Dorian de Haan, neerlandica en onderzoeker in de kinderopvang, deed samen met twee collega’s onderzoek naar de kwaliteit van de interactie tussen pm’er en kind (0-4 jaar). Zij observeerden in welke mate pm’ers Non Present Talk (NPT) gebruikten, wat inhoudt dat gesprekken verder gaan dan het hier en nu. Er bleek veel verschil te zijn tussen pm’ers. Hoe meer ervaren pm’ers waren, hoe vaker zij NPT gebruikten en hun gesprekjes met kinderen duurden langer.

Regelmatig even babbelen met een baby stimuleert de communicatieve vaardigheden meer dan wanneer je voorleest. Dit ontdekten Ierse onderzoekers van het Economic and Social Researsch Institute (ESRI). Lees meer

Kwaliteit gesprekjes

Dorian de Haan concludeert ook dat niet alle mogelijkheden benut worden om met een groepje kinderen te praten over hetzelfde onderwerp. In slechts 13 procent van de gesprekken is sprake van een groepsgesprek, terwijl dat juist de taligheid bevordert. De Haan en haar collega’s zien dat de leidsters die weinig NPT gebruiken, vaak kwalitatief lage gesprekjes voeren. Ze geven alleen een korte reactie op het initiatief van een kind, of ze beperken zich tot zingen, of ze herhalen slechts wat het kind heeft gezegd. Vaak gaan gesprekjes over de sociale omgeving – vooral de thuissituatie – van het kind, niet over het verleden of de toekomst. Juist in de kinderopvang is er gelegenheid om contact met ouders te leggen en met deze informatie gesprekjes aan te gaan met de kinderen.

Gesprekspartner

Ontwikkelingspsycholoog Elly Singer ziet twee knelpunten in de communicatie tussen volwassenen en kinderen. ‘Als er een volwassen gesprekspartner in de buurt is, heeft de mens de neiging om tegen die volwassene te praten, ook als er kinderen in de buurt zijn’. Singer vindt dat als je bezig bent met een kind, bijvoorbeeld tijdens het verschonen, het kind op dat moment jouw gesprekspartner is.

Controledrift

Een ander knelpunt in een goede communicatie is controledrift. Pedagogisch medewerkers willen alles onder controle houden en bij wijze van spreken elke seconde zien en horen wat er in de groep gebeurt. Een bezoek aan een kinderdagverblijf in Engeland bracht Singer nieuwe inzichten. Daar zat de pm’er rustig op de groep en kwamen de kinderen naar haar toe in plaats van andersom. Dat zorgt voor meer rust en dus voor een betere communicatie op de groep.