Eerder en betere ondersteuning bieden aan die kinderen en hun ouders die dat op school of thuis nodig hebben. Dat is het doel van het Pact Kinderogen. Een betere en sterkere verbinding tussen kinderopvang, onderwijs en jeugdhulp. Ondersteund door vijf programmalijnen waarbij bestuurders, professionals en mensen uit de praktijk van elkaar leren. Het pact wil de ondersteuning dichtbij, in de eigen wijk of buurt, organiseren.

Programmaleider Elsbeth Vogel-de Groot legt uit dat er voorheen niet zozeer iets mis ging, maar dat ze vooral zagen hoe het nog beter kan: ‘Uiteraard hebben onderwijs, kinderopvang en jeugdhulp de intentie het goede te doen voor kinderen, maar we merkten dat dat nog veel beter kan op het moment dat we elkaar kennen en elkaar zien.’

Juiste expertise

‘Als bijvoorbeeld in de kinderopvang een kind iets meer nodig heeft, zoals in de thuissituatie, is het fijn als je met elkaar afspreekt: hoe weten we elkaar te vinden? Het is een gezamenlijke opgave. Door de krachten te bundelen kan er direct over de juiste expertise beschikt worden. Hoe eerder een kind de juiste ondersteuning krijgt, hoe beter voor de ontwikkeling.’

Loketten

Een van de vijf programmalijnen gaat over de klantroute als een kind zorg nodig heeft. Elsbeth Vogel-de Groot legt uit: ‘Welke stappen moet iemand dan zetten – en hoe zorgen we dat het kind en de ouders niet eindeloos langs allerlei locaties en loketten moeten? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ze geen last hebben van de structuren bij de organisaties? Dat is een enorme uitdaging. Juist voor ouders is het belangrijk dat zorg in een vertrouwde omgeving zit. Als je zegt: “Mijn collega van team jeugdhulp zit hier toevallig vandaag op de gang, daar kunt u een afspraak mee maken”, is dat is heel laagdrempelig. Ouders en kinderen centraal stellen, en niet meer de organisaties. Dat is ons toekomstbeeld.’

Handleiding

Een deel van het project Kinderogen vormt het organiseren van een warme overdracht voor álle kinderen, niet alleen de kwetsbare. Als grootste meerwaarde noemt Vogel-de Groot ‘dat je de handleiding die ieder kind heeft, meekrijgt.’ Dat kan ook iets kleins zijn. ‘Op het moment dat een leidster een korte toelichting per kind geeft, hoeft een leerkracht het wiel niet helemaal opnieuw uit te vinden – langs al het kind z’n frustratiemomenten. Als je van een bepaald kind weet dat je hem een klusje moet geven als hij gaat wiebelen op zijn stoel, kan dat veel winst opleveren.’

Lerende gemeenschap

Een ander speerpunt is de ‘lerende gemeenschap’ om samen, vanuit verschillende disciplines, te leren en ontwikkelen. Op het SBO zijn experimenten met een jeugdondersteuningsteam op school, waar ouders gewoon binnen kunnen lopen. Dat team wordt ook echt onderdeel worden van het team van de school. Binnen een IKC is dat nog makkelijker: ‘Bij het vormen van een lerende gemeenschap als ondersteuningsteam op een school, heb je als IKC het voordeel dat mensen elkaar makkelijk ontmoeten, een vraag stellen, weten van elkaar wie ze zijn. Collega’s rondom het kind vormen een interprofessioneel team eromheen. Op het moment dat je in hetzelfde gebouw zit hoef je niet letterlijk een stap extra te doen. Niet alles hoeft een langdurig proces te zijn.’

Bottlenecks

Hoe krijg je met zo’n project alle neuzen dezelfde kant uit? De bottlenecks zijn ‘hele herkenbare’, denkt Vogel – de Groot. ‘Het zijn toch losse organisaties met eigen werkwijzen, wetten en protocollen. Verandering heeft altijd tijd nodig, maar als je het over meerdere organisaties heen doet, is het nóg iets taaier. Maar de ambitie om er sámen voor de kinderen te zijn is een meerwaarde die zich vertaalt op de werkvloer waar mensen tegen elkaar zeggen: wij kennen elkaar en we weten hoe we dit samen doen.’

Gezamenlijke visie

Die gezamenlijke visie is volgens haar te bereiken door eerst een gezamenlijke ambitie uit te spreken. ‘Niet als diskwalificatie van hoe het tot dusver ging, maar als noodzaak: het jeugdzorgstelsel en piept en kraakt, het onderwijs piept en kraakt, je hebt elkaar nodig om het samen beter te doen. Als die ambitie er eenmaal is, ga je kijken welke oplossingen je samen ziet en wat dat betekent voor wat je de komende jaren samen gaat doen.’

Het belangrijkste dat ze op Goeree-Overflakee en Voorne-Putten met dit project willen bewerkstelligen? ‘Dat we alle kinderen echt zien en daarbij beter vroegtijdig signaleren’. Om dit direct aan te vullen met: ‘Dat we sámen een team zijn voor het kind. Dat dat bij iedere professional tussen de oren zit.’