Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Mazelen: hoe (on-)schuldig is het?

Voor kinderopvangorganisaties en pm'ers die graag meer willen weten over het mazelenvirus hebben we de feiten en weetjes puntsgewijs op een rij gezet. Handig!
feiten-over-mazelen
Hoge koorts is een van de symptomen van mazelen. Foto: iStock

Op de leeftijd van 14 maanden krijgen baby’s in Nederland hun eerste BMR-prik. Baby’s van moeders die zelf mazelen of een mazelenvaccin gehad hebben, zijn na de geboorte zo’n drie tot zes maanden beschermd tegen het virus. We hebben alle feiten rondom mazelen hieronder voor je op een rij gezet:

  • Mazelen is een zeer besmettelijk virus dat zich verspreidt via de lucht, bijvoorbeeld tijdens praten of hoesten
  • Het mazelenvirus kan langer dan een uur in de lucht blijven en is zeer besmettelijk (één kind of volwassene besmet gemiddeld zo’n 15-18 anderen)
  • Mazelen zijn besmettelijk vanaf vier dagen vóór het beginnen van de vlekjes tot vier dagen na het verschijnen van de vlekjes
  • Voor mazelen is een vaccinatiegraad van 95% over het algemeen voldoende om uitbraken te voorkomen. Redenen voor niet-vaccineren zijn religieuze en antroposofische overtuigingen en een algemeen wantrouwen in vaccinaties en de overheid
  • De symptomen van mazelen zijn (hoge) koorts, loopneus, hoest en huiduitslag
  • Mazelen is zo besmettelijk dat zo’n 90 procent van ongevaccineerde personen die ermee in aanraking komen, waaronder in Nederland dus baby’s onder de 14 maanden, de ziekte daadwerkelijk oplopen. Een baby is ongeveer drie tot zes maanden beschermd als de moeder zelf ooit mazelen heeft gehad of een vaccin daartegen.
  • Je weet niet van te voren hoe een mazeleninfectie bij een kind verloopt. Hoewel het grootste deel van de kinderen herstelt, is er – vooral bij zeer jonge kinderen – ook een kans op ernstige complicaties en overlijden: 1 tot 3 op de duizend kinderen overlijdt aan de gevolgen van mazelen. De meeste kinderen die overlijden, zijn jonger dan vijf jaar. Ook de groep kinderen die (om gezondheidsredenen) niet gevaccineerd kan worden, loopt meer risico.

Wat zegt de KIDDI-app: toelaten of weren?

Overleg met de GGD (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst) als er bij een kind of medewerker mazelen is vastgesteld. Een kindercentrum hoeft kinderen met mazelen niet altijd te weren. Wanneer er veel niet-gevaccineerde kinderen op de groep zijn kan dit wel gebeuren. Houd er rekening mee dat kinderen pas op de leeftijd van 14 maanden hun eerste BMR(Bof, mazelen, rodehond)-vaccinatie tegen mazelen krijgen.’

  • Bij mazelen kan soms ook middenoorontsteking voorkomen. In ernstige gevallen ontstaat longontsteking (pneumonia) of hersenontsteking (encephalitis). In zeldzame gevallen veroorzaakt mazelen een dodelijke vorm van encephalitis die pas jaren na de mazelen begint (SSPE).
  • Je kunt al besmet raken door een geïnfecteerd persoon voordat diegene zichtbare mazelenuitslag heeft
  • Als er een kind in de kinderopvang mogelijk mazelen heeft, is het belangrijk om de GGD in te lichten. De ziekte mazelen is (al bij één geval) meldingsplichtig op basis van artikel 26 Wet publieke gezondheid, ook bij één geval
  • Er is geen medicijn tegen mazelen, wel een vaccin dat in 1976 is ingevoerd en volgens de World Health Organization ook effectief is: de BMR-prik (tegen bof, mazelen en rode hond). De WHO heeft berekend dat het vaccin tussen 2000 en 2021 zo’n 56 miljoen sterfgevallen heeft voorkomen. In Nederland krijgen kinderen het vaccin als ze 14 maanden en 9 jaar zijn. Eerder dan 14 maanden is mogelijk, maar dan heeft het vaccin nog geen optimale werking. Na de tweede dosis stijgt de bescherming van 93 naar 97 procent. Het vaccin ’traint’ het lichaam om tegen het virus te vechten. Op het moment dat het lichaam met het echte mazelenvirus in aanraking komt, weet het hoe het zich ertegen kan verweren.
  • Ben je een kinderopvangmedewerker geboren voor 1976, en heb je zelf niet de mazelen gehad? Dan is het mogelijk om je alsnog te laten vaccineren.

