Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Kinderombudsman roept Belastingdienst op matje

Tientallen gezinnen kregen in 2014 te horen dat de kinderopvangtoeslag per direct werd stopgezet en dat zij onterecht kinderopvangtoeslag hadden ontvangen. Gevolg: duizenden euro’s terugvordering en slepende rechtszaken. De Ombudsman schreef een vernietigend rapport en nu trekt ook de Kinderombudsman aan de bel. Eva González Pérez, advocaat van enkele gedupeerden, blikt terug op vier jaar procederen.
Kinderombudsman Margrite Kalverboer (Foto: ANP)

Inmiddels zijn we tientallen processen verder, sinds 2014. In dat jaar werd de kinderopvangtoeslag voor tientallen gezinnen niet alleen stopgezet en teruggevorderd maar ook geblokkeerd. ‘Deze maatregelen betekenden voor de ouders een financieel drama. Sommigen moesten stoppen met werken, omdat ze de kinderopvang niet langer konden betalen zonder kinderopvangtoeslag. Daarnaast kregen ze er soms duizenden euro’s schuld bij. De blokkade zorgde er tevens voor dat ze niet opnieuw kinderopvangtoeslag konden aanvragen. Dit leidde tot baanverlies en soms zelfs ziekte’, ligt advocaat Eva González Pérez toe. Zij staat een aantal gedupeerden bij en procedeert in verschillende toeslag-zaken tegen de Belastingdienst.

Fraude

Volgens de Belastingdienst was er sprake van een vermoeden van fraude bij een gastouderbureau, waardoor alle ingeschreven ouders het recht op kinderopvangtoeslag werd ontzegd. Staatssecretaris Wiebes van Financiën heeft in antwoord op Kamervragen te kennen gegeven dat de balans te ver doorgeslagen is in het zoeken naar fraude. ‘Desondanks werden cliënten gedwongen om jarenlang door te procederen, ten koste van alles. De gedupeerden, burgers én bureau, zijn gecriminaliseerd’, aldus González Pérez.

Raad van State

Op 8 maart 2017 deed de Raad van State uitspraak in de zaak: de Belastingdienst was roekeloos te werk gegaan. González Pérez: ‘Na het winnen van de procedure bij de Raad van State dacht ik: nu gaan ze het oplossen. Maar nee, burgers moesten ná datum stopzetting alsnog aantonen dat ze aan voorwaarden voldeden, terwijl ze vier jaar lang in een onmogelijke positie gehouden waren. Ik vond dat onacceptabel en oneerlijk.’ González Pérez vroeg de Belastingdienst of ze mee wilde denken in een meer redelijke oplossing, maar er werd ‘geen millimeter ruimte’ gegeven.

Ombudsman

Enkele maanden later (augustus 2017) concludeerde Nationale ombudsman Reinier van Zutphen in een kritisch rapport: ‘De Belastingdienst moet oog hebben voor het burgerperspectief. Dat betekent een proportionele en behoedzame aanpak, die geen onschuldige slachtoffers maakt. In dit geval had de Belastingdienst alle 232 betrokkenen op voorhand al schuldig verklaard door de kinderopvangtoeslag stop te zetten. Misbruik opsporen en bestrijden is noodzakelijk, maar nu heeft de Belastingdienst een veel te rigoureuze aanpak gekozen. Dat moet bij toekomstige acties dus anders en in deze zaak verdienen de getroffen gezinnen compensatie.’

Excuusbrief

Gerard Blankestijn, directeur Belastingdienst, reageert daarop met een excuusbrief aan de gedupeerde ouders, waarin hij toegeeft dat de Belastingdienst niet goed heeft aangegeven hoe bezwaar kon worden gemaakt tegen haar beslissing en dat de behandeling van de bezwaren vervolgens te lang heeft geduurd. ‘Ik realiseer mij dat u door ons handelen mogelijk overlast hebt ondervonden en bied u daarvoor mijn excuses aan.’

