Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

IKC-dag op locatie: Kindercampus TrioMundo in Zwolle

In augustus gaat Kindercampus TrioMundo in Zwolle van start: een kindercampus met een doorgaande leerlijn van 0 – 14 jaar. Tijdens de online open IKC-dag, georganiseerd door de PO Raad, was veel belangstelling voor de innovatieve onderwijsroute 10-14, voor leerlingen van 10-14 jaar. ‘Het gaat om aansluiten bij de capaciteiten en belangstelling van kinderen in plaats van ‘one size fits all’. 

De presentatie van Doorlopende leerlijnen van 0-18 jaar en Kindercampus Triomundo werd gedaan door Annelies Robben (Netwerkregisseur onderwijsinnovatie en Onderwijsroute 10-14), Jael de Jong-Weissman (Teachers College Windesheim) en Mariëlle Hettinga (directeur Kinderopvang ’t Werkel). In 2020 is een start gemaakt met dit project. Annelies Robben kreeg de opdracht om van twee heel verschillende basisscholen die beide onvoldoende leerlingen hadden (een reguliere en een met een vernieuwend onderwijsconcept) tot een nieuwe school te smeden. Zij zag kans voor innovatie, betrok de kinderopvangorganisatie erbij en het Teachers College van hogeschool Windesheim. Het resultaat wordt een kindercampus met een heel innovatief karakter waarbij de opzet is dat kinderen zo min mogelijk breuklijnen meemaken vanaf babytijd, en waar teams intensief met elkaar samenwerken in verlengde dagprogramma’s en waar maatwerk wordt geleverd. De vragen die ze wilde oplossen: hoe doe je dat vanaf nul jaar en hoe kun je samenwerken met een hbo-instelling? 

Units

Kindercampus Triomundo krijgt verschillende units: in fase 1 vind je de units 0-3 jaar en 3-7 jaar. Mariëlle Hettinga vertelt dat de 0-3 unit redelijk apart functioneert. De pedagogiek voor de jongsten is gebaseerd op Emmi Pikler en vanaf peuterleeftijd wordt gewerkt met het programma Startblokken. ‘Leren begint bij nul jaar en niet bij vier, zoals vaak nog gedacht wordt. De eerste duizend dagen van een kind zijn cruciaal en daarom willen we ook de ouders betrekken en ook samenwerken met partijen in de omgeving, denk aan het consultatiebureau en fysiotherapeuten.’ In de unit 3-7 jaar is er geen harde overgang tussen de peuter- en kleutergroepen. Kinderen hebben hun eigen stamgroep maar er wordt gewerkt met een opendeurenbeleid waardoor peuters die nieuwsgierig zijn al kunnen meekijken bij de kleuters. En de kleuters die het nog wat te spannend of vermoeiend vinden, kunnen zich terugtrekken in hun vertrouwde peutergroep. Buiten de stamgroepen heb je gezamenlijk speel- en leerruimtes waar kinderen elkaar ontmoeten.’  Deze opzet komt niet in botsing met de eisen vanuit de Wet kinderopvang en de GGD-inspectie. Marielle Hettinga: ‘Je moet zorgen dat alles goed op papier staat in het pedagogisch beleidsplan. Onderbouw waarom je werkt met een opendeuren beleid, en zorg dat je stamgroepen voldoen aan de eisen voor de beroepskrachtkindratio. Dan kun je gebruik maken van meerdere ruimtes en groepen met elkaar in aanraking laten komen.’ Door dat de groepen fluïde zijn, leren de begeleiders en leerkrachten alle kinderen kennen; ze werken intensief met elkaar samen en mede daarom zijn de overgangen minder groot. 

Groene omgeving

Als directeur van de Groene kinderopvang ’t Werkel hecht Marielle ook erg aan een groene omgeving van de kindercampus. Kindercampus TrioMundo is gevestigd in een park in de wijk Stadshagen. ‘Een natuurlijke omgeving doet wat met kinderen en pedagogiek is niet los te zien van de omgeving. We gaan het plein vergroenen en de omgeving van het park gebruiken in het pedagogisch handelen en buitenlessen. Want uit onderzoek blijkt dat kinderen die veel spelen en leren in groene omgeving, meer ontspannen en gezonder zijn, en een betere concentratie hebben. De groene omgeving heeft effect op het leerproces, op het probleemoplossend vermogen en geeft respect voor de natuur. We maken er wereldburgers van die goed zorgen voor de natuur en de wereld.’

