De Gezonde Basisschool van de Toekomst is een initiatief van onderwijsstichting Movare, Universiteit Maastricht, Maastricht Universitair Medisch Centrum en GGD Zuid Limburg. Het project ontstond nadat de projectpartners er lucht van kregen dat de basisschoolkinderen van Parkstad, een streek in Zuid-Limburg, de meest ongezonde kinderen van Nederland zijn. Ze zijn dikker, minder fit, vaker ziek en presteren ook nog eens slechter op school dan hun leeftijdsgenootjes in de rest van het land. Dat moet anders, dachten de partners.
Lange middagpauze
Sinds september 2015 brengen basisschool De Schatgraver, Wereldwijs en Harlekijn in Landgraaf en Langeberg in Brunssum de plannen van de Gezonde Basisschool van de Toekomst in de praktijk. Hun lesprogramma is afgestemd op het bioritme van de kinderen. Dat betekent de eerste uren aandacht voor beweging en handwerk, en daarna pas kernvakken als taal en rekenen. In de extra lange middagpauze van maar liefst twee uur krijgen alle kinderen een gezonde lunch en een gevarieerd aanbod aan sport-, spel-, bewegings- en cultuuractiviteiten. In De Schatgraver en Wereldwijs krijgen de kinderen bovendien een gezonde lunch aangeboden.
Kinderopvang
Ook de lokale kinderopvang wordt bij het project betrokken. Ongeveer veertig pedagogisch medewerkers van Kinder Opvang Kerkrade/Parkstad en Kinderopvang Humanitas begeleiden zowel de gezonde lunch als het activiteitenprogramma in de middagpauze van de scholen. Jolanda Rikers, directeur van Kinder Opvang Kerkrade, vindt het een fantastisch project en is blij er deel van uit te maken, maar vindt het wel jammer dat de focus expliciet op het basisonderwijs ligt. Een gemiste kans, vindt ze. ‘Vooral omdat wij, als kinderopvang, al jaren bezig zijn met gezond eten en bewegen. Wij kunnen dat kinderen al met de paplepel ingeven.’ Oftewel: hoe jonger een voorkeur voor gezond eten en plezier in bewegen bij kinderen wordt gestimuleerd, hoe beter.
Doorgaande leerlijn
In het oorspronkelijke projectplan van de Gezonde Basisschool van de Toekomst staat te lezen dat Onderwijsstichting Movare, Universiteit Maastricht, MUMC en GGD Zuid Limburg het met Rikers eens zijn. Ze zien de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk als belangrijke samenwerkingspartners: ‘In deze voorzieningen worden kinderen voorbereid op gezond eten en bewegen. Dit zal een positief effect hebben op het project.’ Ze hebben dan ook ‘het voornemen om de doorgaande leerlijn tussen het peuterwerk en de basisschool te versterken’.
Dagarrangementen
Daarnaast willen de projectpartners in de toekomst graag toewerken naar integrale dagarrangementen. Dat betekent dat kinderen vanaf 07.30 uur al op school terecht kunnen voor een gezond ontbijt, en na school tot 18.00 of 19.00 uur kunnen blijven voor (nog meer) sport en cultuur, maar bijvoorbeeld ook voor huiswerkbegeleiding. En ook hierin zou de kinderopvang vanzelfsprekend een waardevolle samenwerkingspartner zijn.
Resultaten
Maar eerst maar eens kijken of het project ook echt effect heeft. De Universiteit Maastricht heeft inmiddels al twee keer metingen verricht bij de deelnemende kinderen, en verwacht eind dit jaar de eerste onderzoeksresultaten te kunnen presenteren. De eerste ervaringen van leerkrachten, kinderen en ouders zijn in ieder geval positief. Ouders vinden het fijn dat hun kind gesport heeft als het uit school komt, leerkrachten merken dat het nieuwe dagritme voor meer rust en concentratie zorgt in de les, en kinderen geven aan dat ze gezond eten lekkerder zijn gaan vinden.
Het RIVM en het Voedingscentrum zijn vorig jaar het project Gezonde Kinderopvang gestart. Het helpt kinderopvangorganisaties te werken aan de gezondheid en gezonde leefstijl van jonge kinderen, door bijvoorbeeld aan de slag te gaan met voeding, bewegen, hygiëne, groen en mediaopvoeding. Meer weten? Bekijk ons dossier.
