Het fysiek straffen van kinderen is in Nederland bij wet verboden sinds 2007, omdat het schadelijk zou zijn. Volgens niet-praktiserend kinderarts Rob Bakker en niet-praktiserend arts Anneke Bulk-Bunschoten geven in de praktijk veel ouders hun kinderen nog steeds een tik op de billen als deze zich misdragen. Een westerse studie laat zien dat bijna 80 procent van de jonge ouders hun kroost weleens een corrigerende tik geeft.
Gehoorzamer
Volgens de twee artsen leidt een pedagogische tik bij kinderen tussen de twee en zes jaar juist tot positieve effecten. Dit zou blijken uit studies die een onderscheid maken tussen het effect van een tik in verschillende ontwikkelingsfasen van kinderen. Vooral wanneer deze tik een disciplinerende maatregel ondersteunt. Deze kinderen waren onder andere minder agressief en ongehoorzaam.
Tik op de billen
Uit het pleidooi zou blijken dat een pedagogische tik een goed conditioneringsmiddel is. Stemverheffing, een streng gezicht of een opgestoken wijsvinger is niet altijd voldoende, omdat het zijn uitwerking verliest. In die gevallen kan een ouder gebruik maken van een pedagogische tik. ‘Het moet alleen niet het enige of meest gehanteerde middel zijn. Als de cognitieve ontwikkeling van het kind zo ver gevorderd is dat het verbale uitleg en waarschuwing goed begrijpt, heeft een corrigerende tik geen enkel doel meer’, schrijven de artsen in Medisch Contact.
Schade
Vertrouwensartsen van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling zeggen deze beweringen vol verbazing te hebben gelezen. ‘Peuters van twee jaar die een tik krijgen, blijken vaker gedragsproblemen te ontwikkelen in de twee jaar daarna dan kinderen die niet fysiek of alleen verbaal zijn gestraft. Ook blijkt hun cognitieve ontwikkeling te worden geschaad.’ Dit zou uit recent onderzoek blijken, reageren de vertrouwensartsen op Medisch Contact. Ze merken op dat het meest recente artikel waarnaar de andere artsen verwijzen uit 2006 stamt.
Emotionele verwaarlozing is de meest voorkomende vorm van kindermishandeling in Nederland. Op de lange termijn is de schade bij emotionele mishandeling groter dan bij fysieke mishandeling. Lees meer >>
Kindermishandeling
De vertrouwensartsen stellen dat er geen duidelijke grens is tussen het geven van een tik en fysiek mishandelen. Dat ondervinden zij in hun werkzaamheden bij het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling. Een tik verlaagt juist de drempel naar mishandeling.
Andere methoden
De twee artsen die voor de tik pleiten, beamen dat een pedagogische tik ook om kan slaan in kindermishandeling. ‘Zoals een pedagogisch verheffen van de stem kan overgaan in schreeuwen en schelden en een time-out in eenzame opsluiting, kan een pedagogische tik overgaan in het toedienen van letsel’, schrijven zij in hun betoog. Een of twee tikken op de broek om gedrag te veranderen is oké. Meppen of stompen vanuit onmacht gaat te ver.
Opvoedingsonmacht
Het toestaan van de pedagogische tik kan volgens de artsen juist kindermishandeling tegengaan. Door minder opvoedingsvariaties kunnen ouders het gevoel van onmacht krijgen. Onmacht is juist een katalysator voor mishandeling. Dat kan volgens de artsen nooit de bedoeling zijn van het verbod op een pedagogische tik.
Onacceptabel
Volgens de vertrouwensartsen heeft het strafbaar stellen juist een belangrijk doel: ‘Met het strafbaar stellen van elke vorm van fysiek geweld laat een samenleving zien dat geweld nooit een acceptabele strategie kan zijn. Juist kinderen moeten deze boodschap van jongs af aan meekrijgen.’ Volgens hen is de discussie over de pedagogische tik een oude discussie die niet in overeenstemming is met de rechten van het kind, zoals die is vastgelegd in het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK).
Bronnen:
Pleidooi artsen
Eens met eerdere reacties. Een pedagogische tik geeft kinderen juist mee dat het oké is om te slaan. Daarnaast dwingt het geen respect af, maar creëert het juist een atmosfeer van angst (Net als schreeuwen overigens). Kinderen leren volgens mij juist veel meer van geduld, liefde en positiviteit. Waarom kan of mag iets niet en hoe kan het anders? Dát is wat we kinderen zouden moeten meegeven. Handvatten om zichzelf te handhaven in welke situatie dan ook. Verder is het denk ik van groot belang dat niet alleen beide ouders betrokken zijn bij de opvoeding maar dus ook qua benadering in de grote lijn hetzelfde handelen (één front).
Ik denk niet dat kinderen een verschil ervaren tussen een ’tik’ en een ‘pedagogische tik’. We leren mijns inziens op deze manier alleen maar aan dat het oke is om een ander te slaan. Duidelijkheid en daarnaast op gepaste momenten streng zijn is zeker nodig. Slaan, schelden, isoleren, etc. niet. Natuurlijk is niemand perfect maar bewust inzetten van een pedagogische tik is vragen om problemen. Wie bepaalt of te tik pedagogisch is of niet, ik vind de grens te onduidelijk en daarom te risicovol.
…. maar met een snelle korte en duidelijke time-out merk ik dat ik een heel eind kom in de opvoeding van mijn zoontje. Ouders, die het moeilijk of lastig hebben, gun ik een persoon dichtbij in t leven, waarbij ze hun problemen en frustraties kunnen uiten, zodat er na dat moment weer voldoende energie is om verder te gaan met het genieten van opgroeiende kinderen. Niets mooiers dan dat!