Verlengde schooldag

Marielle Hettinga vertelt dat de bso ook niet meer als apart onderdeel fungeert maar feitelijk een deel van de verlengde schooldag voor haar rekening neemt. Op TrioMundo kun je kiezen tussen een korte schooldag (de ‘reguliere’ schooldag) en de verlengde dag waarbij kinderen deelnemen aan activiteiten. Omdat niet alle ouders kunnen kiezen voor een bso-pakket – bijvoorbeeld omdat ze geen recht hebben op kinderopvangtoeslag of het niet kunnen betalen -, wordt daarnaast ook ingezet op een programma van naschoolse activiteiten dat tegen kostprijs en zonder winstoogmerk wordt aangeboden. TrioMundo is met de gemeente in gesprek of er een regeling kan komen voor ouders die ook dat niet kunnen betalen. Het is de bedoeling om segregatie en kansenongelijkheid te verminderen zodat alle kinderen kunnen deelnemen aan de verlengde schooldag. 

Junior Lab

Voor de kinderen tot tien jaar is er het Junior Lab waarbij kinderen kunnen kiezen uit een heel breed aanbod aan activiteiten op gebied van cultuur, muziek en sport. Voor de kinderen in de Start-up Lab (vanaf tien jaar) zit daar ook huiswerkbegeleiding bij, het leren van vaardigheden die je nodig hebt voor het voorgezet onderwijs maar ook veel activiteiten en programma’s waar kinderen kunnen ontdekken waar hun talenten liggen. Ook hierbij wordt intensief samengewerkt met partners uit de wijk. 

Bedrijfje opzetten

Mariëlle Hettinga vertelt dat het meer omvat dan dingen doen die ze leuk vinden. Het gaat ook om activiteiten waar ze echt wat van leren en die hen voorbereiden op de maatschappij. ‘Bijvoorbeeld: een cursus webshop bouwen. Kinderen gaan dat dan ook echt doen en we betrekken er jonge ondernemers bij uit de wijk die laten zien hoe het aan de achterkant werkt en hoe je een bedrijfje opzet. Het gaat om change leadership, leiding geven aan je eigen doelen en je eigen leerproces. Daar kun je jonge kinderen al in uitdagen. Activiteiten worden aangeboden door bso-medewerkers maar ook door studenten vanuit het Teachers College. Deze mensen draaien ook al eerder op de dag mee op de groepen, als onderwijsassistent of als tso-kracht waardoor het één team wordt en de kinderen alle gezichten kennen.’

Twee vormen van onderwijs

In Fase 2 komt er een splitsing. In het laatste jaar van de onderbouw, in groep drie, kiezen kinderen en hun ouders samen met de coach tussen twee vormen van onderwijs die het best bij hen past. Ze kunnen kiezen voor een meer traditionele vorm van onderwijs of voor een meer innovatief onderwijsconcept waarbij meer wordt uitgegaan van individuele routes van kinderen en technologie wordt ingezet. Annelies Robben: ‘Ieder kind leert op zijn eigen manier en kan op TrioMundo kiezen voor een stijl die het beste past. Niet ieder kind floreert bij innovatief onderwijs waar veel van de zelfstandigheid van kinderen wordt gevraagd. Sommigen doen het beter in de wat meer traditionele systemen. Overigens kunnen kinderen overstappen als hun keuze niet goed blijkt uit te werken. We gaan echt maatwerk leveren.’ De splitsing in de twee onderwijsvormen duurt tot het einde van groep zes. De twee onderwijsstromingen hebben hun achtergrond in de twee oorspronkelijke scholen die zijn samengevoegd. Het junior-lab, de naschoolse activiteiten, zijn voor beide stromingen wel hetzelfde. 
Het bouwen aan het vernieuwende onderwijs in de verschillende fasen en het junior-lab programma gebeurt met de studenten van het Teacher college van Windesheim. ‘Zij willen een rol van betekenis spelen. Ik noem het een club van jonge honden, die nog lekker vrij kunnen denken,’ zegt Annelies Robben.   

Voorgezet onderwijs

Na groep zes zijn er wederom twee onderwijsroutes naar het voortgezet onderwijs. Voor kinderen die regulier voortgezet onderwijs willen volgen, is er een bovenbouw groep 7 en 8 op de Kindercampus waar collega’s uit het primair en voortgezet onderwijs samen onderwijs maken. De VO-docenten komen dus ook naar TrioMundo en laten kinderen wennen aan verschillende docenten en kennisdomeinen. Voor deze leerlingen is er een doorlopende leerlijn naar de Capellen Campus, een reguliere middelbare school. Daarnaast wordt er een doorlopende leerlijn vanuit de middenbouw van TrioMundo naar Onderwijsroute 10-14 aangeboden. 

Heb je je al ingeschreven voor de gratis nieuwsbrief van Zosja? Zosja is het nieuwe online platform dat je helpt om toe te werken naar een IKC of jouw IKC klaar te maken voor de toekomst. Zosja levert je nieuws, duiding, achtergronden, tools en inspiratie over de wereld van de IKC’s. Voor een gratis abonnement, klik hier.

