Bekend was al wel dat baby’s een klank pas kunnen maken als ze deze klank vaak genoeg gehoord hebben. Nu blijkt het omgekeerde ook het geval: als baby’s een klank niet kunnen maken, kunnen ze de klank ook niet horen. Het onderzoek in Canada is gehouden met baby’s van zes maanden. Zij werden blootgesteld aan klanken uit hun eigen (Canadese) moedertaal en klanken uit een voor hun onbekende streektaal uit India. Uit een experiment bleek dat de baby’s het verschil tussen de klanken herkenden. Toen zij eenmaal een bijtring in hun mond kregen die verhinderde dan zij zelf het geluid konden namaken, hoorden ze het verschil opeens niet meer.
Moedertaal
Uit eerder onderzoek is al bekend dat baby’s tot tien maanden gevoelig zijn voor klankverschillen buiten hun moedertaal. Na tien maanden focust het babybrein zich op de moedertaal en worden overbodige klankverschillen uit andere talen uit hun systeem gegooid. Dat zorgt ervoor dat kinderen in staat zijn hun eigen taal sneller te verwerven.
Taalverwerving
Dat de baby’s in het Canadese onderzoek het verschil hoorden tussen Canadees en Indiaas, is niet zo vreemd. Wel dat zij het verschil niet meer opmerkten zodra de onderzoeker verhinderde dat zij het geluid na konden maken. Het toont aan dat imitatie bij taalverwerving een grote rol speelt. Als we iemand horen praten, maken we de klanken in gedachten in onze eigen mond na. Om uit te sluiten dat de bijtring de kinderen misschien afleidde, gaf de onderzoekster de baby’s een u-vormige bijtring die het uitspreken van de klank niet verhinderde. Toen reageerde de baby’s opeens wél op het klankverschil.
Babybrein
Paula Fikkert, hoogleraar aan de Radboud Universiteit en gespecialiseerd in kindertaalverwerving, noemt het onderzoek fascinerend. ‘Dit experiment toont aan dat ongeacht of je dat nu kunt of niet, als het je fysiek onmogelijk wordt gemaakt een klank te produceren, lijk je die klank ook niet goed waar te nemen. Met andere woorden, perceptie gaat via het gebied in de hersenen waar motoractiviteiten worden gepland.’
Een kindsturende aanpak (doelmatige activiteiten op initiatief van de pm’er) stimuleert de taalontwikkeling van kinderen meer dan een kindvolgende aanpak (uitgaan van het initiatief van het kind). Lees meer
Lees meer over het onderzoek van Alison Bruder op kennislink.nl >>
