De kinderopvang op Bonaire ontstond ooit vanuit liefdadigheid: een groep dames richtte de inmiddels een van de oudste en bekendste kinderopvangorganisatie van Bonaire op: Kresh Bon Kwido. Waar de kinderopvang voorheen vooral een plek was om kinderen op te vangen zodat ouders aan het werk konden, is de kinderopvang nu veel meer gericht op het stimuleren van de ontwikkeling van kinderen.

Brede scholen

Bonaire werkt toe naar een toekomst waarin alle zes de basisscholen op het eiland omgevormd zijn tot brede scholen of integrale kindcentra, met een intensieve samenwerking tussen kinderopvang en onderwijs en een doorlopende ontwikkelingslijn.

Nina den Heyer is eilandgedeputeerde (bestuurder) op Bonaire voor samenleving en zorg. Zij heeft onder meer kinderopvang en onderwijs in haar portefeuille. ‘Jaren geleden werd er al besloten: alle scholen moeten in de toekomst een brede school of integraal kindcentrum zijn’, vertelt Den Heyer. ‘Dat is een ontwikkeling die we vanuit de overheid stimuleren en we werken hard om dat doel te realiseren. De meeste scholen werken al met dit concept, andere maken de ontwikkeling naar een brede school of IKC op dit moment door.’

BES(t) 4 kids

Met het programma BES(t) 4 kids wordt sinds 2019 een kwaliteitsimpuls gegeven aan kinderopvang op de BES-eilanden. Het doel is om te komen tot een stelsel van kwalitatief goede, veilige, betaalbare kinderopvang en buitenschoolse voorzieningen voor álle kinderen op Bonaire, St. Eustatius en Saba. Den Heyer: ‘Sinds enkele jaren is er een kwaliteitsverordening geldig, waarin de kwaliteit van kinderopvangcentra is vastgesteld. Binnen het BES(t) 4 kids programma is deze verordening aangescherpt en op sommige punten versoepeld.’

Kwaliteitsslag

Hoewel kinderopvang nog altijd hard nodig is omdat vrijwel alle ouders fulltime werken, is Den Heyer blij met de grote kwaliteitsslag die gemaakt wordt. Den Heyer: ‘Wanneer kinderen daardoor gelijke ontwikkelingskansen krijgen, is kinderopvang tevens een instrument in de bestrijding van armoede.’

Basisvoorziening

Den Heyer vertelt dat dit ook de twee belangrijkste redenen zijn om van kinderopvang een basisvoorziening te maken op Bonaire: de bestrijding van armoede én om ieder kind van 0 tot 4 jaar een gelijke kans te geven vóórdat het naar de basisschool gaat. ‘Kinderopvang hier op Bonaire vervult een veel grotere rol dan slechts een plek waar kinderen opgevangen worden: het is de plek waar een kind structuur krijgt, maar ook een warme maaltijd, en waar het geprikkeld wordt in zijn of haar ontwikkeling. Dingen die een kind thuis niet altijd meekrijgt.’

‘We werken toe naar een voorstel waarin de kinderopvang op Bonaire als basisvoorziening wordt vastgelegd, met de daarbij behorende kwaliteitseisen’, vertelt Den Heyer. ‘Ik neem deel aan de Kopgroep wethouders voor kindcentra van het VNG, om de ontwikkelingen in Nederland op dit gebied bij te houden. We staan voor gelijke ontwikkelingskansen door middel van voorschoolse én naschoolse educatie voor álle kinderen. Als dit niet lukt voor 0- tot 12-jarigen, dan proberen we in elk geval een basisvoorziening te creëren voor 0- tot 4-jarigen, als voorbereiding op de basisschool.’

Kinderopvang op Bonaire

Er zijn op Bonaire zo’n vijfenveertig kinderopvanglocaties. Veel van deze locaties worden gerund door kleine zelfstandige ondernemers. Er zijn ook enkele grote kinderopvangorganisaties met meerdere locaties op het eiland. De kwaliteit van de kinderopvang kun je aflezen aan de hoogte van het maandtarief. Den Heyer: ‘De prijzen van kinderopvang zijn hier behoorlijk laag, zeker vergeleken met Nederland. Je krijgt “waar voor je geld”: hoe lager de contributie, hoe minder de kwaliteit. En dat geldt andersom dus ook: hoe hoger de maandprijs, des te beter de kwaliteit.’

Subsidie

Om te komen tot een basisvoorziening, moeten subsidiebedragen omhoog. Bedragen die zijn gebaseerd op de reëele kostprijs van een plek op de kinderopvang. Het berekenen van deze kostprijs is voor sommige ondernemers niet zo eenvoudig, vertelt Den Heyer. ‘Sommigen hebben nog niet goed in de vingers hoe je dat berekent; je moet álles doorberekenen om tot de juiste kostprijs te komen. Ook de huur, of basisdingen zoals verzorgingsproducten en kosten voor de maaltijdbereiding. Velen zijn begonnen als oma of tante die kinderen opving, en hebben dit uitgebreid tot een kinderopvanglocatie. Maar dan hebben ze nog niet het ondernemerschap in de vingers. Voordat je subsidie ontvangt, moet je de administratie op orde hebben. Dat is voor sommigen nog wel een ding, maar we komen er wel. Het doel is om in 2023 de wetgeving rondom de kinderopvang rond te hebben. Met de wet wordt beoogd een veilige en zorgzame omgeving voor kinderen te creëren die toegankelijk is voor alle kinderen.’