Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Blog Fenna Kruijsse – Focus op het ontwikkel- en leerproces

In de kinderopvang besteden we erg veel tijd aan het maken van uitdagende activiteitenprogramma’s en willen graag dat zoveel mogelijk kinderen meedoen. ‘Want anders hebben ze alleen maar gespeeld.’
Fenna Kruijsse. Foto: Buiten de Lijntjes

Daarnaast hoor en lees ik de laatste tijd veel over allerlei activiteiten rondom thuisonderwijs. Er wordt enorm goed nagedacht over wat kinderen leren met bepaalde activiteiten.

Deze twee observaties inspireerden mij tot het nadenken over het natuurlijke leren en ontwikkelen van kinderen. Vaak zijn we zo bezig met dingen verzinnen voor kinderen dat we vergeten dat het leren en ontwikkelen van kinderen grotendeels vanzelf gaat. Dit vraagt alleen een andere manier van kijken en denken.

‘We vergeten dat het leren en ontwikkelen van kinderen grotendeels vanzelf gaat’

Een paar voorbeelden. Neem een gewoon bezoekje aan het bos. Om in een boom te kunnen klimmen heb je behoorlijk wat balans, oog- hand coördinatie en concentratie nodig. Om een hut te bouwen van takken ben je bezig met ruimtelijk inzicht, lengte verhoudingen, samenwerken en het ontwikkelen van kracht. Daarnaast raken kinderen veel van hun fysieke energie kwijt in deze activiteiten. Ze worden kalmer. Er ontstaat ruimte voor andere ontwikkelingsgebieden en leerprocessen.

Minutenlang kunnen kinderen met een lege kartonnen doos spelen. Het kan van alles worden. Een boot, kanon, huis, vliegtuig en ga zo maar door. Het enige wat jij hoeft te doen is je proberen te verplaatsen in de fantasie van kinderen en met die informatie materialen verzamelen. In dit geval een paar kartonnen dozen.

Vervolgens is het waardevol en leuk om mee te gaan in de fantasie van kinderen. Dat doe je door je beschikbaar op te stellen. Hiermee bedoel ik dat je aanwezig bent tussen de kinderen, niks voor hen invult en probeert mee te gaan in wat zij zeggen en willen. Hierdoor kun je voorzien in de spullen die zij denken nodig te hebben. En niet de spullen die jij als volwassene denkt die ze nodig hebben.

Omdat kinderen van nature geprikkeld zijn door het onbekende ontstaat zo’n creatief proces erg snel. In dat proces komen kinderen vanzelf uitdagingen tegen. Bijvoorbeeld dat zij een vliegtuigvleugel vast willen maken aan een kartonnen doos. Dit is het moment dat het leerproces op gang komt. Door juist niet voor te doen hoe je de vleugel vastmaakt maar wel beschikbaar te blijven gaan kinderen onderzoeken hoe ze het probleem kunnen oplossen. Misschien weet jij al lang hoe het kan worden geregeld maar dit is nu niet van toepassing. Door vragen te stellen zoals; kan ik je helpen, toon je interesse en stel je jezelf in dienst van het creatieve en leerproces van het kind. Is het antwoord ‘nee’ respecteer dat en laat kinderen het zelf ontdekken.

Dit zijn een paar voorbeelden waarmee ik wil illustreren dat er interessante activiteiten kunnen ontstaan als je ze niet vooraf vastlegt. Dit vraagt een open houding van jou als pedagogisch professional. Plus het lef om de verwachting op een eindresultaat los te laten.

‘Kinderen tonen weinig interesse wanneer activiteiten van tevoren gepland zijn’

In de praktijk merk ik wel eens dat kinderen weinig interesse toonden wanneer activiteiten van tevoren gepland zijn. Als kinderen het gevoel hebben dat ze iets moeten, haken ze vaak af. Er zitten al veel ideeën in hun hoofd waar ze iets mee willen. De kinderopvang is de perfecte plek om kinderen ruimte te bieden om hun ideeën tot uiting te laten komen.

Deze manier van werken vraag wel een andere houding van jou als pedagogisch professional. Je focust je niet op een eindresultaat maar op ideeën, de fantasie en de keuzes die kinderen maken. In die creatieve processen kun je enorm veel zien rondom bijvoorbeeld motorische ontwikkeling, het kunnen samenwerken, emoties en oplossingsgericht denken. Hou een klein schriftje bij waarin je kort noteert wat je ontdekt. Met al deze informatie heb je een interessante overdracht naar ouders toe die hen een waardevolle inkijk geeft in de ontwikkeling van hun kind op de kinderopvang.

‘Kinderen zijn geen leeg vat waar je kennis in stopt’. Waar ik deze uitspraak hoorde weet ik niet meer zo goed, maar ik heb hem opgeslagen. Het zit altijd in mijn achterhoofd als ik met kinderen werk zodat ik niet teveel ga invullen voor hen maar wel beschikbaar ben. Laten wij ons als volwassenen richten op het stimuleren van de nieuwsgierigheid en ontdekkingsdrang van de kinderen. Dat is er al. Kinderen voelen dan de ruimte om te gaan experimenteren en vragen te stellen. Het leren volgt als vanzelf. Door je te focussen op wat kinderen aan het doen zijn, heb jij meer ruimte om het leren en ontwikkelen van kinderen te zien.

‘De ontwikkelingen rondom het coronavirus vragen creativiteit van ons en de wereld. Dat wat we zo gewend zijn om te doen moet nu anders. Scholen zijn dicht, vele winkels sluiten, er wordt volop thuis gewerkt en de kinder- en buitenschoolse opvang zijn hele dagen open. Dat vraagt ook creativiteit van de pedagogisch medewerkers in het bedenken van de activiteiten.’ Lees de vorige blog van Fenna.

Wil je meer lezen? 

Abonneer je dan op onze gratis nieuwsbrief en ontvang twee keer per week de beste artikelen en het laatste nieuws in je mailbox. Zo mis je niets meer!

 

 

 

Fenna Kruijsse
Fenna Kruijsse biedt onder de naam Buro Buiten de Lijntjes kunstprojecten aan op scholen, BSO en kinderopvang. Fenna is opgeleid aan de kunstacademie en heeft de Master of Special Educational Needs afgerond met als specialisatie Het Jonge Kind. Ze werkt al jaren in diverse functies in de kinderopvangsector. Met Buro Buiten de Lijntjes richt zij zich ook op deskundigheidsbevordering van onderwijs- en pedagogisch professionals die willen leren hoe je creatieve processen bij kinderen stimuleert. ‘Tijdens creatieve processen zie je enorm veel van de eigenheid van het kind. Graag bied ik handvatten en advies in hoe je die eigenheid tot uiting kan laten komen.’ Volg @burobuitendelijntjes op Instagram voor activiteiten tips en inspiratie.

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.