In de Communityschool vind je kinderopvang en twee basisscholen gevestigd van één schoolbestuur maar wel met een andere signatuur. Gertine Hazelaar is sinds dit jaar algemeen directeur, stuurt zowel de scholen als de kinderopvang aan en wordt ook door de drie partijen betaald. José Brussé is de  projectleider Community Learning Center en al 20 jaar werkzaam in dit gebouw. Ze vertellen dat er bij de start van deze school in dit gebouw 1500 schoolkinderen waren. Inmiddels zijn dat er ongeveer 900. Met honderd kindplaatsen in de kinderopvang lopen er dagelijks dus ongeveer duizend kinderen rond in het gebouw.

Verpubering

José Brussé: ‘Toen de scholen en kinderopvang onder één dak kwamen was deze wijk, de Floriande in Hoofddorp, een echte Vinex wijk met veel jonge kinderen. Maar inmiddels kun je spreken van verpubering van de wijk, in plaats van vergrijzing. Het aantal jonge kinderen is flink afgenomen.’ En dat biedt dus weer nieuwe kansen. 

Gezamenlijke huisvesting

In 2002 werden in het kader van de brede schoolgedachte twee scholen en een kinderopvanglocatie onder één dak samengebracht. Van een gedeelde visie op samenwerking was toen eigenlijk nog geen sprake, vertelt Gertine Hazelaar. ‘Het is nog steeds grotendeels gescheiden. Iedere organisatie heeft zijn eigen begroting en financiële middelen. Nu we zijn gaan samenwerken in het Community Learning Center, zijn we met elkaar aan het verkennen hoe we die verdeelsleutel hanteren. De samenwerking is eigenlijk ontstaan vanuit de gezamenlijke huisvesting en het met elkaar moeten doen in deze wijk. En van daaruit is er een basishouding ontstaan: wat kunnen we met elkaar? Daar zijn bijvoorbeeld de peuterkleutergroepen door ontstaan. We zoeken en vinden steeds meer ook op inhoud de samenwerking.’ ‘Er zijn altijd wel gezamenlijke ruimtes geweest,’ vult José aan. ‘Dat ging om de gymzaal, de aula’s, de buitenruimtes en speellokalen en wat flexibele ruimtes, zoals de keuken hier beneden. Je ziet dat nu groter worden en groeien.’ 

Community Learning Center

Sinds kort is het Community Learning Center van start. ‘We waren al een tijdje bezig met de plannen, maar dit schooljaar wordt het gerealiseerd, ‘ vertelt Gertine. ‘In het Community Learning Center krijgen we verschillende labs. Het Creator Lab is in september geopend en is gestoeld op technologie, wetenschap en onderzoekend leren. Nu zijn we bezig met het inrichten van een Vitality Lab waar het accent ligt op vitaliteit in de brede zin van het woord. Daar hoort de keuken ook bij. En de derde ruimte wordt het Learning lab. Daar wordt met kinderen in en na schooltijd gericht gewerkt aan vaardigheden als hoe leer je eigenlijk, hoe maak je jezelf iets eigen? Deze labs worden alle drie door zowel school als kinderopvang/bso gebruikt.’ Het idee is dat deze ruimtes tussen half acht en zes uur gebruikt kunnen worden door de kinderen. 

Dagarrangement

Gertine zou niet willen spreken van een dagarrangement in dit kindcentrum. ‘Dan zie ik meer een beeld voor me waarbij kinderen tussen 8 en 17 uur een afwisselend en doorlopend aanbod hebben, waarbij ontspanning en onderwijs elkaar afwisselen. Dat hebben we niet. Maar we bieden wel extra activiteiten en lessen aan in de labs en ook in andere ruimtes. Naast de bso hebben we ook een naschools activiteitenprogramma maar dat is door corona stil komen te liggen. Kinderen konden zich inschrijven voor een cyclus van tien lessen, bijvoorbeeld lessen in muziek, drama en Chinese les. Bso-kinderen kunnen daar ook aan meedoen en betalen dan een lagere bijdrage dan de anderen kinderen.’

Vakdocenten

Gertine wil ook niet spreken over een dagarrangement omdat maar een beperkt aantal kinderen kan deelnemen aan de lessen en activiteiten. Activiteiten worden georganiseerd voor een groep van 20 kinderen, en soms ook voor 40-60 kinderen maar dat is dus een minderheid van de 1000 kinderen die er iedere dag rondlopen. José: ‘Kinderen komen eens in de drie weken anderhalf uur naar zo’n lab toe; het verschilt per periode en per school. Het Creator Lab is vooral op de bovenbouw gericht. Maar de aula wordt wel veel gebruikt voor muziek- en dramalessen en dat is dan eens per drie weken voor de hele school. Dan krijgen alle kinderen dat aanbod. Er lopen meerdere vakdocenten in de scholen school rond waardoor kinderen vrij regelmatig op verschillende vlakken een aanbod hebben.’

Onderzoeken

José vertelt dat lessen in de labs gegeven worden door leerkrachten met een specialisme of veel affiniteit voor het onderwerp. ‘Zij worden hier dan een dagdeel of een dag voor vrij geroosterd. De lessen onder bso-tijd zitten nog in de opstartfase, die worden dan in samenwerking met mij of met een leerkracht verzorgd. Dat heeft nu ook te maken met het onderwerp:  techniek wordt vaker op school ingezet dan in de bso.’ José vertelt dat kinderen erg enthousiast reageren op het Creator Lab. ‘Ze zouden het wel iedere dag willen doen, je merkt dat kinderen er blij van worden: dingen onderzoeken en uitproberen.’

