters en kleuters denken nog magisch, niet concreet-operationeel. Het vrije spel is heel belangrijk voor de ontwikkeling van jonge kinderen, in het vrije spel zijn ze bv. bezig om creatieve oplossingen te bedenken. Pedagogisch medewerkers zouden vooral kindvolgend moeten werken en goed moeten begrijpen hoe het kind zich ontwikkelt.
Ik heb veel interessante, goed onderbouwde informatie gekregen. Veel om erover te kunnen nadenken en om erop te kunnen bouwen: in mijn studie en ook in mijn werk.
