Het is goed en belangrijk dat slachtoffers hun verhaal nu steeds meer delen. Maar helaas voelt de omgeving vaak niet veilig genoeg, waardoor mensen liever hun mond houden over wat ze hebben meegemaakt.

Ik moest daarom denken aan mijn eigen verhaal, waar ik tientallen jaren mijn mond over heb gehouden. Ik was ooit aangerand op een zomerkamp toen ik 15 jaar oud was. Ik vond het een vervelende ervaring en heb er nooit meer over gepraat. Totdat ik, vele jaren later, op een reünie was met de mensen van dat zomerkamp. Toen ik daar vertelde wat me destijds was overkomen, reageerde er op dat moment helemaal niemand.

Niks, nul.

Iedereen ging gewoon weer verder met de borrel. Misschien kwam mijn opmerking als donderslag bij heldere hemel en was het niet het juiste moment. Maar toch, ik had wel iets van een reactie verwacht. Al was het maar: “Goh, wat vervelend dat jou dat is overkomen.”

In dit filmpje met veel bruikbare tips vertel ik meer over deze vervelende ervaring, wat ik nog altijd spannend vind om te laten zien en horen. En, ik maakte er zelfs onlangs nog een podcast over.

Een kind serieus nemen

Ook als professionals hebben we soms de neiging om dingen te bagatelliseren, als een kind bijvoorbeeld iets meemaakt dat niet leuk is. Dat kan ook iets zijn, zoals een vervelende opmerking of een foute grap op WhatsApp. “Ach dat hoort er gewoon bij”, zijn we soms geneigd te zeggen. Of: “Ach, zo doen jongens nou eenmaal.”

Het ontkennen of bagatelliseren van een probleem doen we vaak uit zelfbescherming. Als er iemand van KiKa komt collecteren, dan stop ik gauw wat geld in de bus en wil ik er verder niet over praten. Ik wil niet nadenken over hoe jonge kinderen kunnen worstelen met kanker. Het idee dat een kind iets vreselijks kan overkomen, en het dus ook onze eigen kinderen kan treffen, is vaak ’too much to handle’. Maar de realiteit is: zoiets kan altijd gebeuren.

Als professional kun je de sleutelpersoon zijn voor een kind, dat bij jou aan de bel trekt. Soms ben je de eerste aan wie iemand iets durft te vertellen, de uitverkorene. Laten we daar zorgvuldig mee omgaan.

Tips: zo neem je de ander serieus

Hoe moet je reageren als iemand (een kind of volwassene) jou iets heftigs vertelt? Met deze tips neem je de ander écht serieus:

• Wanneer iemand ons zoiets vertelt, zijn we snel geneigd van alles te willen doen of aan te bieden. Maar start met het alleen maar te horen en het verhaal te ontvangen.
• Schroom niet om stiltes te laten en even na te denken over je volgende reactie. Voel wat het verhaal met jou doet.
• Luister en vraag door, zonder te oordelen: ‘Vertel er eens iets meer over?’
• Reageer! Ook al is het maar: ‘Ik weet niet goed wat ik moet zeggen.’
• Kom er later nog eens op terug. Ook als je niet direct weet wat je moet zeggen: laat de ander weten dat het verhaal bij jou is aangekomen.
• En, tenslotte, doe sowieso iets!

Maak het bespreekbaar met een andere collega en overleg wat de volgende stap is, waarbij je de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling als leidraad bij kunt gebruiken. Neem contact op met de getrainde aandachtsfunctionaris huiselijk geweld en kindermishandeling of/en bel met veilig Thuis (0800-2000).

Aanpak huiselijk geweld en kindermishandeling is teamwork, dus doe het niet alleen!

Week tegen Kindermishandeling

In de week van 14 november is het de Week tegen Kindermishandeling. Bij uitstek dé week om extra aandacht aan dit thema te besteden. Er zijn veel initiatieven in het gehele land, waar je je voordeel mee kunt doen! Kijk hier wat er allemaal te doen is in jouw regio.