Andere talenten

Gertine ziet dat er in het Creator Lab ook andere talenten van kinderen naar boven komen. ‘Vanochtend was ik bij de lessen, kinderen waren er een schrijfmachientje aan het maken. Als ik vragen stel over hoe je het aan kunt pakken, dan zie je een deel van de kinderen echt actief worden en legio ideeën krijgen voor de uitvoering. Het zou zeker mooi zijn als kinderen er vaker gebruik van zouden kunnen maken. Het past ook erg bij mijn visie op ontwikkeling en groei en hoe kinderen leren door zelf te onderzoeken en te ervaren hoe dingen veranderen als je iets aanpast.’ José: ‘Een meisje uit groep 8 zei: wat ben ik toch perfectionistisch. Ze kwam daar ter plekke achter. Dat ze zo’n inzicht opdoet, is toch geweldig. Als ik de vrije hand zou hebben, zou ik het hele onderwijs wel op die manier willen inrichten.’ 

Peuter/kleutergroepen

De samenwerking tussen de scholen en kinderopvang heeft een kleine vijf jaar geleden geleid tot de peuter/kleutergroepen. Peuters vanaf 3,5 jaar spelen één ochtend in de week op de kleutergroep. ‘Het gaat om een paar uurtjes, van 9 tot half twaalf. Je hebt dus geen gedoe met eisen rondom eigen ruimtes, stamgroep en dergelijke omdat het als activiteit wordt benoemd. De bkr hebben we opgelost door de inzet van een extra pm’er die met peuters meegaat naar de kleuterklas. Daarmee blijven er voldoende pm’ers achter in de peutergroep,’ vertelt Gertine.

Uitdaging

José vertelt enthousiast dat de resultaten heel goed zijn. ‘Je ziet doelgroepkinderen die op deze manier meer aan kunnen en we kunnen oudere peuters uitdaging bieden waardoor ze plezier blijven houden. Kinderen die de overgang naar de basisschool soms wat spannend vinden, krijgen nu een zachte landing. Dat werkt fantastisch. We hebben gemerkt dat 3,5 jaar de beste leeftijd is om te starten. In de pilotfase hebben we het ook met iets jongere kinderen geprobeerd maar merkten toen dat de periode tot aan de overstap naar de basisschool, weer te lang werd. We merken het beste effect als ze 3,5 jaar zijn. Soms is het ook net even te vroeg en werkt het niet goed voor hen. Er zit natuurlijk geen verplichting op dus dan stoppen we weer. Sommige kinderen starten op iets jongere leeftijd omdat het bijvoorbeeld beter uitkomt met de instroom in de kleuterklas.’

De wijk

De school is geen eiland in de wijk. Gertine vertelt dat ze bezig zijn met plannen ‘Het idee is dat volwassenen ’s avonds de labs en andere ruimtes kunnen gebruiken voor lessen en ontmoetingen.’ Er is al eerder samengewerkt met andere partijen. José: ‘Dat gaat van sportorganisatie tot supermarkt en wijkcentrum. We werken ook samen met Ons Tweede Thuis, een instelling voor verstandelijk beperkte mensen. Daar gaan klassen naar toe om te knutselen of de bewoners komen naar ons. Er zijn ook dansscholen die hier workshops geven en we werken met Pier K die een naschools programma biedt. Ook wordt er intensief samengewerkt met de bibliotheek. Maar ook hier heeft Corona roet in het eten gegooid en moeten we dit alles weer gaan opstarten.’ Gertine ziet de Communityschool als een spil in de wijk, met alle organisaties samen. ‘Daar liggen echt veel meer kansen en het is de wens om die rol te gaan pakken.’

Thema’s

Niet alleen de samenwerking binnen de wijk maar ook die binnen de scholen kan nog verder ontwikkeld worden. Zo wordt er nog maar sporadisch samengewerkt op thema’s. Gertine vertelt dat nu ook vanuit de medewerkers het idee kwam om die meer op elkaar af te gaan stemmen. ‘Buiten de peuter/kleutergroep om, zou je ook meer buitenactiviteiten met elkaar kunnen doen. Hier zitten echt nog groeimogelijkheden. We zijn met de medewerkers van beide scholen en kinderopvang gesprekken aan het voeren over de overeenkomsten en verschillen en hopen zo verder te komen.’ 

Bruisend gebouw

Als je vraagt naar de stip op de horizon, zegt Gertine: ‘Dat onze school een bruisend gebouw wordt dat open is van half acht ’s morgens tot tien uur ‘s avonds. Zodat we hier zowel met jonge kinderen als oudere mensen in samenhang met elkaar mooie dingen kunnen doen. We zouden een kernfunctie van deze wijk moeten worden.’ Een integraal dagarrangement is nog een brug te ver. ‘Laten we eerst kritisch te kijken wat we nu hebben en goed functioneert, dat behouden en verder uitbouwen. Eerst meer en beter samenwerken en ook mooie labs creëren; dat is nu ons doel. Een grotere stip op de horizon komt mogelijk daarna wel.’