Dit blijkt uit de beantwoording van Kamervragen door minister Arie Slob van Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media. De vragen werden gesteld door SP-Kamerlid Peter Kwint. Hij stelt vragen over een mogelijk teruglopend bereik van doelgroepkinderen en uit hierover zijn zorgen. Hij wil weten wat het ministerie doet om een eventueel lager bereik aan te pakken en vraagt om een reactie op het voorstel om alle kinderen een paar dagdelen gratis voorschoolse opvang te bieden.
Onderzoek Den Haag
Hoewel vooral Amsterdam en, in mindere mate, Rotterdam al eerder aan de bel trokken vanwege een lager bereik onder doelgroepkinderen, speelt dit dus ook in andere gemeenten in het land. Den Haag gaat zelf onderzoeken hoe het kan dat er vraaguitval lijkt te zijn onder doelgroeppeuters, maar heeft wel zorgen geuit over deze ontwikkeling. Slob zegt dat er nog enkele andere gemeenten zijn die signalen in die richting hebben geuit en noemt als voorbeeld Tilburg en Hengelo. De gemeente Rotterdam heeft overigens aangegeven dat er meer tijd en onderzoek nodig is om te concluderen of er inderdaad sprake is van terugloop.
Jaarlijkse monitoring
Ieder jaar wordt landelijk gemonitord of er sprake is van vraaguitval als gevolg van de harmonisatie en zo ja, hoe breed dit probleem speelt en wat de oorzaken hiervan zijn., Een volgend resultaat laat nog even op zich wachten: pas in het voorjaar van 2019.
Prioriteit kabinet
Slob antwoordt dat het bestrijden van onderwijsachterstanden één van de prioriteiten van het kabinet is. Vanaf 2020 wordt er jaarlijks 170 miljoen euro extra besteed aan voorschoolse educatie. Slob zegt de monitoring te willen intensiveren en stuurt hierover dit najaar nog een brief aan de Tweede Kamer.
Verantwoordelijkheid gemeenten
Toch zal het kabinet niet zelf snel in actie komen om het bereik van doelgroepkinderen op de korte termijn te vergroten. Die verantwoordelijkheid ligt, zo benadrukt Slob, bij gemeenten. Zij kunnen ervoor kiezen om peuters met een risico op een onderwijsachterstand een volledig gratis aanbod te doen of hier een (geringe) ouderbijdrage voor te vragen. Hiervoor zouden volgens Slob voldoende middelen beschikbaar moeten zijn bij gemeenten.
Overleg G4
Wel roept hij gemeenten die zien dat het bereik onder doelgroeppeuters inderdaad terugloopt op om hun beleid nog eens kritisch tegen het licht te houden. Als in het voorjaar van 2019 blijkt dat er breder sprake is van vraaguitval bij deze groep peuters, dan gaat minister Slob in gesprek met gemeenten en kinderopvangorganisaties over de beleidskeuzes van de gemeente. Op korte termijn staat het onderwerp in ieder geval op de agenda tijdens een G4-overleg.
Scheiding kinderopvang en voorschool
Op de vraag waarom het kabinet niet investeert in gratis opvang waar alle kinderen met elkaar kunnen spelen, antwoordt de minister in lijn van het regeerakkoord dat er een scheiding blijft tussen kinderopvangtoeslag om arbeidsparticipatie van ouders te stimuleren en voorschoolse educatie om achterstanden terug te dringen.