Hoe moeten kinderopvangorganisaties omgaan met kosten van studiedagen en sluitingen van een dag of langer?
Pexels / Anna Shvets
Onrust over ‘gerommel met contracten’
Wat mag gefactureerd worden aan ouders? Onder meer BOinK en BMK vroegen dit aan het ministerie van SZW, naar aanleiding van berichten in de pers over ‘gerommel met contracten’.
Pexels / Anna Shvets
Het ministerie laat in een reactie weten dat de kinderopvang alleen mag factureren over momenten waarop de opvang open is, met uitzondering van officiële feestdagen, zoals vastgelegd in de wet. Een kinderopvanglocatie die gesloten is wegens een (eigen) studiedag of tijdens een zelfgekozen sluitingsperiode, bijvoorbeeld tussen kerst en oud & nieuw, biedt op die dag(en) geen opvang aan. Die periode mag dus niet in rekening worden gebracht bij ouders. Kosten die een kinderopvang maakt voor studie of scholing zijn onderdeel de van de totale kosten van kinderopvang en worden meegenomen in de uurprijs. Ouders hebben ook geen recht op kinderopvangtoeslag over uren die zij niet hebben afgenomen.
‘Dit soort publiciteit doet de kinderopvang geen goed’
Eenzijdige wijziging
BOinK meldt op de eigen website dat ouders in hun recht staan als ze niet akkoord gaan met een eenzijdige wijziging van hun contract. ‘Kinderopvangorganisaties mogen niet zomaar de gemaakte afspraken veranderen. Als ze dit toch doen, moeten ze altijd schriftelijke toestemming van ouders hebben. Een uitzondering hierop is een wijziging van de prijs, hiervoor is er geen toestemming van de ouder nodig. Als de ouder het bestaande contract niet wil wijzigen, hoeft dat niet. Kom je er als ouders of houder niet uit, dan kan je altijd naar de geschillencommissie stappen.’
BOinK-woordvoerder Gjalt Jellesma refereert aan de Kamervragen die onlangs gesteld zijn: ‘Wij zien dat het eenzijdig wijzigen van het aanbod in contracten sectorbreed gebeurt. Dit soort publiciteit doet de kinderopvang geen goed. Wees gewoon transparant, ga niet rommelen met uren of openingstijden.’
Misverstand
Volgens Geert de Wit, voorzitter van de BMK, is er hier en daar wel eens een misverstand ontstaan. Er was niet altijd sprake van kwade opzet. ‘Maar als je drie weken per jaar dicht bent, weet je wel dat je die uren niet in rekening kunt brengen. Je houdt je aan de wet, ook al deed je het omdat het in het voordeel van ouders was. Wat het motief dan ook is, het komt de betrouwbaarheid van de sector niet ten goede als je rommelt met wet- en regelgeving. Ik wil kinderopvangorganisaties dan ook oproepen om zich neer te leggen bij uitspraken van de geschillencommissie.’
Kinderopvang- akkoord
Branchepartijen in de kinderopvang BK, BMK, BOinK, BVOK, Nysa, PPINK, Sociaal Werk Nederland en Voor Werkende Ouders hebben op 15 december minister Van Gennip van SZW het Kinderopvangakkoord aangeboden. In dit akkoord staan de plannen om de kinderopvang stapsgewijs toegankelijk te maken voor alle kinderen van 0 tot 12 jaar, ongeacht of ouders werken. Volgens de partijen zal brede toegankelijkheid het stelsel ook vereenvoudigen doordat honderden verschillende gemeentelijke en landelijke regelingen worden samengevoegd. De betaalbaarheid voor ouders wordt volgens dit akkoord stapsgewijs vergroot. Ook willen partijen werken aan een uitvoeringssysteem dat simpel en begrijpelijk is voor ouders. Van Gennip vond het Kinderopvangakkoord ‘een krachtig signaal’.
‘Opvang voor alle kinderen van 0 tot 12′
Sectorrapport 2023
Het Waarborgfonds & Kenniscentrum Kinderopvang heeft voor de negentiende keer het Sectorrapport Kinderopvang gepubliceerd. Het rapport is gebaseerd op de jaarcijfers van 2022. De voornaamste conclusie: meer kinderen in de opvang, maar ook (veel) meer kosten.
Aan de analyse deden 172 kinderopvangorganisaties mee, die samen 47 procent van de capaciteit in de kinderopvang vertegenwoordigen. In het rapport is te zien dat het aanbod stijgt, net als het aantal kinderen dat gebruik maakt van kinderopvang én het gemiddeld aantal afgenomen uren.
