Zodra de bakjes met groene verf op tafel belanden, gaan de kinderen enthousiast los. Kwasten worden diep in de groene smurrie gedoopt en daarna richting papier gedirigeerd, een spoor van druppels achterlatend. Conny heeft het er druk mee: de ene peuter heeft veel te dikke klodders op het papier, de ander verft helemaal buiten de lijntjes, de derde gebruikt de tafel als papier en de vierde roept na één minuut al dat hij klaar is.

Geagiteerd pakt ze van de eerste peuter de kwast over en smeert de klodders uit, wijst de tweede op de lijntjes en wat daarvan de bedoeling is, roept de derde peuter tot de orde, maakt de tafel schoon en stuurt de vierde peuter door naar haar collega om de handjes te wassen. Ondertussen probeert ze ook nog wat themawoorden te oefenen met de peuters: kerstboom, kerstbal, piek. De glitters plakt ze vervolgens maar zelf op de werkjes, onder protest van de peuters die ook heel graag dat bakje met glimmertjes willen omkiepen op hun schilderij en liefst álle glitters tegelijk.

Opgelucht dirigeert ze de peuters vervolgens van de groenbesmeurde tafel richting wasbak: de activiteit is weer zonder kleerscheuren – en vooral zonder vlekken in de kleren! – volbracht. En de werkjes krijgen als ze droog zijn een plekje aan de muur; dan kunnen de ouders straks ook zien dat er weer hard gewerkt is vandaag.

‘Als er bij de tweede peuter een geel monster met blauwe stippen ontstaat in plaats van een kerstboom, dan is dat een prachtige ontdekking’

Het is niet de eerste keer dat we tijdens onze vve-kwaliteitsmetingen her en der in den lande leidsters zien worstelen om met peuters een ‘werkje’ te maken. Vaak willen zulke leidsters een heleboel tegelijk: peuters leren om een opdracht uit te voeren, peuters leren hoe ze het materiaal moeten gebruiken, peuters woorden en begrippen aanleren, de kinderen en omgeving zo schoon mogelijk houden, en dan ook nog komen tot een toonbaar en herkenbaar eindproduct. Geen wonder dat het ondernemen van creatieve activiteiten met twee- en driejarigen dan een opgave wordt in plaats van een bron van gezamenlijk plezier. En toch is dat jammer, want aandacht voor de creatieve ontwikkeling is juist voor kinderen waar thuis deze mogelijkheden en middelen ontbreken hartstikke belangrijk.

Ik zou daarom willen pleiten voor een ommezwaai van ‘werkjes doen’ naar werken aan de creatieve ontwikkeling. Maar dan moet de aanpak wel peuter-proof zijn. Voor Conny zou dit betekenen: leid je opdracht in met leuk prentenboek over een kerstboom, gebruik schorten, geef elke peuter een lekker groot vel papier, een klodder blauwe en een klodder gele verf, ieder zijn eigen bakje glitters, doe voor hoe je de kwast moet gebruiken – en ga daarna even op je eigen handen zitten en bijt op je tong. En als een peuter dan in stille concentratie ontdekt dat ze gele en blauwe verf kan mengen tot groen en vervolgens alleen nog maar uitgebreid in de verf zit te roeren, dan is dat een geweldig resultaat. En als er bij de tweede peuter een geel monster met blauwe stippen ontstaat in plaats van een kerstboom, dan is dat een prachtige ontdekking. En als de derde merkt dat je de glitters aan de klodders op de tafel kunt plakken, dan is dat ook een belangrijke ervaring. En als de vierde na één minuut roept dat hij klaar is, dan kun je als leidster je handen weer tevoorschijn halen en proberen om samen een schilderij te maken. Met glitters. Wat een feest!