Dat blijkt uit het vierjarige onderzoeksproject De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen.
Uit eerder onderzoek was al bekend dat contact met natuur kinderen goed doet. Het steunt bijvoorbeeld de cognitieve ontwikkeling. De natuur ontspant en vermindert stress en het stelt kinderen in staat om aandachtig te spelen. Maar er was nog weinig bekend over het effect van de vergroening van schoolpleinen op leerlingen. In het project De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen is in kaart gebracht wat het effect is van groene schoolpleinen voor de ontwikkeling van kinderen op de basisschool. De uitkomsten van het onderzoek zijn nu op een rij gezet in een overzichtelijke factsheet.
Beter concentreren
De belangrijkste conclusies uit het onderzoek zijn:
- leerlingen, maar ook ouders en leerkrachten van de scholen met een vergroend schoolplein waarderen het schoolplein iets meer na de vergroening;
- met name meisjes bewegen iets intensiever en spelen iets meer en gevarieerder op een vergroend schoolplein;
- leerlingen met een vergroend schoolplein kunnen zich iets beter concentreren na de pauze;
- leerlingen ervaren meer sociale steun van hun vrienden en vriendinnen na vergroening van het schoolplein;
- het onderzoek gaf niet aan dat het vergroenen invloed heeft op het welbevinden van de leerlingen.
In de factsheet worden de resultaten verder toegelicht. Daarnaast bevat de factsheet korte vragen en opdrachten, die professionals op weg helpen om zelf met het schoolplein aan de slag te gaan.
Vergroenen in de kinderopvang
Hoewel het onderzoek ziet op het effect van vergroende speelpleinen op basisschoolleerlingen, bevat het ook handvatten voor organisaties in de kinderopvang die hun pleinen willen vergroenen. Niet alleen zijn voorbeelden gegeven van vergroening, bijvoorbeeld door de aanleg van speelheuvels en hutten. Ook zijn meningen van leerlingen verzameld over de vergroende schoolpleinen die inzichtelijk maken wat kinderen op dit vlak fijn vinden. Zo geeft 79% van de kinderen in het onderzoek aan dat zij het vergroende plein meer waarderen. Speelheuvels en hutten en plekjes om te verstoppen worden gewaardeerd. Ook vindt een paar leerlingen dat het plein gemaakt is van veiliger materiaal waar je minder hard op valt.
Rijkere speelomgeving
In het onderzoek is uitgegaan van de ‘Theory of Loose Parts’ (Nicolson, 1972) en de ‘Affordances Theory’ (Gibson, 1979). Volgens deze theorieën biedt een groen schoolplein een rijkere speelomgeving dan betegelde schoolpleinen. Losse elementen als takken, stenen en zand geven kinderen mogelijkheden om hun eigen spel te creëren. De verandering van de natuurlijke elementen stimuleert ‘ongoing play’, een speelstroom (Peters & Hovinga 2016), waarin kinderen inventief en creatief hun spel blijven vinden.
De verwachting is volgens de onderzoekers dat ‘de gevarieerdheid van de natuurlijke inrichting van het schoolplein maakt dat alle leerlingen wel ergens een plekje kunnen vinden waar ze graag willen spelen. Voor leerlingen zou de vergroening van schoolpleinen kunnen betekenen dat zij makkelijker in hun spel komen en creatiever, exploratiever en intensiever gaan spelen.’
Lees meer over het onderzoek naar de ‘leer’kracht van groene schoolpleinen
Het onderzoeksproject De ‘leer’kracht van groene schoolpleinen is uitgevoerd binnen een samenwerkingsverband van Hogeschool Leiden, Vrije Universiteit Amsterdam, IVN, Thomas More Hogeschool, de Sophia Stichting, Fonds 1818 en Rijksuniversiteit Groningen.