Dat zegt Bijlsma in reactie op de brief die SZW-minister Karien van Gennip deze week naar de Tweede Kamer stuurde, met maatregelen die het groeiende personeelstekort en de werkdruk in de kinderopvang een halt toe moeten roepen. Van Gennip wil onder meer de werkdruk verlagen door een versoepeling van het vaste-gezichtencriterium en de registratie (van de afwijkingen) van de beroepskracht-kindratio, gediplomeerde statushouders en Oekraïners een baan in de kinderopvang bieden en contracten voor bso-medewerkers uitbreiden, zodat het werken in de kinderopvang aantrekkelijker wordt.
Constructief meedenken
De BK is allereerst blij met de brief en de noodzaak die de minister daarin door laat klinken. In een reactie daarop meldt de BK: ‘Om te beginnen spreken we onze grote waardering uit voor de minister, die zeer constructief met de sector meedenkt over het grote personeelstekort. Dat is terecht, want de overheid speelt een sleutelrol bij de tekorten. De wetgeving zoals die in 2019 is ingevoerd, heeft voor een belangrijk deel geleid tot de huidige tekorten. De minister kondigt nu aan dat zij deze wetgeving deels gaat aanpassen en dat is heel goed nieuws. Zo is de minister voornemens om nog dit jaar met concrete voorstellen te komen voor een flexibelere invulling van het vaste-gezichtencriterium, de 3-uursregeling en de bkr in de bso.’
‘Kabinetsbeleid zal leiden tot nog veel grotere tekorten’
Er zijn ook zorgen. De overheid speelt namelijk een grote rol in de toename van de vraag naar kinderopvang, vindt de BK. BK-directeur Emmeline Bijlsma: ‘Het beleid van dit kabinet om de kinderopvang “bijna gratis” te maken zal leiden tot een ongeëvenaarde toename van de vraag. Daardoor zullen de tekorten van nu 5.000 medewerkers oplopen naar zo’n 50.000 medewerkers. De toegankelijkheid van de kinderopvang komt daardoor echt in het geding. Veel ouders zullen geen plek meer kunnen krijgen voor hun kinderen op de kinderopvang.’
Kwaliteit in het geding
Bijlsma: ‘Bovendien vrezen wij voor de kwaliteit van de kinderopvang. Die is nu heel hoog. Het zal lastig blijken om dat zo te houden als we blijvend geconfronteerd worden met grote personeelstekorten. De maatregelen die de minister nu aankondigt zijn helaas slechts een druppel op een gloeiende plaat in vergelijking met het effect van de “bijna-gratis-kinderopvang”. Onze suggestie aan het kabinet: maak de kinderopvang helemaal gratis voor mensen met een kleine portemonnee en kinderen in een kwetsbare positie. De rest van de ouders betaalt naar draagkracht, dan bereik je ook al je doelen. Maar het kabinet kiest nu niet. Het moet er nog aan wennen dat plannen niet meer worden beperkt door de hoeveelheid beschikbaar geld, maar de hoeveelheid beschikbare menskracht.’
Goede maatregelen, maar niet voldoende
De BK ziet ook punten waarop het kabinet nog geen stappen neemt. De belangrijkste is dat meer uren werken ook daadwerkelijk moet lonen. Bijlsma: ‘Daar kan het kabinet echt een verschil maken. We weten inmiddels dat veel Nederlanders niet fulltime willen werken. Zij vinden dat er ook andere belangrijke zaken in hun leven zijn waar zij tijd aan willen besteden. Bovendien wordt er een steeds groter beroep gedaan op werkenden om zich ook in te zetten als vrijwilliger en mantelzorger. Als een aantal uur meer werken dan ook nog eens nauwelijks iets oplevert, begrijp ik heel erg goed dat medewerkers dat aan zich voorbij laten gaan.’
Unieke expertise kinderopvang
In de brief spreekt Van Gennip haar waardering uit voor de sector kinderopvang en de essentiële rol die deze vervult voor de samenleving. De kinderopvang heeft unieke expertise en het vak van pedagogisch professional is een vak apart. ‘Pedagogisch medewerkers begeleiden jonge kinderen zodat zij spelend leren en het fundament kunnen leggen voor hun ontwikkeling. De minister kan die unieke expertise van de kinderopvang en de waardering voor het vak wat ons betreft nóg vaker naar voren brengen.’
Reactie BOinK
Ook BOinK-voorzitter Gjalt Jellesma reageert op de plannen van minister Van Gennip. Jellesma ziet meer in het verkorten van de opvangdagen, want volgens hem heeft ruim 80 procent van de ouders voldoende aan negen uur opvang per dag. En hiermee kunnen de vroege en late diensten in de kinderopvang ook worden afgeschaft, zodat het aantrekkelijker wordt om in de kinderopvang te werken. De vroege en late diensten worden als zwaar ervaren door de pedagogisch medewerkers.
Ook hij vindt dat medewerkers netto meer zouden moeten overhouden, de overheid moet ervoor zorgen dat ‘meer werken’ loont. Daarnaast ziet hij ook een oplossing in een volledige bezetting van de woensdagen en vrijdagen, ‘maar dit zou maatschappij breed ondersteund moet worden, ook bij werkgeversorganisaties’. Luister naar het interview op Radio 1 waarin Jellesma reageert op de plannen in Nieuws en co.
