Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Blog Peter van Zijl – Die cruciale eerste 1000 dagen

De eerste duizend dagen van een mensenkind zijn cruciaal in de ontwikkeling. Je leert dan veel sneller en gemakkelijker dan je ooit nog zult doen. Benut je die ‘sponsfase’ optimaal, dan krijgt een kind de best mogelijke start in het leven. Ik bezocht recent een congres in Berlijn over Early Childhood Development waar dit nog eens werd benadrukt. Over het belang van de eerste drie levensjaren bestaat wereldwijd consensus.
Peter van Zijl

Het gekke is dat in Nederland ons systeem van kinderopvang nog altijd in de eerste plaats wordt benaderd als een arbeidsmarktinstrument. Het simpele bewijs daarvoor: je krijgt alleen kinderopvangtoeslag als je werkt. Onze gedateerde aanpak is historisch zo gegroeid. Van oudsher was het in een conservatief-christelijke samenleving vooral de rol van de moeder om het kind thuis op te voeden. Dat veranderde toen ook vrouwen gingen werken. Al in 1872 werd de eerste ‘kinderbewaarplaats’ opgericht voor kinderen van werkende moeders. Kinderopvang als arbeidsmarktinstrument dus.

Gelukkig zijn we al lang afgestapt van het idee dat kinderopvang ‘oppas’ is. Menig onderzoek heeft uitgewezen hoe groot de impact van goede kinderopvang is op die belangrijke eerste levensfase. Veel landen handelen daar ook naar. Neem Singapore, deze kleine stadstaat heeft na vijf jaar investeren in voorschool en kinderopvang aangekondigd daar in de volgende vijf jaar nog een flinke schep op te gaan doen. Singapore heeft een Early Childhood Development Agency opgericht die er op toeziet dat er nog eens 40.000 kindplaatsen bijkomen tot een totaal van 200.000 plaatsen. Het accent ligt op Early Year Centers voor nul- tot vierjarigen, waarbij professionals een opleidingsupgrade krijgen. Singapore’s premier Lee Hsien Loong benadrukt dat de eerste kinderjaren niet alleen van wezenlijk belang zijn voor taalvaardigheden, maar ook voor sociaal-emotionele vaardigheden. Zijn motivatie voor de sterke focus op de jongste Singaporezen: ‘Zodat elk kind, los van zijn achtergrond, een goede start en een mooie toekomst heeft.’

Misschien moeten we wel terug naar de tekentafel

Lopen wij als Nederland pijnlijk achter omdat we als een van de weinige landen kinderopvang nog altijd als arbeidsmarktinstrument zien? Ik zou in dit nieuwe jaar willen pleiten voor duidelijkheid op dit punt. We hebben genoeg deskundigheid in huis om een opinie te vormen. Het begint met de hamvraag: vinden wij als ouders, professionals en politici die eerste duizend dagen net zo belangrijk als de rest van de wereld? En zo ja, wát is er dan precies zo belangrijk in die eerste jaren van het kind? Hebben we wel het juiste systeem om daarin te voorzien? Op een enkele experimentele uitzondering na zijn kinderopvang en school nog altijd gescheiden van elkaar. We steken vele miljarden euro’s in onderwijs en slechts een fractie daarvan in kinderopvang, terwijl we wellicht een veel hoger leerrendement behalen als we jonger beginnen met het stimuleren van de ontwikkeling. Kortom, klopt onze aanpak voor nul- tot dertienjarigen nog wel?

We zullen eerlijk en kritisch naar ons huidige systeem van VVE, kinderopvang en onderwijs moeten kijken. Misschien ontdekken we dat we al best ver zijn, misschien moeten we wel terug naar de tekentafel. In elk geval is het hoog tijd voor een heldere strategie.

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.