Binnen de Prinses Margriet School (onderdeel van de Dienst Openbare Scholen) werken het onderwijs, de voorschoolse en naschoolse kinderopvang, sport, cultuur en zorg- en welzijnsinstellingen nauw samen. Xiomara Mathilda is als directeur de drijvende kracht achter deze brede school. Met haar inzet en enthousiasme is ze, samen met het team, deze nieuwe weg ingeslagen. Van een school die geen of amper contact had met ouders en de wijk, naar een school waarin verschillende kinderopvang-, onderwijs- en cultuurpartners samenwerken aan een doorgaande ontwikkelingslijn voor kinderen.

Brede school

Xiomara: ‘In 2018 zijn we gestart met het doorvoeren van aspecten van een brede school – de zogenaamde Community School. Dit deden we stapje voor stapje: niet alles in één keer. We zijn gestart met het intensiveren van het contact met ouders en de buurt. In juli 2020 werden wij benaderd om deel te nemen aan het pilotprogramma om zes scholen en kindcentra om te vormen tot brede scholen. Sindsdien zetten wij ons in voor een vloeiende samenwerking tussen de voorschoolse educatie, de naschoolse opvang en het funderend onderwijs. Gaandeweg sluiten steeds meer ketenpartners zich aan.’

‘Hands on’-mentaliteit

Xiomara vertelt dat er op Curaçao een echte ‘hands on’-mentaliteit heerst. Niet kijken naar wat je niet kan doen, maar kijken naar wat je wél kan doen met de beperkte middelen die er soms zijn. Een voorbeeld is de voedselvoorziening die de school heeft. ‘De school ligt in Buena Vista, een kansarme wijk in het noordwesten van Willemstad, Curaçao. Een van onze samenwerkingspartner vroeg of zij iets konden betekenen voor onze school, met warme maaltijden. Degene die het hard nodig hebben, krijgen nu een warme maaltijd. We krijgen dagelijks zo’n 25 warme maaltijden, die we onderverdelen in porties zodat élk kind die anders geen warm eten krijgt thuis, mee kan eten. We doen het met wat we hebben. Gebrek aan spullen of gebrek aan subsidies vormt voor mij absoluut geen struikelblok om verder te gaan met dit brede school-concept. Ik kijk naar wat ik wel heb, en hoe ik daarmee creatieve oplossingen kan bedenken voor wat ik nodig heb.’

Breed ontwikkelaanbod

Dit betekent dat Xiomara creatief moet zijn om de school te voorzien van een breed ontwikkelaanbod. Inmiddels hebben verschillende partners zich aangesloten. Zo worden er sport- en spelactiviteiten gehouden, krijgen kinderen jeugd- en theaterlessen, er loopt een computer-science project, kinderen in het basisonderwijs verbouwen groenten in een moestuin bij de school en eten dat samen met bijvoorbeeld de jonge kinderen van de voorschool op. ‘De pastoor van de buurtkerk kwam eens naar me toe en zei: ik wil ook meedoen. Wij vinden het belangrijk dat de kinderen ook waarden en normen leren. Hij organiseert nu zondagschool, op zaterdag’, vertelt Xiomara lachend. Zij ziet de draagkracht, het vertrouwen toenemen, om samen een zo breed mogelijke ontwikkelingsomgeving voor kinderen te creëren waaraan ook ouders en de wijk actief meewerken.

Inclusiviteit en continuïteit

‘We willen zorgen voor inclusiviteit, stevige continuïteit en garantie voor betere educatie voor de kinderen. De ontwikkeling betreft niet alleen de kinderen: ook hun families en de samenleving gaan erop vooruit.’ Altijd kijkt Xiomara vooruit, naar wat er nog meer mogelijk is. Ze is in gesprek over jeugdtheaterlessen, maar ook muzieklessen met klassieke instrumenten. Ze droomt ervan om een leerlingenorkest te gaan vormen. ‘Waarin de leerlingen klassieke muziek spelen en jazz, met muziekinstrumenten zoals viool, cello en bas. Iets wat niemand verwacht van een buurtschool!’

1 van 32

Ouderbetrokkenheid

Waar de ouders voorheen niet of nauwelijks werden betrokken bij de school en de voortgang van hun kinderen, staan ouders nu aan het einde van de schooldag te wachten op hun kinderen en maken een babbeltje met de leerkrachten en kinderopvangmedewerkers. ‘Ik organiseerde laatst drie samenkomsten voor ouders omdat we samen met de kinderen en de wijk een heel groot monument willen maken, gemaakt van gerecyclede materialen. Een idee van kunstenaar Tirzo Martha. Echt een project van iedereen. Maar liefst 75 procent van de ouders kwam opdagen. Dat laat zien hoe ouders zich nu ook echt betrokken voelen bij de school en de projecten die we ondernemen.’

Buurt trots maken

Dit saamhorigheidsgevoel is niet van de een op andere dag ontstaan. Xiomara heeft daar hard voor gewerkt. ‘In onze cultuur, waarin we veel buiten zijn, is het heel belangrijk dat de buurt, de wijk, een school omarmt. Ik ben nu zes jaar schoolhoofd van de Prinses Margriet School. Toen ik begon zag je dat kinderen uit deze wijk naar andere scholen gingen, verder weg. Ik voelde dat er een disconnectie was tussen de school en de wijk. Die moest ik zien om te draaien, ik moest de buurt weer trots maken op de school.’

Visie

Er volgde een renovatie van de school, aan de buitenkant. Maar er was meer nodig: de school moest van binnenuit vernieuwd worden. ‘Het was nodig dat het team mijn visie begreep en daarin mee wilde gaan. Ik zei: je bent meer dan een leerkracht. Je bent ook moeder, verpleegster, chauffeur, we delen brood uit, we hebben meerdere rollen. Dat moet bij je passen, anders ben je niet geschikt om hier te werken.’

Opleidingsschool

De Prinses Margriet School is inmiddels ook een opleidingsschool. ‘We bundelen de krachten met de pedagogische academie. Leerkrachten in opleiding komen elke dinsdag hier kijken. Ze leren wat een buurtschool precies is, hoe je hier als leerkracht meerdere petten draagt. Maar ook leren ze over de samenwerking binnen een brede school en welke voordelen dat oplevert.’

Voorbeeld voor andere scholen

Xiomara hoopt met haar school een voorbeeld te stellen voor andere scholen. ‘We zijn een echte community-school geworden, waar iedereen voor elkaar zorgt. Niet alleen het team, maar ook de kinderen, de ouders en iedereen die zich betrokken voelt bij de school. Wij werken er hard aan om één familie te zijn, waarbij geen enkel onderdeel van de brede school los van de rest wordt gezien. We doen dit samen.’

Bewuste burgers

De school van Xiomara heeft voor het eerst een wachtlijst. Iets wat niet snel voorkomt bij buurtscholen, omdat die minder populair zijn. ‘Ik ben super trots. Dit zegt zo veel over onze resultaten. En dan bedoel ik niet alleen de reken- of taalresultaten, maar hoe wij kinderen voorbereiden op hun plek in de samenleving. Hoe zij een connectie gaan voelen binnen de samenleving, als bewuste burgers. Dat is minstens zo belangrijk als goed leren lezen en schrijven.’