Dat blijkt uit het onderzoek Sociale netwerken van ouders van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). De kinderopvang biedt veel ouders van jonge kinderen niet alleen opvang voor hun kind maar vaak ook andere hulp van professionals, zoals emotionele steun en advies bij de opvoeding.

Ouders geven in het onderzoek aan dat professionals van de kinderopvang en peuterspeelzaal belangrijke hulpbronnen bij het ouderschap zijn. Deze personen zijn in de ogen van deze ouders mede-opvoeders, met hen stemmen ze ontwikkelingsdoelen en de opvoeding van kinderen af. Ook bieden zij soms een luisterend oor bij onzekerheden over de opvoeding en geven zij af en toe advies over hoe om te gaan met ongewenst gedrag van een kind.

Tips en adviezen

Gesprekken met andere ouders en professionals uit het formele netwerk van onder meer de kinderopvang hebben daarnaast vaak een geruststellend effect, aldus het onderzoek.

Daarnaast ervaren ouders veel steun uit hun informele netwerk. Ze leren van de tips en adviezen van mensen in hun netwerk en kunnen even bijtanken als iemand oppast of klusjes uit handen neemt. De meeste ouders zijn tevreden over de hoeveelheid steun uit hun informele netwerk.

Niet altijd helpend

Steun uit het informele netwerk en formele netwerk ervaren ouders echter lang niet altijd als helpend. Dit laatste geldt vooral bij advies. Dat sluit soms niet aan bij de ouders, wordt soms als een oordeel of als te bemoeizuchtig ervaren. Maar het kan ouders ook onzeker maken.

De steun is ook niet ‘gratis’, opvattingen over wederkerigheid kunnen ouders belemmeren hulp te vragen. Ook spelen hoge verwachtingen ten aanzien van een ideale opvoeding en ‘het perfecte kind’ – zowel vanuit de omgeving als vanuit de ouders zelf – mee waardoor problemen gezien kunnen worden als falen. Hoge verwachtingen kunnen ouders onzeker maken en terughoudend in het zoeken van informele hulp.

Meer steun voor moeders

De toegang tot sociale netwerken is overigens niet voor alle ouders gelijk. Zo ontvangen moeders vaker hulp dan vaders. Verder krijgen ouders met een lagere opleiding, lager inkomen en alleenstaande ouders minder vaak steun binnen hun eigen netwerk dan ouders met een hogere opleiding, hoger inkomen en een partner.

Dat terwijl het gemis van een partner en een laag inkomen stress-bevorderende omstandigheden zijn die de behoefte aan hulp bij het ouderschap kunnen vergroten. Daarnaast ontvangen ouders van kinderen van 12 jaar en ouder minder vaak informele en vanzelfsprekende formele hulp dan ouders van jongere kinderen. De behoefte aan steun van ouders van oudere kinderen is echter niet minder groot: zij blijken zich juist vaker zorgen te maken.