Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties2

Blog Judith Kuiten – Hoe pm’ers het ‘lesgeven’ volledig zouden moeten loslaten

Bij onderzoeken naar de kwaliteit van de kinderopvang is gebleken dat de educatieve vaardigheden van pedagogisch medewerkers vaak lager scoren. Nu daar meer op gefocust wordt, worden pedagogische activiteiten steeds meer ‘lesjes’. Is dat wel zo’n goede ontwikkeling?
blog-judith-kuiten-hoe-pmers-het-lesgeven-volledig-zouden-moeten-loslaten
Judith Kuiten

In coachingsgesprekken met pedagogisch medewerkers hoor je vaak dat de medewerker als doel van de activiteit had om met de kinderen te ordenen van groot naar klein. Er zijn diverse spelvarianten ingezet om hiermee te oefenen: de kinderen hebben een rij mogen maken van ‘groot’ naar klein’, er zijn voorwerpen geordend en er zijn boeken voorgelezen waarin deze begrippen extra benadrukt zijn, al dan niet met de inzet van passende materialen. Hoewel er ogenschijnlijk niets mis is met dit pedagogisch handelen, bekruipt jou soms toch het gevoel dat het meer op een ‘les’ lijkt dan op spel. Je hebt gelijk!

Volgorde omgedraaid

Het geven van de ‘les’ komt voort uit het feit dat we in de loop der jaren de volgorde zijn gaan omdraaien. Er wordt tegenwoordig vaak eerst gekeken naar wat het kind zou moeten kunnen op basis van het gebruikte observatiesysteem: “De peuter ordent voorwerpen op concrete kenmerken (bijvoorbeeld van groot naar klein)” en vervolgens wordt er spel ingezet om te onderzoeken in hoeverre het kind dit al kan óf om het kind te stimuleren om zich hierin verder te ontwikkelen.

Cruciale denkfout

We maken hierbij een cruciale denkfout. Die (mede) voortkomt uit het feit dat er in de loop der jaren zoveel druk is komen te liggen op het verbeteren van de zogenaamde educatieve vaardigheden van pedagogisch medewerkers. In onderzoeken naar de kwaliteit van de interactievaardigheden van pedagogisch medewerkers wordt namelijk onderscheid gemaakt tussen vaardigheden die bijdragen aan de emotionele ondersteuning en vaardigheden die bijdragen aan de educatieve ondersteuning. Uit die onderzoeken blijkt dat de basale vaardigheden doorgaans voldoende tot goed scoren. De educatieve vaardigheden daarentegen laten weliswaar een stijgende lijn zien maar worden nog steeds als matig of onvoldoende beoordeeld.

Meer dan menselijk

Op basis van deze onderzoeksresultaten hameren we er bij de pedagogisch medewerkers nogal op dat zij vooral alert moeten zijn en blijven op het bieden van educatieve ondersteuning. En wat ga je doen wanneer je iets heel graag goed wilt doen? Dan ga je er meer op letten. Meer oefenen en het doelgerichter inzetten. Met als resultaat dat er ‘les’ wordt gegeven. Meer dan menselijk maar niet per se goed voor de mens achter de professional. En dan laat ik het effect hiervan op kinderen in dit artikel nog buiten beschouwing.

Goed scoren op emotionele veiligheid

Want ten gevolge van de druk op de prestatie van de pedagogisch medewerker (‘jij moet jezelf verbeteren in het bieden van educatieve ondersteuning’), halen wij hem of haar totaal onbedoeld ook weg van (een deel van diens) werkplezier. Was het spelen en de interactie met kinderen niet één van de belangrijkste redenen waarom deze professionals voor dit vak hebben gekozen? En mag ik op deze plaats benadrukken dat deze mensen al jaren consequent een voldoende tot goed scoren als het gaat om het bieden van emotionele veiligheid?

Bekrachtigen

Mijn stellige overtuiging is dat we veel meer moeten bekrachtigen waar pedagogisch medewerkers zo goed in zijn én dat wij ze weer terug moeten brengen naar het daadwerkelijke spelen met kinderen. Zonder vooropgestelde doelen want wat jouw onderbuikgevoel nu al een tijdje zegt klopt: de ‘lessen’ zijn géén spel. Eén van de belangrijkste kenmerken van spel is namelijk dat het vrijwillig gebeurt en daar past geen vooropgezette doelstelling bij.

Uitnodigen om in het spel te stappen

Ter geruststelling tot slot: spelen en ontwikkelen kunnen in een professionele setting wel degelijk samen gaan. Maar het begint altijd bij het spel zelf. We moeten het dus hebben over hoe we de pedagogisch medewerker weer kunnen uitnodigen om ‘in het spel’ te stappen en hem of haar veel meer houvast geven in hoe daar ter plekke de verdieping en de verrijking kan worden aangebracht. Zodat zij het lesgeven volledig kunnen loslaten. En ja, dat komt het werkplezier ook ten goede! Want laten we door al die opgelegde zaken alsjeblieft ook niet vergeten waarom mensen voor dit vak hebben gekozen.

Hoe komt het toch dat er binnen jouw kinderopvangorganisatie zo verschillend gewerkt wordt op de locaties en er soms zelfs hele grote verschillen zitten in de werkwijze op de groepen binnen één locatie? Lees de vorige blog van Judith

2 REACTIES

  1. Lees alle reacties

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.