Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties1

LKK: kwaliteit peuteropvang sterk gestegen

Het gaat niet alleen goed met de Nederlandse kinderopvang in het algemeen, ook de kwaliteit van peuteropvang is sterk gestegen. De inrichting van de ruimte, de aanwezigheid van spel- en educatieve materialen, het activiteitenaanbod en de emotionele kwaliteit laten een flinke kwaliteitsstijging zien.
AdobeStock

Dat blijkt uit de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang 2019. Het rapport presenteert de resultaten van de gecombineerde metingen van 2017, 2018 en 2019 (in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en schetst de ontwikkelingen in kwaliteit over de tijd.

Observaties

De afgelopen drie jaar zijn observaties verricht en interviews uitgevoerd in 93 groepen voor kinderdagopvang, 99 groepen voor (kortdurende) peuteropvang, 96 groepen voor buitenschoolse opvang en 137 gastoudergezinnen: in totaal 425 onderzoekseenheden.

Trendanalyse

De analyse van de ontwikkelingen in de kwaliteit van de kinderopvang is een nieuw onderdeel van de LKK-rapportage. Voor de peuteropvang en buitenschoolse opvang gaat het om een korte periode van acht jaar, omdat de kwaliteit van deze opvangsoorten eerder niet systematisch is onderzocht.

Stijgende kwaliteit

Uit de LKK-metingen van 2017-2019 blijkt dat de kwaliteit van de peuteropvang op meerdere fronten is gestegen sinds 2012/2013. Het gaat dan om de kwaliteit van de omgeving, zoals de inrichting van de ruimte en materialen, als ook de kwaliteit van de interacties tussen pedagogisch medewerkers en kinderen.

Emotionele kwaliteit

Aspecten van de emotionele kwaliteit, zoals de positieve sfeer op de groep, de sensitiviteit van de medewerker en de mate waarin hij/zij kinderen kan ondersteunen in het reguleren van hun gedrag, zijn (sterk) gestegen. Daarnaast is de educatieve kwaliteit gestegen, hoewel hier nog wel winst valt te behalen. Zo is er relatief veel nadruk op het bieden van een rijk taalaanbod met veel verbale interacties (bijvoorbeeld het benoemen van objecten/handelingen, vragen stellen en gesprekjes voeren), maar de aandacht voor de cognitieve of de denkontwikkeling en het stimuleren van de interacties tussen kinderen blijft wat onderbelicht. Dit wordt ook weerspiegeld in het, naar verhouding, beperkte activiteitenaanbod.

Bekijk de LKK-infographic over peuteropvang >>

Er is vooral veel aandacht is voor de motorische ontwikkeling, samenspel en taal, en beduidend minder voor creatieve en musische activiteiten, ontluikend rekenen, wetenschap en technologie, en burgerschapsvorming. Hetzelfde patroon is overigens zichtbaar in de kinderdagopvang.

Metingen

Er zijn in de laatste jaren kwaliteitsmetingen gedaan in de peuteropvang, bijvoorbeeld in het pre-COOL onderzoek in 2011 en 2012 en door het NCKO in 2013. Vanaf 2017 voert de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang (LKK) deze metingen jaarlijks uit. Hierbij is grotendeels gebruik gemaakt van dezelfde meetinstrumenten waardoor een vergelijking over de tijd gemaakt kan worden.

Harmonisatie

Het peuterspeelzaalwerk en de reguliere kinderdagopvang zijn vanaf 2010 (Wet OKE, 2010) in toenemende mate geharmoniseerd en geïntegreerd in wet- en regelgeving en moeten sinds 2018 aan dezelfde kwaliteitseisen voldoen (Wet IKK, 2018). De grootste veranderingen in kwaliteitseisen in het peuterspeelzaalwerk betreffen de maximum groepsgrootte en de kwalificatie eisen van medewerkers. Zo kon er tot 2018 nog met vrijwilligers gewerkt worden afhankelijk van het ambitieniveau van de peuterspeelzaal (al dan niet aanbieden van VVE).

Eerdere onderzoeken

Uit onderzoeken in 2011 en 2012 bleek de emotionele kwaliteit gemiddeld voldoende tot goed, maar dat de educatieve kwaliteit hierbij achterbleef. Pedagogisch medewerkers waren vooral goed in het creëren van een fijne en positieve sfeer in de groep en reageerden over het algemeen sensitief ten aanzien van behoeften van kinderen. Medewerkers bleken relatief minder goed in staat om kinderen te ondersteunen in hun brede ontwikkeling. Dit beeld is vergelijkbaar met de kwaliteit in de kinderopvang in dezelfde periode, hoewel de peuteropvang iets hoger scoort op educatieve proceskwaliteit.

Samenvatting

Uit de LKK 2019 kan dus geconcludeerd worden dat de kwaliteit van de Nederlandse peuteropvang is gestegen sinds 2012/2013. Dit geldt vooral voor aspecten die betrekking hebben op de inrichting van de groep, de kwaliteit van de materialen en het activiteitenaanbod en de meer basale interacties die pedagogisch medewerkers hebben met kinderen (gericht op emotionele veiligheid en welbevinden van kinderen). Hoewel de educatieve kwaliteit in de peuteropvang iets hoger is dan in de kinderdagopvang, wat mogelijk de van oudsher sterkere educatieve functie weerspiegelt, is er nog ruimte voor verbetering. De kwaliteit van de materialen en het aanbod van activiteiten kan verder verbeterd worden evenals de wijze waarop medewerkers interacties gebruiken om kinderen aan te moedigen en te ondersteunen in hun brede ontwikkeling en samenspel te bevorderen.

Bekijk de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang 2019 >>

Hoe is het gesteld met de kwaliteit van de dagopvang? Goed, volgens de LKK. Metingen uit 2017 tot en met 2019 laten zien dat de kwaliteit zelfs boven het hoge niveau van 1995 ligt. Lees meer

1 REACTIE

  1. Wij hebben het idee dat de kwaliteit juist achteruit gegaan is: sinds wij geen peuterspeelzaal meer zijn, maar kinderopvang, moeten we de dingen die we voorheen buiten groepstijd deden, zoals: afwas, kijk invullen, digitaal schriftje, voorbereiden, administratie, spullen klaarleggen (inclusief thee zetten, stoelen van de tafels e.d) doen als de kinderen rondlopen. Dan wordt er ook nog eens onder groepstijd gebeld (want dat gaat niet meer buiten die uren omdat we dan gesloten zijn, voorheen niet). Weer minder tijd! Als er kinderen zijn die aandacht nodig hebben door gedrag of achterstand, dan krijgen andere kinderen minder aandacht en hebben we geen tijd meer om te knutselen of mee te spelen in de huishoek. We hebben het idee dat we oppas zijn geworden en de kwaliteit die we voorheen leverden niet meer kunnen bieden. Heel triest: peuterspeelzaal was veel meer de voorloper dan het basisonderwijs dan peuteropvang, en wij leidsters merken dat verschil nu heel duidelijk

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.