Vooral het breng en afscheid moment. Het overdragen van jonge kinderen zonder menselijk contact gaat zo in tegen alles waar wij voor staan. Wat kunnen we doen om de afstand letterlijk en figuurlijk te overbruggen en de kinderen toch een warm welkom te geven?

Het van arm op arm overgedragen worden, zal er voor de meeste kinderen die naar de kinderopvang gaan voorlopig niet in zitten. Het afscheid zal op een andere manier gaan dan de kinderen zijn gewend en dat is lastig.

Vooral tijdens angst en stress hebben jonge kinderen het nodig dat er lijfelijk contact is; een knuffel of een laatste aai over hun bol. Sommige medewerkers zullen dit misschien toch doen, omdat ze denken dat het virus net zo goed via het kindje als via de ouder overgebracht kan worden. Of omdat hun hart breekt wanneer een kindje zich vastklampt aan de ouder.

Toch is het advies: doe het niet. Het virus mag dan onzichtbaar zijn, we weten nog te weinig over hoe het virus zich verspreidt. Tegelijkertijd willen we ook alles doen om de emotionele veiligheid te waarborgen.

‘Wanneer we vastberaden en goed afgestemd zijn op elkaar, brengen we een gevoel van veiligheid over op de kinderen’

Een plan maken en alvast nadenken over hoe je het voor de kinderen zo comfortabel mogelijk kunt maken, is niet alleen praktisch maar ook een mentale voorbereiding voor jezelf en de ouders. En ook dat helpt de kinderen. Wanneer we vastberaden en goed afgestemd zijn op elkaar, brengen we een gevoel van veiligheid over op de kinderen.

Kinderen zijn daar heel gevoelig voor en hebben geen baat bij chaos, onduidelijkheid en onzekerheid over hoe we het beste kunnen handelen. Duidelijkheid helpt. Wanneer er duidelijke afspraken zijn waar iedereen mee bekend is en zich aan houdt, komt er ruimte voor rust en vertrouwen. Het gaat dan om afspraken over looproutes, waar en op welke wijze de kinderen worden overgedragen, maar ook wat we doen als het onverhoopt toch niet lukt.

Om de kinderen goed voor te bereiden is het nu zaak alvast contact te zoeken. Daar zijn we de afgelopen tijd heel creatief in geworden. Dan kan via een filmpje, maar je kunt ook een leuke kaart of aftelkalender maken en naar de kinderen opsturen of mailen. Bel ouders van kinderen die het wellicht moeilijk gaan krijgen van tevoren even op en vraag hoe zij erin staan.

Een tip kan zijn deze week alvast even met het kindje langs de locatie te lopen en de namen van de pedagogisch medewerkers te noemen. Wanneer er met een VVE-programma wordt gewerkt kan de handpop die daarbij wordt gebruikt de kinderen alvast via een videoboodschap begroeten. Een handpop kan ook helpen op de eerste openingsdagen.

‘Maak een nieuw ritueel en gebruik daarbij zo veel mogelijk vertrouwde elementen’

Maak een mooie boog of leg een kruiptunnel neer waarmee je het voor kinderen aantrekkelijk en leuk maakt om de anderhalve meter te overbruggen. Zijn de kinderen gewend aan een wandelkoord dan komt die wellicht van pas. Kortom maak een nieuw ritueel en gebruik daarbij zo veel mogelijk vertrouwde elementen.

Voor elke locatie is een locatie-specifiek protocol in de maak. Zorg dat je goed op de hoogte bent van de afspraken die voor jouw locatie gelden. Meer dan ooit zullen we letten op de hygiëne en veiligheid. Voel jij je voldoende toegerust en beschermd of heb je juist het gevoel dat jouw gezondheid op het spel wordt gezet? Blijf er niet mee rondlopen maar maak dit kenbaar bij je leidinggevende of manager. Twijfel je of je tot een risicogroep behoort of heb je gezinsleden die mogelijk risico lopen, vraag dit dan na bij een bedrijfsarts of behandelaar. Het is van groot belang dat iedereen die werkt zich veilig voelt en dat ook uitdraagt.

Laat het de eerste week vooral ook het moment van een feestelijk weerzien zijn. We hebben de kinderen gemist en zijn blij ze weer te zien. Dat mag best gevierd worden. Maak het niet te bont, maar een vrolijk en liefdevol ontvangst zal zeker bijdragen aan een prettige sfeer. Tegelijkertijd is en blijft het spannend en doen we er goed aan de voorgeschreven regels serieus te nemen en te handhaven. Spreek elkaar en ouders daar indien nodig vriendelijk op aan. Hoe lastig het ook is, hou afstand van je collega’s, ook al heb je die je misschien al weken niet gezien.

‘Vertrouw op jezelf, jouw vakkundigheid en de veerkracht van kinderen’

De vraag waar ik, en veel medewerkers die ik de afgelopen week heb gesproken, nog het meeste mee worstelen is hoe we het gaan doen met kinderen die hartverscheurend gaan huilen en zich bij het afscheid angstig aan hun ouder/verzorger vastklampen. Tegen al je gevoel in moet je dan toch die stap naar achteren zetten. Daarom hier wat tips:

Benoemen van emoties, de interactie gaande houden, samen zwaaien, een handpop inzetten, maar ook (online) contact met de ouders is nu nog belangrijker dan ooit. Maar er zullen ook tranen vallen. Maak een foto van het kindje wanneer het later op de ochtend fijn aan het spelen of lachen is en deel deze met de ouders. Dat geeft vertrouwen en een gerust gevoel en maakt het voor de volgende dag gemakkelijker afscheid nemen.

Tot slot, zorg goed voor jezelf. Realiseer je dat je een vitaal beroep hebt en daarmee een belangrijke bijdrage levert aan het bestrijden van de crisis, maar ook extra risico loopt. Daar tegenover staat, naast dankbare ouders en liefde van de kinderen, dat je ook eerder in aanmerking komt voor een test en laten we hopen ook snel voor een vaccin. Vertrouw op jezelf, jouw vakkundigheid en de veerkracht van kinderen. We staan in het oog van de orkaan, en wij gaan ‘m verslaan!