Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Coaching voor het hele IKC team: de rol van IB’er en pedagogisch coach

In een IKC werken zowel IB’ers als pedagogisch coaches. Hoe kunnen zij samenwerken voor beide werkvelden en het hele IKC bedienen? Twee uiteenlopende praktijkervaringen in IKC Warande en IKC Max Havelaar Delft.

Chloë van Kesteren is locatieleider onderwijs op IKC Warande in Lelystad. Dit grote IKC telt 16 onderwijsgroepen, vier groepen kinderopvang 0-4 jaar en zes groepen kinderopvang 4-12 jaar; er zijn bijna 500 kinderen onder één dak. ‘In naam ben ik locatieleider onderwijs maar in de praktijk heb ik de rol van pedagogisch coach en intern coach,’ vertelt ze. ‘ Ik coach zowel leerkrachten als pm’ers, als ze een hulpvraag  hebben. Dat doe ik op verschillende manieren. Samen met Judith Farjon, de locatieleider vanuit GO! Kinderopvang doen we bijvoorbeeld flitsbezoeken op de groepen. Dit idee komt vanuit het onderwijs, maar hebben het doorgezet naar de kinderopvang. We kijken in een maand tijd vijf keer vijf minuten naar vijf items zoals hygiëne, veiligheid en de interventies van de medewerkers. Daar kan dan een reflectieve vraag uit ontstaan. Je coacht en zet ze aan het denken waarom ze iets structureel op dezelfde manier doen. We zijn er twee jaar terug mee begonnen maar het is toen een beetje in het slop geraakt. Nu staat het in de jaarplanning, doen we het een tot twee uur per week en dat werkt heel goed. We gaan samen alle groepen van het IKC langs en leren van elkaar.’  

Externe coach

GO! Kinderopvang heeft een eigen pedagogisch coach, vertelt Chloë. ‘De pedagogisch coach komt op oproep kijken en een medewerker begeleiden en coachen op hun eigen persoonlijke leervraag. Ik zou die functie intern best op me kunnen nemen. Dat zou ik graag doen: ik ben altijd op deze locatie en dus beschikbaar om even te komen kijken. Dat zou ook veel handiger zijn, ook in het kader van de doorgaande lijn. We laten hiermee de kracht van de samenwerking binnen ons IKC zien. Ik heb nog onvoldoende kennis van het jonge kind maar daar zou ik een opleiding voor willen en kunnen doen.’ 

Hakken in het zand

Het werken en coachen binnen een IKC kan de scheidslijnen tussen de werksoorten vervagen. In de open ruimtes hebben de IKC-medewerkers het onderling wel eens over een kind waarover ze zich zorgen maken. En dan kan een IB’er aan tafel gaan zitten met ouders, ook die van een driejarige. Maar Chloë van Kesteren heeft wel eens gemerkt dat dit ook averechts kan werken. ‘De IB’er ziet dan dat er werk aan de winkel is, gaat er instanties bij halen en dat is soms wat te spannend voor ouders. De ontwikkeling van peuters en kleuters is heel grillig dus soms moet je niet altijd meteen gaan ingrijpen. Ouders kunnen dan de hakken in het zand gaan zetten. Wat we nu doen, is heel goed luisteren naar de mening van de pedagogisch medewerker over de peuter en deze het eigenaarschap teruggeven. Als die er op vertrouwt dat het goed komt met het kind, komen wij er niet meer te vroeg tussen en kunnen eventueel die pm’er ondersteunen met een coach. En haar richting geven waar ze nog meer informatie kan ophalen over het kind, bijvoorbeeld bij de logopedist of de VVE-groep; natuurlijk met toestemming en samenwerking met ouders.’

Kwaliteit van onderwijs

Chloë van Kesteren coacht de leerkrachten en pm’ers in hun werk en kijkt ook naar het gedrag van kinderen, zowel op school als ook op de bso. De IB’er observeert vaak in groepen en kijkt daarbij naar de kwaliteit van lessen en leeropbrengsten. Zodra er extra hulp nodig is dan pakt zij dit op met alle betrokkenen. Daarnaast houdt de IB’er groepsbesprekingen met de medewerkers. Als het kind ook opvang afneemt bij de bso, sluit de pedagogisch medewerker ook aan bij die bespreking. Een IB’er verwijst alleen door, en begeleidt een kind meestal niet zelf. De IB’er houdt eerst een groepsbespreking met de medewerkers, en vervolgens kan het ondersteuningsteam ingeschakeld worden als er zorgen zijn rondom een kind. Als dit kind ook op de bso zit, komt de pm’er ook bij die bespreking. Met elkaar kijken we wat nodig is en brengen de zorg- en hulpvraag in kaart. Ik kan ook worden ingeschakeld door een IB’er als een kind niet lekker in zijn vel zit of moeite heeft met leren leren. Dan ga ik het kind coachen.’

Haken en ogen

Ze vertelt dat ze met IKC-directeur Hans Faust en Judith Farjon een jaar lang actief bezig zijn geweest om een functiehuis op te zetten onder begeleiding van Etuconsult. ‘We hebben een plan opgesteld met betrokkenheid van HR en beide bestuurders. In de gesprekken die daarop volgde bleek het lastig om vanuit het plan een volgende stap te zetten. Ondanks dat alle partijen enthousiast waren, is het plan niet ten uitvoer gekomen. Vanuit het gezamenlijk optrekken is het idee gekomen om holocratisch organiseren te onderzoeken. Het doel is om dit met beide bestuurders te doen. In dat proces zitten we nu. Iedereen is van goede wil maar toch lukt het steeds niet om echt verder te komen. Wij zijn als IKC een vreemde eend in de bijt bij beide organisaties.