20% van de organisaties heeft een negatief rendement
De omzet in de sector ligt rond de 6 miljard. Er is dus veel vraag naar kinderopvang en de bezetting op locaties is vaak ook goed. Toch blijft de sector financieel kwetsbaar. Bijna veertig procent haalt een rendement tussen de 1 en 3 procent (het Waarborgfonds spreekt van een gezonde situatie bij een rendement van 3 tot 5 procent). Twintig procent van de organisaties sloot 2022 af met een verlies. Veel organisaties hebben stijgende kosten (o.a. personeel, huisvesting, rente) maar willen betaalbaar blijven voor ouders. Dat gaat dus soms ten koste van hun eigen financiële gezondheid. De diversiteit in de sector is groot; zowel qua omvang van de organisaties, de rechtsvormen als de rendementen. Er zijn ook organisaties die een rendement halen van meer dan 10 procent. Het Sectorrapport bevat dit jaar meer data: naast de financiële trends wordt ook inzicht gegeven in ontwikkeling van capaciteit, gebruik, tarieven en het aantal medewerkers in de sector.
Ondertussen op social media
BMK: ‘Hoe breder de sociale coalitie voor toegankelijke kinderopvang voor alle kinderen 0-13 jaar, hoe beter! Sluit vooral aan!
#Kinderopvangakkoord
Corné Verhees: ‘Een hele mooie ontwikkeling. Niets is gratis, maar door kinderopvang een basisvoorziening te maken, wordt het wel voor iedereen toegankelijk. Als dit in Groningen lukt zal de rest van Nederland hopelijk snel volgen.’
#Gratiskinderopvang
Amanda Olivier Zegers: ‘Een organisatie die VE-opvang aanbiedt, krijgt ook echt subsidies. En er zijn organisaties die dit geld liever ergens anders in steken. En dáár gaat het mis.’
#VE-opvang #ondernemersdiestoppen
Karen Stegeman: ‘Gelukkig zijn er ook gemeenten die zelf tijdelijk minder strenge normen opstellen dan die van de Wet kinderopvang. De gemeenten zijn dus aan zet, niet de GGD.’
#VE-opvang #ondernemersdiestoppen
Groningen start proef gratis kinderopvang
De gemeente Groningen start in een aantal wijken met een proef met gratis kinderopvang voor werkende én niet-werkende ouders. In een aantal kwetsbare wijken in Groningen kunnen volgend jaar alle kinderen vanaf een half jaar oud gratis twee dagen per week naar de kinderopvang. In Groningen bestaat al langer gratis opvang voor kinderen vanaf 2 jaar voor niet-werkende ouders. Dit wordt nu in de noordelijke stadswijken uitgebreid naar de jongste kinderen. PvdA-wethouder Carine Bloemhoff vertelde aan de NOS: ‘Het is juist bedoeld voor kinderen die in armoede opgroeien. Je ziet vaak dat ze op de basisschool al met een ontwikkelingsachterstand beginnen die ze later moeilijk weer inhalen. Je kunt er dus niet vroeg genoeg bij zijn. We investeren dus ongelijk voor gelijke kansen. We doen echt wat extra’s in de wijken waar armoede groot is. Ik hoop dat kinderopvang uiteindelijk landelijk een publieke basisvoorziening voor alle kinderen wordt. Tot die tijd zet de gemeente in op de noordelijke wijken.’ De ministeries van Binnenlandse Zaken en OCW betalen 3,2 miljoen euro voor deze proef, die van begin 2024 tot en met 2025 zal lopen.
Pexels / Viktoria Slowikowska
Voorspelling: ‘Lichte afname personeelstekort’
Kinderopvang Werkt! verwacht dat het personeelstekort komende maanden dat bij de dagopvang en bso iets zal afnemen, terwijl het bij de peuteropvang nog iets verder zal toenemen. Zij deden in oktober 2023 een peiling onder 134 organisaties.
Daaruit bleek dat driekwart van de kinderopvangorganisaties met bso last heeft van personeelstekorten. In de dagopvang daalde het tekort licht, van 52 naar 50 procent. In de peuteropvang nam het tekort juist met 6 procent toe. Veelgenoemde oorzaken voor het personeelstekort: te weinig aanbod van geschikte kandidaten (81 procent), ziekteverzuim van medewerkers (64 procent) en uitstroom van personeel (43 procent).
Kinderopvang Werkt! vroeg de deelnemende kinderopvangorganisaties hoe zij omgaan met het personeelstekort. Om medewerkers te behouden, zet de meerderheid van organisaties in op een prettige werksfeer (80 procent), meer persoonlijke aandacht (79 procent), waardering (73 procent), en biedt 66 procent een opleiding of cursus aan. Verder heeft 58 procent aandacht voor werk-privébalans, 54 procent biedt vaste contracten, en 53 procent geeft medewerkers attenties.
Om het tekort op te lossen, laat 82 procent van de organisaties pedagogisch medewerkers voor elkaar invallen, 69 procent laat medewerkers extra uren werken, en 52 procent zet meer BBL’ers in. Ongeveer 16 procent van de nieuwe medewerkers kwam binnen via zij-instroom.
