De emotionele kwaliteit van peuteropvang zit in de midden tot hoge range. Er is sprake van een hoge mate van positieve sfeer en er ontbreekt een negatieve sfeer in de groep. Pm’ers laten een hoge mate van sensitiviteit zien in de interacties met kinderen. Minder goed zijn ze in kindvolgend werken en uitgaan van de interesses van kinderen, maar nog altijd scoren ze daar in de midden range. De educatieve kwaliteit scoort in de midden range, waarbij alleen de kwaliteit van de gegeven feedback laag uitvalt en de kwaliteit van interacties gericht op de brede ontwikkeling en specifiek die van taal juist hoog uitvalt. Populair in de peuteropvang zijn educatieve activiteiten zoals kringgesprek, voorlezen, taal-, reken- en ontdekactiviteiten.

Educatie

Het lijkt erop dat de educatieve kwaliteit wel verbeterd is ten opzichte van de vorige metingen naar kwaliteit. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de inrichting van de ruimte en het activiteitenaanbod en de kwaliteit van taal en interacties in algemene zin. Wat betreft de emotionele kwaliteit: er zijn geen groepen die een lage emotionele kwaliteit bieden, wel zijn er uitschieters omhoog. Bij educatieve kwaliteit valt op dat er wel degelijk groepen zijn die een lage educatieve kwaliteit bieden en geen enkele hierin in de hoogste categorie scoren.

Interactievaardigheden

Er is wat de interactievaardigheden betreft een vergelijking gemaakt met de meting uit 2012. Grote veranderingen zijn er niet. Pm’ers beheersen de vaardigheden sensitief handelen, respect tonen voor autonomie en grenzen stellen voldoende tot goed. Praten en uitleggen scoort iets lager en ook in de peuteropvang hebben pm’ers meer moeite met de ontwikkelingsstimulering en het begeleiden van interacties. Structureren en grenzen stellen is wel verbeterd sinds 2012. Maar het begeleiden van interacties is dan weer iets verslechterd. Maar liefst 97 procent van de pm’ers in de peuteropvang scoort hier slecht in.

Proceskwaliteit

De globale proceskwaliteit is bekeken en daar scoren pm’ers op de peuteropvang op bijna alle onderdelen gemiddeld goed. Alleen de onderdelen taal en redeneren en activiteiten scoren wat lager. Maar vergeleken met de vorige meting is de kwaliteit op deze punten wel verbeterd, vooral met betrekking tot de inrichting van de ruimte en het activiteitenaanbod. Vanuit de kinderen bekeken valt de kwaliteit van de interacties die kinderen ervaren met pm’ers in de midden range en de kwaliteit van interacties tussen kinderen in de lage range. Kinderen zijn behoorlijk betrokken bij spel en activiteiten en de mate van zelfstandigheid is gemiddeld. De zelfregulatie van kinderen in de groep is hoog. Er zijn weinig conflicten met pm’ers of met anderen kinderen.

Interacties

Kijk je naar hoe peutergroepen scoren op interacties met pm’ers dan scoren veruit de meeste groepen gemiddeld en geen enkele groep hoog. De interacties tussen kinderen is in tweederde van de groepen niet op orde. Een derde valt in de middencategorie. Ook hier scoort geen enkele groep hoog. Het gedrag van de kinderen valt in alle groepen in de hoge range.

Creatieve activiteiten

Het welbevinden en de betrokkenheid van kinderen op de peuteropvang is het hoogst tijdens creatieve activiteiten. Bij educatieve activiteiten (zoals een kringgesprek) ligt dit lager. Het gemiddelde welbevinden van de individueel geobserveerde kinderen is in 22 groepen hoog en in 11 groepen middelmatig. De gemiddelde betrokkenheid van de kinderen is in 25 groepen matig en in 8 groepen hoog.

Hogere leeftijd

In totaal zijn met 47 pedagogisch medewerkers, werkzaam op de 33 peuterspeelzaalgroepen die in dit onderzoek zijn betrokken, interviews gehouden. De gemiddelde leeftijd van de ondervraagde pm’ers is vrij hoog vergeleken met collega’s in de dagopvang en buitenschoolse opvang. De gemiddelde werktijd is kort. Het overgrote deel van de medewerkers is opgeleid op mbo3 of mbo4-niveau.Bijna 83 procent van de ondervraagden werkt op basis van een vast contract.

Vertrouwen

De werkomgeving wordt door pedagogisch medewerkers in de peuteropvang in het algemeen als positief ervaren. Er wordt erg goed gescoord op onder andere zich gerespecteerd en gewaardeerd voelen en ze voelen zich sterk betrokken bij de beleidsontwikkeling. Het vertrouwen in eigen kunnen is hoog. Er is ook aandacht voor continue professionalisering via cursusaanbod, coaching, teamoverleg en conferentiedeelname.

Groepsstabiliteit

Gemiddeld bestaan de groepen in de peuteropvang op de drie drukke dagen uit 13,5 kinderen. Er wordt sterk gestreefd naar groepsstabiliteit. Er is nauwelijks sprake van een opendeurenbeleid. Er lijkt verder weinig flexibiliteit in het dagprogramma. Kinderparticipatie is nog niet sterk verankerd in de onderzochte groepen, maar de variatie is groot, want er zijn ook groepen die hier juist maximaal op scoren.

Zelfregulatie

De gemiddelde score wijst op een tamelijk sterke affectief-inclusieve pedagogische houding van de medewerkers. Denk aan knuffelen, persoonlijk troosten en bevorderen dat alle kinderen mee doen met groepsactiviteiten). Bevorderende handelingen (denk aan het bevorderen van zelfregulatie: sociale conflicten op lossen en werken aan concentratie) vinden gemiddeld vaak plaats. Er zijn weinig verschillen wat er volgens de onderzoekers op duidt dat het bevorderen van zelfregulatie al redelijk verankerd is als pedagogisch model in peutergroepen.

• Bekijk hier de resultaten uit het onderzoek bij kinderdagverblijven
• Bekijk hier de resultaten uit de buitenschoolse opvang
• Bekijk hier de resultaten uit de gastouderopvang

Het consortium LKK, bestaande uit de Universiteit Utrecht en Sardes, zal de komende jaren in opdracht van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid de kwaliteit in de kinderopvang monitoren. De LKK meet van 2017 t/m 2020 (en mogelijk t/m 2025) jaarlijks de kwaliteit in alle vormen van kinderopvang. Lees meer

Bekijk hier de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang 2017