Heb je je al ingeschreven voor de gratis nieuwsbrief van Zosja? Zosja is het online platform dat je helpt om toe te werken naar een IKC of het klaar te maken voor de toekomst. Zosja levert nieuws, duiding, achtergronden, tools en inspiratie over de wereld van IKC’s. Voor een gratis abonnement, klik hier

Het is complex en kost veel energie en vergt uithoudingsvermogen en geduld voor alle betrokken partijen.’ Hoewel Chloë last heeft van de lengte van het proces, haalt ze haar motivatie uit de kinderen. ‘Als je met de kinderen bezig bent, raak je weer enthousiast en blijf je doorgaan.’ En ze is blij met de positieve ontwikkelingen en kansen die het IKC biedt. ‘Deze kansen kunnen we nu realiseren met de inzet de NPO-gelden; die kunnen we inzetten voor extra mensen. We hebben pm’ers uit ons IKC gevraagd wie er extra uren in het onderwijs wil werken. Daar was veel belangstelling voor en die worden nu gedetacheerd. We zien de samenwerking direct terug bij de kinderen en de band die verder wordt uitgebouwd tussen onderwijs en opvang.’ 

Max Havelaar

Bij IKC Max Havelaar in Delft zijn beide besturen wel formeel meegegaan in het realiseren van een IKC-functiegebouw. Karin van Wolferen is daar IKC directeur. Dit IKC valt onder Kinderopvang Morgen en stichting Christelijk Onderwijs Delft (SCO Delft), heeft 400 schoolkinderen onder dak waarvan 80 naar de bso gaan en 40 kinderen naar de dagopvang. Er zijn twee organisaties en besturen bij betrokken (onderwijs en kinderopvang) maar het IKC heeft wel één functiehuis. Karin van Wolferen is directeur van het gehele IKC, is in dienst van SCO Delft en legt verantwoording af aan twee besturen. Zij geeft leiding aan twee teamleiders (0- 6 en 6- 12 jaar) en het ondersteuningsteam. In het ondersteuningsteam zit een pedagogisch coach en twee IB’ers. De leerkrachten en pedagogisch medewerkers vallen onder de teamleiders. 

Aanstelling

Ook wij kunnen niet om wet- en regelgeving heen, vertelt Karin. Iedereen moet een aanstelling hebben bij een van de twee organisaties. Voor het ondersteuningsteam betekent dat de pedagogisch coach voor 24 uur per week in dienst is van Kinderopvang Morgen en de twee IB’ers bij SCO Delft. De teamleider 0- 6 werkt formeel voor de kinderopvang en de teamleider 6- 12 is in dienst van het onderwijs. 

Inhoud en kwaliteit

De taak van het ondersteuningsteam is om met de inhoud en kwaliteit van het hele IKC bezig te zijn, zegt Karin. ‘Zij pakken alle ondersteuning die nodig is, met hun drieën op. Per casus kijken ze wie hardst nodig is en wie eventueel casemanager wordt. Ze zitten met zijn drieën op een kamer, dus het is makkelijk om te overleggen. De pedagogisch coach coacht vooral op pedagogiek, zowel in de kinderopvang als in onderwijs. Ze begeleidt de leerkracht bij de instroom van kinderen en ook de oudere kinderen. Als daar een probleem is, kijkt ze wat er goed of minder goed gaat op de bso en in de klas. Ze kan dan de pm’er, leerkracht en ouders meenemen en interventies doen. De IB’ers zitten meer op de didactische kant en overige zorg, maar je kunt het niet helemaal los zien van de bso. Er is dus een overlap in taken waarbij de IB’ers de structuur van onderwijs goed in beeld hebben en de pedagogisch coach vooral de opvang. Maar ze kijken per casus kijken wie de beste persoon is om dit aan te pakken. Alle schoolkinderen, ook als ze niet op bso zitten, kunnen door de pedagogisch coach begeleid worden.’ 

Functiehuis

Het Functiehuis IKC is opgetuigd nadat Kinderopvang Morgen betrokken was bij het project van PACT voor kindcentra. ‘Hierna is het ingezet in ons IKC en zijn de teamleiders en ik aangenomen afgelopen september 2020.’ In tegenstelling tot IKC Warande hebben de besturen van IKC Max Havelaar wel de ingebruikname van het functiehuis IKC geformaliseerd. Maar er blijven genoeg uitdagingen over, vertelt Karin. ‘Er zijn bijvoorbeeld twee cao’s.  Hoe kun je dicht bij de cao’s blijven maar ook aansluiten bij wensen in het IKC-team? Denk aan de vakanties; er zijn medewerkers die in combinatiebanen werken. Met hun teamleider maken ze hier dan afspraken over. Dat is lastig maar daar komen we wel uit. Andere hobbels zijn de BTW en het uitwisselen van personeel. Tijdens de lockdowns sprongen pedagogisch medewerkers bij in het onderwijs en hielpen bij de noodopvang. Het is dan zonde dat er geld verloren gaat via de afdracht van BTW.  Er zijn dus best dingen die lastig zijn maar we doen het gewoon op een manier waarop het wel kan, al zou het voordeliger en makkelijker kunnen. Beide besturen hebben hier de ambitie om het succesvol te maken en dat is voor mij als directeur heel waardevol. Het geeft veel ruimte om met het team de dingen die we bedenken, uit te voeren.’

Foto’s: © Coaching Chloe van Kesteren (IKC Warande)

 

 

 

 

 

 

 

 

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.