Annemiek Waage laat pedagogisch coaches graag nadenken over de boodschap die ze brengen aan een medewerker of team: ‘Veel medewerkers hebben behoefte aan instructie en duiding. Daarom vraag ik: Weet je zelf wel wat je ze vraagt? En hoe weet die ander wat je bedoelt?’
Concreet pedagogisch werkplan
‘Medewerkers meekrijgen met aanpassingen in hun werk begint bij een duidelijk pedagogisch werkplan. Deze is niet altijd concreet: het begint vaak met de beleidsplannen en visie van de opvangorganisatie. Vraag jezelf af: snapt de pm’er wel wat hiermee bedoeld wordt? En dat ligt vaak niet aan die medewerker, maar aan onduidelijke doelstellingen. Er staat bijvoorbeeld: “We gaan elke dag samen met de kinderen het avontuur aan om de beste versie van zichzelf te worden.” Het is echt heel moeilijk om duidelijk te maken hóé ze dat dan moeten doen. Dit is een belangrijke taak voor de pedagogisch coach. Zorg dat je eerst zelf weet wat het doel is en hoe dat bereikt kan worden, anders kun je de medewerkers die je coacht niet meekrijgen.’
Spreek dezelfde taal
Annemiek Waage geeft ook aan dat het belangrijk is om zeker te weten dat je dezelfde dingen bedoelt als de medewerker: ‘Er staat bijvoorbeeld in het beleid dat je kinderen altijd met respect verschoont, maar wat jij respectvol vindt, vindt de ander dat ook respectvol? Hebben we het over hetzelfde? Als zo’n boodschap niet duidelijk en concreet is dan bereikt niemand er iets mee. Vraag jezelf dus af: vragen we wel duidelijk wat we willen? Dit soort dingen moeten concreet in het werkplan staan. We moeten zorgen dat we het over hetzelfde hebben. Wat wil je dan specifiek zien? Hóé begeleiden we kinderen naar de beste versie van zichzelf? Spreek jij wel de taal van de pm’er?’
Zorg voor duidelijke kaders
‘Ik hoor vaak: ja maar, we willen het niet voorschrijven, het moet uit henzelf komen. Dan moeten ze wel een bron hebben waar ze uit kunnen putten. Als ik alle pedagogisch medewerkers even op één hoop gooi, dan willen ze heel graag weten waar ze aan toe zijn en wat er van ze verwacht wordt. Zowel bij mijn studenten als alle pm ‘ers waar ik mee werk, willen ze graag horen wat ze moeten doen. Dan begint het gesprek en kan de pm’er aangeven of diegene het ermee eens is, of niet.’
Waarom lukt het soms niet?
Dat heeft vaak te maken met fixed mindsets, geeft Annemiek Waage aan: ‘Het gevoel van “Ik kan het niet, ik doe het niet goed,” dat maakt soms dat iemand het proces tegenwerkt. Of: “De coach komt, dan zal ik het wel niet goed doen.” Wat ook mee kan spelen: soms ben je het er zelf ook niet mee eens, dan kan je het ook niet verkopen. “Je doet het zelf ook zo!” hoor je dan. Wat vaak een dooddoener is, is het onnodig laten ‘hangen’ van de medewerker. Als je bijvoorbeeld constant vraagt: “Wat vind je er zelf van?” zorg je voor onnodige onzekerheid. Duidelijk aangeven wat je wil is dan veel effectiever. Soms hoor je: “Ze moeten het eerst maar eens zelf komen doen vanaf kantoor.” Meewerken en laten zien wat er verwacht wordt is dan handig.’
Hoe lukt het wel?
Volgens Annemiek Waage zijn er vijf belangrijke stappen om wél verandering te creëren:
- Successen vieren! Richt de focus op wat er wel goed gaat. Soms mislukt er iets, maar ook dat is belangrijk voor het proces.
- Begin met kleine stappen: start bij stap 1 en ga niet gelijk voor een groot einddoel.
- Zoek elkaar op als coaches. Leg waar je tegenaan loopt voor aan anderen.
- Weet je het antwoord niet? Zeg dit eerlijk tegen de medewerker en zoek het samen uit of kom er later op terug.
- Maak rapport: stem af op de taal van de pm’er. Zorg ervoor dat degene die je coacht je ook begrijpt.
De conclusie van Annemiek Waage tijdens de lezing is dan ook: ‘Het komt allemaal neer op de Wet van Sinterklaas: als je niet vraagt wat je wil, dan krijg je wat anders. Begin als pedagogisch coach dus met het duidelijk maken van wat je verwacht van de pedagogisch medewerkers.’
