De branche kinderopvang denkt in mogelijkheden en bezit de expertise kinderen emotionele veiligheid en nieuwe structuur te bieden. Het kind weer even kind te laten zijn, de ouders te ontlasten. Hartverwarmend en laten we dat vasthouden, ook in deze tijd. Dat zeggen branchepartijen BK en BMK in een gezamenlijk artikel.

Massaal hulp bieden

De bereidheid om vluchtelingen te helpen is groot; we voelen ons solidair met deze mensen die vluchten vanuit een buurland van Europa, en bieden massaal onze hulp aan. In de kinderopvang worden allerlei initiatieven gehouden om geld op te halen voor hulp aan de vluchtelingen, maar ook ontstaan er initiatieven om een veilige plek te creëren voor de gevluchte kinderen en hun ouders.

Keerzijde

Die hulp is hard nodig, onderstrepen de branchepartijen, maar er is ook een keerzijde. ‘Mensen willen graag helpen maar vergissen zich vervolgens in wat het betekent om mensen in huis te nemen die ze niet kennen, die getraumatiseerd zijn en de taal niet spreken. De eerste berichten staan al in de krant: goedbedoelde thuisopvang van Oekraïense vluchtelingen wordt na een paar weken beëindigd en vluchtelingen gaan terug naar de formele opvang.’

Mouwen-opstroop-mentaliteit

In de kinderopvang is de mouwen-opstroop-mentaliteit altijd goed vertegenwoordigd, stellen BMK en BK. ‘Zelfs na twee jaar pandemie staan pm’ers op om in hun vrije tijd speelochtenden te organiseren voor gevluchte kinderen. De branche kinderopvang denkt in mogelijkheden en bezit de expertise kinderen emotionele veiligheid en nieuwe structuur te bieden. Het kind weer even kind te laten zijn, de ouders te ontlasten. Hartverwarmend en laten we dat vasthouden.’

Dilemma’s en vragen

De partijen laten weten dat er ook andere geluiden te horen zijn. De vluchtelingenstroom stelt de branche voor dilemma’s en roept vragen op als:

• Is er sprake van een wachtlijst en hoe ga je dan om met de komst van vluchtelingen?
• We hebben nu al geen personeel, hoe dan?
• Wie gaat de opvang betalen op de lange termijn?
• Is er hulp in het onderwijs nodig vanuit de kinderopvang en hoe doen we dat?
• Wat als je als vraagouder vluchtelingen in huis hebt en je bezoekende gastouder dit niet ziet zitten (of andersom)?
• Wat doen we met het verdringingsvraagstuk van deze golf vluchtelingen t.o.v. de reeds bestaande vluchtelingen uit bijvoorbeeld Syrië, Afghanistan en diverse Afrikaanse landen?
• Hoe zit het met de (emotionele) veiligheid van alle kinderen als er getraumatiseerde, niet-Nederlandssprekende kinderen op de opvang komen?
• De kinderen uit Oekraïne zijn niet altijd gevaccineerd. Welke gevolgen heeft dit voor de opvang?
• Waar stopt wat de kinderopvang kan bieden; wanneer verwijs je door/schakel je andere instanties in?
• In hoeverre richt je je op integratie als je weet dat mensen snel terug willen keren?
• Kunnen vluchtelingkinderen beter in aparte nieuwkomersfaciliteiten opgevangen worden of in het reguliere circuit?

BK en BMK (en ook BOinK, Voor Werkende Ouders en Stichting Nysa) zijn in gesprek met de ministeries van SZW en OCW over onder meer deze vraagstukken. ‘Er wordt in Den Haag hard gewerkt aan handreikingen voor diverse sectoren. Wij worden hier wekelijks op bijgepraat en zullen berichten zodra dit concreter wordt voor de kinderopvang.’

‘Bezint eer ge begint’

‘De kinderopvang kampt met een enorm personeelstekort. Door dit tekort en door twee jaar pandemie lopen pm’ers en managers op hun tandvlees’, stellen de branchepartijen. ‘Een nieuwe crisis drukt extra op de sector. Tegelijkertijd zijn deze mensen op de vlucht voor oorlog. Ze zijn er en hebben hulp nodig. Soms kun je ook helpen door eerlijk aan te geven wat er niet kan.’

Tips

Wil je helpen? De branchepartijen geven deze tips:

1. Geen mogelijkheid tot structurele opvang maar wel helpen op een andere manier?
   1. Doneer goederen en/of geld
   2. Organiseer speelmomenten buiten de reguliere opvang om
   3. BSO-medewerkers kunnen helpen bij het nieuwkomersonderwijs
   4. Werk samen met concullega’s, misschien is een regionale coalitie een uitkomst
2. Wel mogelijkheid voor structurele opvang?
   1. Overleg met de gemeente; de gemeente heeft, in overleg met de veiligheidsregio, een regierol in de vluchtelingenopvang
   2. Wij hebben contactgegevens van een aantal leden die al ervaring hebben met de opvang van nieuwkomers en asielzoekerskinderen. Bel/mail ons en we brengen je in contact voor tips.
   3. Overleg met je stakeholders (o.a. ouders)
   4. Wees transparant in wat dit betekent voor je wachtlijst en de veiligheid op je opvang
3. Het lukt even helemaal niet
   1. Goed dat je het zegt. Soms moet je eerst goed voor jezelf zorgen en de basis op orde hebben. Wees hier transparant over naar je medewerkers en stakeholders.

Initiatieven in de kinderopvang

BK en BMK werken aan een artikel waarin zij voorbeelden van initiatieven voor vluchtelingkinderen (en hun in sommige gevallen hun ouders) vanuit de kinderopvang delen. Deze voorbeelden betreffen opvang binnen het reguliere systeem, een aanbod buiten het reguliere systeem en ondersteuning van het onderwijs. De voorbeelden zijn ter inspiratie voor kinderopvangorganisaties. Want hoe meer organisaties een vorm van kinderopvang kunnen bieden, hoe meer de sector in de behoefte van deze ontheemde gezinnen kan voorzien.

Dit artikel behandelt de derde invalshoek van informatie over opvang van Oekraïense vluchtelingkinderen. Deze informatie is samengesteld door BK en BMK.

• Lees ook: Kinderopvang voor Oekraïense vluchtelingen: antwoord op praktische vragen
• En: Vluchtelingenkinderen in de opvang: hoe zorg je voor emotionele veiligheid en welbevinden?