Op dit moment is er een tekort van circa 6.000 medewerkers in de kinderopvang. De komende jaren, tot en met 2026, zal dit aantal naar verwachting redelijk stabiel blijven. Helaas blijft dit waarschijnlijk niet zo, want men verwacht dat het tekort in 2033 oploopt naar maar liefst 19.500 medewerkers zonder wijzigingen in het financieringsstelsel en 41.900 medewerkers (!) als de de kinderopvang bijna-gratis wordt voor werkende ouders. Flinke aantallen dus!
De cijfers
Het aantal openstaande vacatures is gedaald ten opzichte van vorig jaar naar 5.550 in Q4 2023. Het netto instroomsaldo in 2023 was 4.980. Het percentage van uitstroom van circa 11% is stabiel en vergelijkbaar met de brede zorg en welzijn sector. Het gemiddelde verzuimpercentage in de kinderopvang is gedaald en is 7,7% in 2023. De groei van het aantal zzp’ers in de kinderopvangsector is in 2023 afgenomen.
De wachtlijsten
Goed nieuws wat betreft de wachtlijsten: de meeste ouders hoeven niet te wachten op een plek op de kinderopvang vanaf de door hen gewenste datum. De groep die langer dan 3 maanden moet wachten op een plek is het afgelopen jaar kleiner geworden. Bij kinderdagverblijven geldt dat voor 15 procent van de ouders en bij de bso voor 12 procent van de ouders.
Nieuwe medewerkers aantrekken
Om nieuwe medewerkers te blijven aantrekken, zijn er verschillende acties op touw gezet. Met de BMK en de BK wordt verkend om het Ontwikkelpad door te ontwikkelen door zij-instroommogelijkheden inzichtelijk te maken voor mensen met een mbo 3-opleiding in een andere richting. Ook wordt naar verwachting eind april de subsidieregeling voor groepshulpen gepubliceerd. Hierdoor kunnen in totaal ongeveer 200 tot 300 groepshulpen per jaar worden aangenomen. De resterende STAP-middelen worden ingezet voor een tijdelijke scholingsregeling als stimulans voor de instroom van nieuwe medewerkers en de professionele ontwikkeling van huidige medewerkers.
Huidige medewerkers behouden
Het kabinet wil werken in loondienst stimuleren en schijnzelfstandigheid van zzp’ers aanpakken. De minister vraagt werkgevers in de kinderopvang om gesprekken over dit onderwerp voort te zetten en samen andere manieren van flexibele inzet te bekijken. De startup Brugwerk heeft daarnaast een interventie ‘Open Kaart – Bouwen aan Werkplezier’ ontwikkeld om het werkplezier van de medewerkers te verhogen. Er is een pilot uitgezet bij twee kinderopvangorganisaties.
Gastouderopvang
Het aantal gastouders neemt al jaren af en is gedaald tot onder de 18.000. De minister wil onderzoek laten uitvoeren om inzicht te krijgen in de redenen van uitstroom onder gastouders. De minister heeft eind 2023 de gemeenten die hoge leges heffen voor gastouders nogmaals aangeschreven om mogelijke financiële drempels voor (potentiële) gastouders zo veel mogelijk weg te nemen.
Meer uren werken stimuleren
Met de kennis en ervaringen van de proeftuin hebben Stichting Het Potentieel Pakken en Kinderopvang werkt! een aanpak voor de kinderopvang ontwikkeld in de vorm van een routekaart met stappenplan. Er wordt een onderzoek uitgevoerd naar de ervaringen van 17 kinderopvangorganisaties die met deze aanpak aan de slag zijn gegaan. Op basis hiervan worden vervolgacties bepaald. Daarnaast gaat het Nationaal Groeifondsproject ‘Meer uren werkt!’ van start, onder andere in de kinderopvang.
Meer acties en informatie vind je in de Kamerbrief >>
Bronnen: BMK, Nationale Onderwijsgids