Over het vaccin en bijwerkingen

Wij vroegen aan Bijwerkingencentrum Lareb: zijn er cijfers over hoeveel kinderen er zijn overleden als gevolg van een DKTP en BMR vaccinatie? Directeur en epidemioloog Agnes Kant antwoordde ons: ‘In de periode 2015-2022 zijn er in totaal dertien overlijdens gemeld bij Lareb na toediening van een RVP-vaccinatie voor kinderen. Bij de meeste meldingen lagen, na nadere analyse van de gemelde gegevens, andere oorzaken meer voor de hand. Soms was het niet mogelijk iets te zeggen over een mogelijke relatie tussen het overlijden en de vaccinatie, omdat er te weinig informatie was voor het maken van een zorgvuldige afweging. Bijvoorbeeld wegens het ontbreken van een obductieverslag of andere relevante medische informatie. Veelal betrof het meldingen van SIDS (wiegendood) en in een aantal meldingen was sprake van een onderliggende (ernstige) infectie of andere ziekte.’

Lees hier al onze artikelen over vaccinaties:

Lees ook: BOinK, BK en BMK: ‘Politiek moet besluit nemen over vaccinatieplicht kinderopvang’
Mazelen en meningen: de (social) media staan er bol van. Zelf kunnen beslissen over vaccinaties van je eigen kind, dat lijkt logisch. Veel opvangorganisaties willen dan ook wegblijven van dwang en elk kind, gevaccineerd of niet, veilige opvang bieden. Tegelijkertijd is dat precies waar de schoen wringt. Want: kán veilige opvang wel met zo’n lage vaccinatiegraad? BK, BMK en BOinK vinden dat het nu aan de politiek is om het besluit hierover te maken. Gjalt Jellesma, woordvoerder en voorzitter van BOinK: ‘Het recht van de ene ouder om niet te vaccineren gaat niet boven het recht van de andere ouder om zijn of haar kind geen extra risico’s te laten lopen’. Lees verder

Lees ook: Mazelen en kinkhoest grijpen om zich heen, polio en de bof liggen op de loer
De lage vaccinatiegraad tegen kinderziektes leidt tot uitbraken van mazelen (virus) en kinkhoest (bacterie). Volgens het RIVM zijn 4 baby’s aan kinkhoest overleden. De roep om verplichte vaccinatie van kinderen op de kinderopvang wordt luider. Gjalt Jellesma van BOink: ‘Op het moment dat er veel ongevaccineerde kinderen op een kinderdagverblijf zijn, kun je de veiligheid van alle kinderen niet garanderen.’ Lees verder

Lees ook: Berend Botje: ‘Wij accepteren alleen kinderen met mazelenvaccinatie op kdv’
Kinderopvangorganisatie Berend Botje neemt al vanaf 2019 alleen kinderen met een bmr-vaccinatie in de opvang. Dat wil zeggen op de locaties waar baby’s onder de 14 maanden zitten. Deze baby’s zijn nog niet gevaccineerd tegen mazelen en daarom heel kwetsbaar voor besmetting. ‘Het is onze taak om verantwoordelijke en veilige kinderopvang te bieden’, legt directeur Gaby Alberts uit.’ Lees verder

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.