Teachers college

TrioMundo is een prachtige oefenplaats voor Teachers College van Hogeschool Windesheim. Jael de Jong  Weissman van het Windesheim Teachers College, vertelt enthousiast  hoe studenten van zowel de Pabo als leergangen voor het voortgezet onderwijs worden ingezet in TrioMundo. Afgelopen jaar heeft Jael een pilot op Onderwijsroute 10-14 gedraaid met co-teaching, waarbij studenten van verschillende jaren en studies elkaar aanvullen in les geven. ‘De een geeft instructie en de ander gaat het gedrag van de kinderen managen; op die manier knippen we het docentschap in stukjes. Voordeel daarvan is minder uitval. Dit soort duurzame experimenten zijn van belang voor het onderwijsveld. Ook leerlingen zien dat volwassenen van elkaar leren en zo creëer je een leercultuur.’ Annelies Robben:  ‘Ik ben voorstander van practice based evidence werken: uitproberen in de praktijk en dan omzetten naar een werkwijze. Op TrioMundo kunnen we zelfsturende en creatieve docenten opleiden in samenwerking met de verschillende onderwijsroutes. Gelijkwaardigheid en van elkaar leren vormen de basis. Samen ontwikkelen de studenten nieuwe inzichten die bijdragen aan onderwijsinnovatie.’  

Geen personeelstekort

Annelies Robben ziet nog een extra voordeel van het samenwerken met het Teachers College. ‘We hebben geen problemen om personeel te vinden. Door stages werken studenten al hier, je investeert in hun opleiding en vaak blijven ze dan hier. Mensen gaan voor een bepaald concept en als je een scherpe visie hebt, krijg je daardoor leuke sollicitanten. We werken met gedreven mensen die bewust kiezen.’ Annelies vertelt dat ze studenten niet formeel binden aan deze organisatie en sommigen ook een jaartje elders willen kijken maar ze mogen dan ook weer terug komen. ‘Ieder mag participeren, bijdragen en leren. Met wie past het goed? Met wie willen wij verder en wie wil met ons verder?’
Jael de Jong Weissman vertelt over leerlingen van Onderwijsroute 10-14 die nooit meer weg willen. ‘Het basisprincipe is dat ze zich hier erg thuis voelen. Dat geldt ook voor de studenten. Er heerst een sfeer van gelijkwaardigheid tussen studenten van verschillende leerjaren, opleidingen en de docenten. Je ziet de studenten keuzes maken en verantwoordelijkheid nemen. Er is ook al een eerste groep studenten van de opleiding social work die komen kijken naar innovatie vraagstukken.’ 

Startup-lab

De verlengde schooldag in het Startup-lab sluit aan op de Onderwijsroute 10-14 maar is voor de jeugd tot 18 jaar beschikbaar. Annelies Robben: ‘We willen zo min mogelijk sleutelkinderen na 10 jaar. Veel jeugd gaat hangen en heeft geen fijne plek. Het is toch fijn als je een campus hebt waar je kunt sporten, naar een kantine kan en waar interessante activiteiten worden ontwikkeld.’ Boven de leeftijd van 12 jaar is er geen kinderopvangtoeslag meer dus moeten er kostendekkende activiteiten zonder winstoogmerk worden georganiseerd. ‘Studenten doen huiswerkbegeleiding, maar het moet geen huiswerkinstituut worden. Met de gemeente is overleg over een aanbod voor jeugd vanaf 12 jaar zodat ze allemaal kunnen participeren.
De dromen stoppen niet bij 14 jaar. ‘Want de overgang na klas 2 naar het reguliere VO loopt niet altijd soepel,’ vertelt Annelies Robben. ‘Daarom willen we ook een mooi vervolg creëren en hebben samen met Onderwijsroute mens& bij de Capellen Campus een aansluitend vervolg gemaakt naar de eindexamens van het VO. Op deze wijze kunnen we kinderen in één doorgaande lijn naar hun eindexamen brengen.’ 

Opstarten

Annelies Robben heeft nog tips voor organisaties die willen starten met een 0 – 14 route maar niet weten waar te beginnen. ‘Vraag je als eerste af: voor wie doe je dat? Wat is doelstelling en wie is je doelgroep. Neem genoeg voorbereidingstijd om de twee werelden bij elkaar te brengen. Voor je teams samensmelt, ga een curriculum samenstellen en opleidingen benaderen. Er is al een hoop informatie te vinden. Onderzoeksbureau Oberon heeft daar onderzoek naar gedaan. We zijn ook bezig met een boek en kunnen een maatwerkprogramma maken voor scholen die dit concept ook willen. Want bedenk wel: iedere context is anders.’  Jael de Jong Weissman adviseert ook om contact op te nemen met de innovatieafdeling van de dichtstbijzijnde hogeschool. ‘Ga samenwerking aan, biedt stageplekken. Een hogeschool kan onderbouwing en ruggensteun bieden, er zit een landelijk netwerk achter. Trek vooral de stoute schoenen aan.’ 

Meer informatie: www.triomundo.nl

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.