Het grote verschil met Nederland is dat kinderopvangorganisaties op Bonaire veel minder mogelijkheden hebben om hier het hoofd aan te bieden. Financieel is er veel minder mogelijk en tegelijkertijd zijn er veel méér kinderen. Pedagogisch medewerkers zijn bevlogen en heel creatief, maar ze moeten het doen met beperkte middelen. Maar met hun inventiviteit komen ze vaak tot nieuwe mogelijkheden en met behulp van bruikbare materialen die ze van huis meenemen lossen ze problemen creatief op.
Ik woon op Bonaire een presentatie bij over een pilot met zorgkinderen binnen de IKC-ontwikkeling. Heel interessant! Ondanks de beperkte mogelijkheden, zet iedereen zich vol overgave in! Geen sinecure, de directeur doet letterlijk alles zelf. Bijna zonder staf, zonder ondersteuning; zij pakt alles zelf op. Wat me raakt aan deze pilot is dat haarscherp duidelijk wordt waar het om draait als je iets nieuws wilt ontwikkelen.
Ik noem het even ‘relatie voor prestatie’. Als je het persoonlijk met iemand goed kan vinden, vind je elkaar een stuk gemakkelijker op inhoudelijke vertrekpunten. En als het tegenzit, kijk je elkaar eens diep in de ogen. Dan is er vertrouwen en komen de pilot, of het IKC, van de grond. Zit er bij een van de partijen expansiedrang of wordt concurrentie ervaren, dan loopt de ontwikkeling uit op een (zinloze) strijd.
Eenmaal terug in Nederland houdt dat inzicht me bezig. Zoveel samenwerkingen waar je met de beste intenties instapt, lopen uit op energielekken! Herman Wijffels beschreef dit als ‘meestribbelen’; samen doen alsof je vooruit wilt maar zonder een daadwerkelijke stap te zetten. Anders gezegd: denkt Phillip Morris met de overheid mee over tabaksbeleid omdat het écht minder sigaretten wil verkopen? Het roept een vraag bij me op. Als iets van begin af aan ‘tegenstribbelt’ en er geen chemie ontstaat in een professionele relatie, is het dan niet beter meteen te stoppen? Omdat er nu eenmaal veel ‘samen-kracht’ voor nodig is om iets bijzonders als een IKC te ontwikkelen.
‘Verbinden is wat wij, als maatschappelijke kinderopvang, goed kunnen. Wij werken altijd samen mét anderen’
Als je niet begaan bent met elkaar, je niet gelijkwaardig tot elkaar kunt verhouden en je niet samen aan een doel kunt committeren, dan ontstaat een energielek. En daar is niemand bij gebaat. Sturen op controle is een tendens die ik steeds meer terrein zie winnen. Ik noem dat ‘oud gedrag’ want de toekomst is aan de verbinders! Verbinden is wat wij, als maatschappelijke kinderopvang, goed kunnen. Wij werken altijd samen mét anderen. Als de onderlinge relaties betekenisvol zijn, en er commitment en vertrouwen zijn, kan een verandering of ontwikkeling eens een lange adem vergen maar zal wel slagen. Maar als commitment en vertrouwen ontbreken dan moet je durven stoppen.
Over verbinding gesproken: op 2 maart ging ik opnieuw naar Schiphol. Deze keer om een delegatie vanuit Bonaire in Nederland ter verwelkomen. Een delegatie die écht wil leren. Ik wens ze toe dat ze met net zulke waardevolle inzichten naar huis gaan als ik deed!