Zowel onze samenleving als het onderwijs is strak georganiseerd en methodisch en longitudinaal zeer verantwoord ingericht. Echter steeds duidelijker wordt dat leren en ontwikkelen anders gefaciliteerd moeten worden. Vanuit natuurlijke nieuwsgierigheid willen 2- en 3-jarigen onverschrokken de spannende wereld op allerlei manieren ontdekken en daardoor maken zij zich kennis en vaardigheden eigen.

Aan die spannende wereld komt op 4-jarige leeftijd, en soms zelfs al eerder, een abrupt einde. Allemaal in de kring, als je naar het toilet wilt je vinger opsteken, en vergeet de toiletketting niet, niet voor je beurt praten en op basis van een dagplanning wordt je dag van spelen strak ingedeeld. En als je naar groep 3 gaat starten we allemaal met het aanvankelijk lezen.

Ik weet dat ik met deze voorstelling van zaken inmiddels ook veel pedagogisch medewerkers en leerkrachten tekort doe, maar het rigide methodische systeem van leren en ontwikkelen, vaak gerelateerd aan leeftijden, is nog veel te veel uitgangspunt van handelen van de professionals in opvang en onderwijs.

Terwijl het kind eigenlijk helemaal centraal zou moeten staan. Het kind met eigen talenten en behoeften. ‘Je mag zijn wie je bent en wilt worden’ is vaak herkenbaar in missies van organisaties, maar dan wel graag binnen de vastgestelde systemen.

‘Het wordt tijd dat we ons echt, vanaf de geboorte, gaan verdiepen in wie het kind is’

Het wordt tijd dat we ons echt, vanaf de geboorte, gaan verdiepen in wie het kind is. Een relatie opbouwen met dat kind en vanuit die kennis en ervaring zorgdragen voor een rijk leef-, speel-, leer- en werkklimaat voor elk kind. Het kind door die rijke omgeving de kans te geven om zich te ontwikkelen.

De professionals om het kind heen, pedagogisch medewerkers, leerkrachten en vooral ook ouders stemmen veel af over wie het kind is en hoe die rijke omgeving eruit moet zien om het kind tot ontwikkeling te blijven verleiden. ‘Zonder relatie geen prestatie’, een gevleugelde uitspraak van hoogleraar Luc Stevens, is niet alleen van toepassing op de relatie kind/pm’er/leerkracht, maar zeker ook voor de relatie tussen de pm’ers/leerkrachten en ouders.

Van opvang en onderwijs en brede school, via kindcentrum, naar een educatief ontmoetingscentrum voor kinderen, pedagogische medewerkers, leerkrachten, ouders en anderen die gezamenlijk betekenisvol kunnen zijn voor elkaars ontwikkeling.

Voor de inrichting van die rijke omgeving voor kinderen en volwassenen is oneindige inspiratie nodig. Praktische voorbeelden over de inrichting van dat rijke leer en ontwikkelklimaat voor kinderen en volwassenen. Zosja kan met haar informatie daar een belangrijke rol in spelen. Zodat Johan en al die andere kinderen vanaf het begin die natuurlijke nieuwsgierigheid voor leren en ontwikkelen blijven behouden en niet pas als zij op 18-jarige leeftijd de arbeidsmarkt op komen.

Het wordt tijd dat we stoppen met het rigide systeem van leerjaren en jaarklassen en leren en ontwikkelen meer organiseren vanuit de behoefte van kinderen aan een rijk leef-, speel-, leer- en werkklimaat.

Reageren op deze blog? Stuur je reactie naar zosja@bsl.nl