Doorprocederen

Opnieuw hoopt González Pérez dat zij ‘voor een fatsoenlijk gesprek wordt uitgenodigd, maar helaas’. Blijven doorprocederen is de enige mogelijke oplossing, maar inmiddels haken sommige gedupeerden af. Zij hebben ‘geen fut meer’ of kunnen geen advocaat betalen. ‘Burgers zijn moegestreden en moeten genoegen nemen met een excuusbrief. Dat kan toch niet? De Belastingdienst heeft van hen gewonnen, maar op deze wijze is dat overheidsonwaardig. Deze gedupeerden willen nooit meer iets met toeslagen te maken hebben.’

Onder vuur

Daarnaast kwam de Belastingdienst zelf onder vuur te liggen, toen bleek dat zij belangrijk bewijs achterhield voor de Raad van State. ‘Het is ongehoord dat een overheidsdienst documenten achterhoudt’, reageerde BOinK-voorzitter Gjalt Jellesma destijds. ‘Nu blijkt dat ondanks uitspraken van de Raad van State en de Nationale Ombudsman, de Belastingdienst nog steeds dwars blijft liggen en niet in actie komt. Wat moet je als zelfs de overheid zich niet aan de uitspraken houdt van de hoogste bestuursrechter?’

Kinderombudsman

Nu, een jaar later, spreekt ook Kinderombudsman Margrite Kalverboer zich uit over de toeslag-zaak, nadat zij benaderd werd door González Pérez. ‘Omdat ik vond dat de dienst te ver ging en in strijd is met artikel 18 lid 3 van het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Dit artikel is geschonden. De kinderen zijn de dupe in deze zaak en juist zij moeten voorop staan.’ Kalverboer schrijft in haar brief, die gericht is aan de Belastingdienst/Toeslagen, geen verder onderzoek te doen naar hetzelfde feitencomplex. Mede vanwege het onderzoek door de Nationale ombudsman en de rechtszaken en klachtenprocedures die gevoerd en gewonnen zijn. ‘Wel is er voor mij aanleiding om in te gaan op de besluitvorming en vraag ik u om vanuit het kinderrechtenperspectief te reflecteren op twee genomen besluiten, namelijk: het stopzetten van de kinderopvangtoeslag per 1 september 2014 en het niet opnieuw kunnen aanvragen van deze toeslag’, schrijft zij.

Kinderrechten

De Kinderombudsman ontving brieven van gedupeerde kinderen in deze zaak. Om de impact te illustreren voegt ze enkele quotes toe: “We kunnen niks leuks doen”, “We kunnen geen speelgoed kopen”, “Mijn moeder is heel erg ziek geworden en dat vind ik heel erg”, “Mijn mamma kon niet meer naar haar werk. Ze was altijd boos en ging huilen”. Zij wijst de Belastingdienst/Toeslagen erop dat zij volgens het Verdrag inzake de Rechten van het Kind (IVRK) dient te handelen. Het belang van het kind geeft de doorslag. Als er wordt besloten niet in het belang van het kind te handelen, moet dit worden gemotiveerd. Het is Kalverboer niet duidelijk of en zo ja hoe het belang van de kinderen en hun rechten zijn meegenomen in de besluitvorming door de Belastingdienst in dit dossier. Kalverboer geeft aan binnen vier weken (datum van schrijven: 31 juli 2018) een reactie te willen ontvangen.

Aantallen

González Pérez hoopt opnieuw in gesprek te gaan met Gerard Blankestijn. ‘De Belastingdienst/ Toeslagen vergoelijkt haar acties tegen deze burgers op basis van een foutpercentage van aantallen die niet kloppen, de 232 gezinnen waarover gesproken wordt. Meerdere keren zijn hierover Kamervragen gesteld, ook heeft de Nationale Ombudsman hier vragen over gesteld. Ik wil een gesprek daarover met de heer Blankestijn aanvragen, we hebben al eerder met hem aan tafel gezeten.’ CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt heeft deze week opnieuw Kamervragen gesteld over de kwestie. De redactie van Kinderopvangtotaal blijft de zaak volgen.

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.