Wat kan de kinderopvang doen om taalachterstanden op te lossen?
‘In het Amsterdamse onderwijs heeft gemiddeld 65 procent een andere moedertaal, in sommige wijken ligt dat nog hoger. Op zich is een tweetalige opvoeding juist goed, maar dan moet het niveau van beide talen goed zijn. Als dat niet zo is, is er al gauw sprake van achterstand. Het is dus beter om deze kinderen op jonge leeftijd naar een VVE-voorziening te sturen, zodat dat taalniveau op peil blijft.’
Hoe kun je de taalontwikkeling in alledaagse interacties op de werkvloer stimuleren?
‘Bijvoorbeeld door te letten op de vragen die je kinderen stelt: zijn dat ja-nee-, meerkeuze- of open vragen? Als kinderen het aankunnen, is het goed om open vragen te stellen.’
In Amsterdam voldoet nu ruim 90 procent aan de 3F-taaleis. Hoe hebben jullie dat zo snel voor elkaar gekregen?
‘De gemeente heeft natuurlijk heel veel geïnvesteerd. Als je met berichten over belabberd taalniveau de risee van Nederland bent, ga je wel aan de slag. Soms moet er eerst iets ergs gebeuren voordat er wat verandert. Het VVE-inspectierapport van mei dit jaar was positief, met nauwelijks verbeterpunten en hier en daar lof.’
Is een goed taalniveau van de pm’er het enige dat telt?
‘Nee, er is meer. In Amsterdam hebben we in 2010 gezegd dat het tot nu toe ontbrak aan duidelijke doelen. Uiteindelijk moet bij elke pm’er tussen de oren zitten wat kinderen op welke leeftijd ongeveer aankunnen. Daarbij gebruiken we een lijst met vragen als: Doet de leidster aan voorlezen? Gebruikt ze rijmpjes of versjes? Allerlei vragen om te kijken of de interactie met de kinderen op niveau is.’
Het hele interview staat in de Management Kinderopvang van november. Binnenkort staat het novembernummer voor abonnees ook online.
Tot nu toe laten Nederlandse onderzoeken naar VVE weinig hoopgevende resultaten zien. Maar effectieve VVE op een Nederlandse peuterspeelzaal kan wél, zegt Dré van Dongen. Hij is adviseur en voormalig projectleider VVE bij de Onderwijsinspectie. Lees meer >>
