‘Terugval’
Wendy: Hoe kunnen wij een kind dat in april 4 jaar wordt ondersteunen in zindelijk worden? Een van ‘onze’ kinderen was in november geheel zindelijk, maar nu heeft hij een terugval. Hij is begin december grote broer geworden. In die periode waren de feestdagen Sinterklaas en Kerst. Met name poepen doet hij geregeld in zijn onderbroek. Ik maak me er inmiddels best zorgen om.
Marit Langedijk, pedagoog en ontwikkelingscoach: ‘Als medische oorzaken zijn uitgesloten, zien we vaak dat bedplassen (tijdelijk weer) voorkomt rond spannende periodes in het leven van een kind. Bijvoorbeeld bij gezinsuitbreiding, overgang naar de basisschool of een scheiding van de ouders. Bij dit jongetje zijn de waarschijnlijke oorzaken de gezinsuitbreiding en de spannende periode in de decembermaand. Met aandacht en zorg voor de oorzaak gaat het bedplassen meestal weer over zodra de betreffende oorzaak verwerkt is. Ik ben geen voorstander van straf of extrinsieke beloningen als een sticker. Ga voor de intrinsieke beloning: laat in woord en gebaar je steun blijken. Adviseer ouders om met alleen hun oudste dingen te ondernemen. Grote broer worden is even wennen, maar het komt met deze grondhouding vanzelf goed!’
‘Op het potje?’
Anoniem: Wat moet ik doen bij kindjes die al lang op het potje gaan maar nog nooit iets gedaan hebben? Doorgaan met op het potje te zetten?
Carolijn van der Horst, kinderopvangmanager, coach en trainer: ‘Kijk naar de tijden waarop het kind meestal een vieze luier heeft en gebruik het potje op die tijd. Vaak is de periode net na het eten geschikt, omdat de spijsvertering op gang is gekomen. Als kinderen zien wat andere kinderen of volwassenen doen op het toilet of potje, kan dit zorgen voor imitatie. Het spelen met een plaspop en een potje kan ook helpen. Het is belangrijk dat het kind zich kan ontspannen om te kunnen plassen. Leg er dus niet te veel druk op dat het moet plassen.’
‘Herken de signalen’
Jiska: Wat is een normale leeftijd om zindelijk te worden? Een jongen op mijn groep is nog heel klein (een jaar oud), maar lijkt er al klaar voor te zijn om op het potje te zitten. Hoe herken ik de signalen dat een kind er klaar voor is zindelijk te worden? Kun je een kind ook te vroeg helpen om zindelijk te worden?
José Sagasser, klinisch pedagoog: ‘Een jaar is wel erg jong. Zindelijkheid begint met het beheersen van de sluitspieren, meestal rond het tweede jaar. Voor die tijd is er in feite geen sprake van zindelijkheid wanneer een kind op de po plast. Vaak heeft een kind dan een regelmatig plasritme waarbij hij precies op die plasmomenten op de po wordt gezet. Het kind lijkt dan zindelijk, maar hij kan zijn plas eigenlijk nog niet goed beheersen. Echt zindelijk zijn betekent dat een kind zijn plas voelt aankomen. In het begin roept een peuter soms “ik moet plassen” terwijl hij op dat moment plast of al geplast heeft. Peuters zitten vaak in de “nee-fase” waardoor ze helemaal niet op de po willen. En kinderen waarmee al heel vroeg met zindelijkheidstraining is gestart, kunnen in deze fase een terugval krijgen. Peuters willen dan ineens niet meer op de po en gaan weer in hun broek plassen.’
Tip voor abonnees: Er zijn nog meer vragen ingestuurd en door de drie experts beantwoord. Deze zijn gepubliceerd in het maartnummer van tijdschrift Kinderopvang (thema poes & pies). Lees hier hoe je je ook kunt abonneren op tijdschrift Kinderopvang