Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Blog Marianne van Hall – Deeltijdmoeders

Eind 2003 kwam toenmalig minister De Geus met de opmerkelijke uitspraak dat de emancipatie van autochtone vrouwen voltooid was. Volgens hem was “kinderopvang in de samenleving van vandaag heel vanzelfsprekend.” Ook toen al (10 jaar geleden) ontlokten zijn uitspraken felle reacties, o.a. van Ingrid Robeyns onderzoeker aan de UvA. Zij eindigt haar betoog met de woorden: “… gezien de weerbarstigheid van de sekseongelijkheid en het hardnekkige karakter van het kostwinnersmodel dat nog altijd zijn sporen nalaat, zullen verdere inspanningen nodig blijven.”
Blog Marianne van Hall - Deeltijdmoeders

Nu zijn we 10 jaar verder en je zou denken dat we in die 10 jaar in staat geweest zijn om grote stappen voorwaarts te maken. Niets blijkt minder waar. Daarvan getuigt het proefschrift waarop Justine Ruitenberg op 15 januari promoveert aan de UvA. Daar staat keihard als eerste zin van de conclusie: “In Nederland is ‘een goede moeder’ een moeder die in deeltijd werkt en bescheiden gebruikmaakt van professionele dagopvang. Moeders krijgen maar weinig institutionele en morele ruimte om een andere invulling te geven aan hun moederrol, door geen betaald werk te hebben of juist fulltime te werken.”

Daar hebben we het: het “nieuwe moeten”! Je zou kunnen zeggen dat we van de regen in de drup zijn gekomen. Was het vroeger nog moreel verwerpelijk om als vrouw kinderen en betaald werk te combineren, anno 2014 zijn er twee nieuwe taboes voor in de plaats gekomen: thuisblijven voor de kinderen en fulltime werken. We laten ons zo graag voorstaan op onze Nederlandse cultuur met zogenaamde keuzevrijheid voor vrouwen, maar in de praktijk kun je hier vraagtekens bij zetten.


‘Met z’n allen zitten we vast in het nieuwe moeten, deeltijdmoeders als sociaal wenselijk patroon en we zijn ons dit grotendeels niet eens bewust’

Vrouwen worden in hun keuzes erg beïnvloed door de omgeving. Moeders die voltijds werken of juist thuis blijven voor de kinderen weten er alles van. Zij krijgen uit hun omgeving vaak verwijten en onbegrip te horen. Als je kinderen krijgt, ga je minder uren werken, is de norm. Ook is het sociaal onwenselijk veel gebruik te maken van de kinderopvang. Moeders die thuisblijven voor de kinderen zouden eigenlijk wel aan de slag willen, blijkt uit het onderzoek. Dat doen ze niet, door negatieve ervaringen met werken en omdat hun partners geen uren inleveren. Bovendien blijkt dat hun eigen opvoeding heel bepalend is.

En zo valt alles op zijn plek: ook de strijd die de kinderopvang al jaren levert om de toegevoegde waarde van kinderopvang in het leven van jonge kinderen geaccepteerd te krijgen! Met z’n allen zitten we vast in het nieuwe moeten, deeltijdmoeders als sociaal wenselijk patroon. En we zijn ons hiervan grotendeels niet eens bewust.

Justine Ruitenberg concludeert: “Het doel van de Nederlandse overheid is om vrouwen bewust te maken van het belang van hun economische zelfstandigheid. Op dit moment is circa 50 procent van de Nederlandse vrouwen economisch zelfstandig. Recent onderzoek heeft aangetoond dat Nederlandse vrouwen die niet economisch zelfstandig zijn, zich vaak niet bewust zijn van de financiële risico’s van hun situatie.” Zij leven daardoor in een schijnveiligheid. Hun partner kan zijn baan verliezen, hun huwelijk kan op de klippen lopen en dan ligt de armoede op de loer.

Dit onderzoek vormt aanleiding om onszelf een aantal vragen te stellen:

  • Hoe hardnekkig zal de strakke Nederlandse norm van deeltijdmoeders blijken?
  • Wordt het anno 2014 niet eens tijd om dit patroon te doorbreken en zelf keuzes te maken?

Het is aan de jonge moeders van nu om dit te doen en aan hun eigen kinderen (dochters!) een ander voorbeeld te gaan geven. Maar dit vergt wel moed, doorzettingsvermogen en eelt op de ziel bij alle negatieve reacties. Ik wens deze generatie daar veel succes bij!

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.