De GGD kan hier kort en duidelijk over zijn: ‘Iedere kinderopvanghouder is verplicht om ouders te informeren over inspectierapporten van hun locatie. Zij moeten ouders inzage geven in de rapporten op de website en/of op de locatie.’ Maar zit een opvanglocatie in een handhavingstraject, dan is de locatiehouder niet verplicht om ouders hierover te informeren.
Stoffige map
Met het delen van inspectiegegevens is transparantie echter nog lang niet gegarandeerd. Bij de GGD zien inspecteurs dat de verschillen tussen kinderopvanglocaties groot zijn: van een stoffige map met inspectierapporten, weggestopt op kantoor tot een informatietafel met inspectieresultaten voor ouders bij binnenkomst in de hal. ‘De meeste locaties hebben op hun website wel een link naar het laatste inspectierapport toegevoegd’, zegt een woordvoerder van de GGD. Hier wordt door de GGD op gecontroleerd. ‘Staat het laatste rapport niet online? Dat moet het inspectierapport op een voor ouders en personeel toegankelijke plaats liggen.’
Landelijk Register
Naast de eigen website hebben ouders in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen toegang tot alle inspectierapporten van de locaties: van kinderdagverblijf tot gastouderbureau. Dit beperkt zich niet tot het meest recente rapport. Ook alle vorige edities zijn er te vinden zodat een ouder kan zien wat de inspectie- en handhavingsgeschiedenis is van de opvanglocatie van hun keuze.
Zachte waarden
Of ouders ook daadwerkelijk de moeite nemen om deze rapporten door te lezen, is bij de GGD niet bekend. De woordvoerder: ‘Ik denk dat ouders, nu ze meer te kiezen hebben, eerder geneigd zijn om hun keuze te baseren op het inspectieresultaat dan drie jaar geleden toen ze al lang blij waren dat ze ergens een plekje konden bemachtigen.’ Toch blijkt uit meerdere onderzoeken, bijvoorbeeld van Newcom research in 2012, dat ouders hun keuze baseren op ‘zachte waarden’. Ouders vinden het belangrijker of er een klik is met de medewerkers/gastouder bijvoorbeeld en of een locatie aandacht heeft voor sport of natuur dan de administratie en hygiëne.
Leesbaarheid inspectierapport
Een ander struikelblok is de leesbaarheid van inspectierapporten. Voordat ouders weten of een locatie het goed doet, moeten ze veel pagina’s doorlezen om tot een eigen oordeel te komen. Er zijn gemeenten die, als ze een inspectierapport in het Landelijk Register plaatsen, een voor ouders leesbare samenvatting van het oordeel van de GGD toevoegen.
Positie ouders versterken
Minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher heeft meer betrokkenheid van ouders bij de kinderopvang hoog op z’n agenda staan. In het regeerakkoord staat letterlijk dat de regering de positie van ouders en oudercommissies bij de opvang wil versterken. Asscher wilde ondernemers verplichten om op hun website meer informatie te bieden over de stand van zaken met betrekking tot de inspectie, maar dit voorstel haalde geen meerderheid in de Tweede Kamer.
Stappen zetten
Op het GGD-congres op 1 oktober sprak Lodewijk Asscher ook uit dat de ouderbetrokkenheid in de toekomst groter moet worden. Dat betekent niet alleen dat ondernemers een stap moeten zetten, ook ouders moeten meer verantwoordelijkheid nemen om hun zeggenschap te vergroten, vindt Asscher. In 2014 komt hij met een concreet voorstel hoe de positie van ouders in de kinderopvang kan worden versterkt.
