Tekst en foto’s: Annemarie Terhell

Hoe jonger je begint met voorlezen aan baby’s, hoe groter de winst. Bovendien is het ontzettend leuk om te doen en biedt het een moment van rust en plezier, weet pedagogisch medewerker Angela van kinderdagverblijf Partou in Arnhem. ‘Wij zijn hier elke dag bezig met boeken, de kinderen genieten daar enorm van. In welke vorm we lezen, wisselt per dag. De ene keer doen we dat in de groep, de andere keer lezen we een op een voor. We hebben ook een laag boekenkastje met zachte boekjes die de kinderen zelf kunnen pakken. Soms zitten we op de bank en komen kinderen spontaan aanzetten met een boekje. Dan bekijken we samen de tekeningen en benoemen we wat we zien.’

Jungledieren

Vandaag is er een bijzonder voorleesmoment: de vijf genomineerde babyboekjes liggen klaar om uitgeprobeerd te worden. Angela Overvelde installeert zichzelf met de kinderen in de zithoek en begint voor te lezen uit het katoenen knisperboekje BORA Jungle van Deborah van de Leijgraaf. Geïnteresseerd kijken de kinderen naar de koppies van tijger en de andere jungledieren die vanachter de bladeren tevoorschijn piepen. Angela benoemt de dieren, de kinderen bekijken de tekeningen. Olivier ontdekt dat de pagina’s geluid maken als je erin knijpt. Hee, dat is leuk! Al snel doet iedereen mee.

Geribbeld karton

Als de aandacht verslapt, wordt het tijd voor een ander boek. Waar ben je, olifant? van Rachel Hare & Ellen Hosmar is een ‘plasticvrij voelboekje’ met tekeningen in zachte kleuren. Gefascineerd kijken de kinderen hoe giraf, leeuw, nijlpaard en zebra op zoek gaan naar olifant, die zich heeft verstopt. Sommige plaatjes hebben uitsparingen die zijn gevuld met milieuvriendelijk geribbeld karton. Daar kun je fijn aan voelen. Sara straalt en lacht breeduit als ze met haar handpalm over de pagina’s strijkt.

Spiegel

Als Baby ziet vormen! van Hervé Tullet uit de bijbehorende doos wordt gehaald, kijkt Olivier verbaasd toe. Op de achterkant zit een spiegel en daarin ziet hij zichzelf! Dat is zo’n fascinerende ervaring, hij kruipt bijna in het boek. Elifaz pakt het kartonnen boek aan de andere kant vast en trekt het als een harmonica uit. Leesconsulent Angelo Harbeek kijkt vanaf zijn stoel glunderend toe hoe de kinderen ermee spelen. Hij is een van de vier juryleden van het BoekStart Babyboekje van het Jaar die deze vijf genomineerde boekjes hebben uitgekozen. ‘Toen ik dit boekje voor het eerst in handen had, zag ik nog niet gelijk de mogelijkheden. Maar in de praktijk werkt het ontzettend goed. Kinderen steken hun handjes door de gaten, of kijken erdoorheen.’

Kiekeboe

Zo is er voor elke leeftijd wel een geschikte titel, vertelt Harbeek. ‘Hey Baby, kijk! van Laura van Bouchout en Eva Mouton is een contrastboek in zwart-wit, dat kun je heel goed gebruiken bij kinderen tot vijf maanden, die nog niet veel kleuren zien. Het gaat over dieren die knuffelen en elkaar kusjes geven. Hoe fijn is het om dat samen met je baby te lezen?’ Voor oudere baby’s, die graag met hun handjes ontdekken, is het zoek-en-vindboekje Tijger, waar ben je? van Ingela Arrhenius een gegarandeerd succes. ‘We hadden meerdere flapboekjes tussen de inzendingen, maar dat deze flapjes zacht zijn, is heel fijn voor kinderen.’ Op het speelkleed laat de kleine Sara zien hoe het kiekeboe-effect werkt. Ze veegt de stoffen flapjes met haar handjes omhoog en schatert het uit als schildpad en aap tevoorschijn komen.

Naar de stembus

Voor Angelo Harbeek was dit het eerste jaar als jurylid van het BoekStart Babyboekje van het Jaar. ‘Het is heel erg leuk om te ervaren hoe andere professionals het aanbod bekijken. We hebben allemaal een verschillende achtergrond, iedereen beoordeelt de boeken vanuit zijn eigen vakgebied. Voor mij is erg belangrijk of een boek praktisch bruikbaar is.’ Hij is blij met deze gevarieerde nominaties en nieuwsgierig naar welk van de babyboekjes de prijs op 9 november gaat winnen. ‘Ik ben heel benieuwd hoe Nederland en Vlaanderen stemmen.’

Unieke situatie

Als leesconsulent is Harbeek verantwoordelijk voor achttien kinderdagverblijven, waar Partou er een van is. In Arnhem is de helft van de kinderdagopvanglocaties al aangesloten bij BoekStart, vertelt hij trots. ‘Dat is een unieke situatie. De gemeente Arnhem zet groot in op lees- en cultuurbeleid. Scholen en kinderdagverblijven worden begeleid door Rozet, een instelling die culturele en educatieve activiteiten ontwikkelt op het gebied van taal, kunst en erfgoed, waar ook de Bibliotheek bij hoort.’ Elke vestiging in Arnhem die zich aansluit bij BoekStart kiest zelf een medewerker die verantwoordelijk wordt voor het lezen, legt hij uit. Deze voorleescoördinator volgt bij Rozet een training. ‘Je merkt dat pedagogisch medewerkers het heel fijn vinden om te leren hoe ze kunnen voorlezen aan baby’s, en te ontdekken hoe ze themaboekjes kunnen inzetten op de groep.’

Bibliotheekbus

Ook pm’er Angela Overvelde ziet dat de begeleiding vanuit BoekStart ondersteunend werkt: ‘We deden altijd al veel met boeken, maar sinds we zijn aangesloten bij BoekStart zie ik dat we er nog bewuster mee bezig zijn. We denken actief mee over de collectie en bespreken met elkaar welke titels we graag op de groep zouden willen hebben. Ouders vinden het positief dat we hier zoveel lezen. Als kinderen ouder worden, hoor je dat ze thuis over boeken gaan vertellen en op zoek gaan naar de boekjes die wij hier hebben. Sinds kort staat op ons verzoek de Bibliotheekbus hier elke donderdagmiddag voor de deur. Zo kunnen ouders met hun kinderen een boek lenen bij het ophalen, en gaat het lezen thuis gewoon door.’

Stemmen op de genomineerde babyboekjes is niet meer mogelijk. Woensdag 9 november wordt het BoekStart Babyboekje van het Jaar 2022 bekend gemaakt.