Onno Hoekstra, meerscholendirecteur van IKC Vlinderslag en KC-in-wording De Kei mailt me direct na de Landelijke IKC-dag dat hij zo enorm heeft genoten van de lezing van Gert Biesta. Letterlijk schrijft hij; ‘De deelsessie en de masterclass waren beide spot-on. De woorden van Biesta erg inspirerend. Naast Vlinderslag werken we nu ook aan een volgend kindcentrum in Amersfoort, te weten kindcentrum De Kei. Een beetje extra inspiratie is altijd welkom.’ 

IKC Vlinderslag blijkt in veel opzichten veelzijdig. Het kindcentrum staat in een kleurrijke buurt, omgeven door veel groen. Op het plein enkele speelheuvels die beplant zijn met bamboe en heel veel vlinderstruiken. Hier werken kinderen, ouders en medewerkers samen en leren met en van elkaar. Een plek waar zo’n 320 kinderen van nul tot twaalf jaar hun talenten ontdekken en in leren zetten. Onder en na schooltijd. Ik tref een sfeervolle, lichte en ruim opgezette combinatie van nieuw- en oudbouw waarin beide kernpartners, SKA Kinderopvang en basisonderwijs van Stichting Meerkring samenwerken. ‘Maatschappelijk ondernemen’ noemen ze dat op Vlinderslag, waarmee de ondernemingskracht van kinderopvang en de maatschappelijke opdracht van school prachtig samenkomen. 

Kruisbestuiving

Binnen spreek ik met Onno Hoekstra (zowel als directielid betrokken bij Vlinderslag als KC De Kei), Bert Jalving (directie Vlinderslag), Janine van der Pas (directie De Kei), Rachel den Boer (regiomanager Ska – betrokken bij De Kei en Vlinderslag) en Marieke van Munster (coördinator vanuit SKA bij de Kei).

Ook in die zin is Vlinderslag veelzijdig. Met Kindcentrum De Kei, waarvan de nieuwbouw net is gestart, is een hechte en constructieve samenwerking opgezet. De kennis en ervaring die de afgelopen jaren zijn opgedaan op Vlinderslag worden nu gebruikt om De Kei te helpen bij de ontwikkeling – én om Vlinderslag scherp te houden. Een waardevolle manier van samenwerking, intervisie, kennisdeling en kruisbestuiving inéén. 

Waarom dit IKC?

‘Wij zijn eind 2016 dit IKC begonnen vanuit de overtuiging: alleen ga je sneller maar samen kom je verder.  De versnippering moet worden tegengegaan. Dat kan als je niet alleen integraal denkt, maar ook integraal handelt. Met elkaar krijg je ook meer voor elkaar dan alleen,’ vertelt Onno Hoekstra. ‘Allereerst kunnen we een enorm aanbod van uiteenlopende activiteiten onder en ná schooltijd bieden. Voor alle kinderen uit de wijk. Door samenwerking met organisaties als bibliotheken Eemand, het Samenwerkingsverband De Eem, de SRO, Sportivate en stichting ABC, die al jarenlang een uitgebreid activiteitenaanbod op maat verzorgt.

Integraal

‘We werken zoveel mogelijk integraal en als één team en dat levert, door de aanwezigheid van zoveel professionals, een brede expertise op. We kunnen daardoor meer bieden voor de kinderen. Het resultaat is een veel interessantere werkplek voor onze medewerkers, met volop uitdaging en ontwikkel- en doorgroeikansen. We noemen dat toekomstgericht vakmanschap. Mensen die innovatief zijn of ambitieus, die komen bij ons werken. Waar we trots op zijn: ons team is hecht en al heel lang samen. Dus dit aspect helpt zeker ook in tijden van personeelstekort, zoals nu.’

Zachte landing

Voor kinderen levert ons IKC ook heel veel op, vervolgt Onno Hoekstra. ‘Jonge kinderen maken een zachte landing als ze van één van de drie peutergroepen, de speel-leergroepen,  het onderwijs instromen. Ze kennen de juffen en meesters immers al. En de kinderen zijn bekend, doordat we, met heel korte lijnen, een goede overdracht hebben. Het hele gebouw is er ook voor de kinderen, er is dus letterlijk veel ruimte waar kinderen kunnen leren, spelen, ontmoeten en samenwerken. In een prettig, pedagogisch klimaat. Dermate veilig en voorspelbaar dat kinderen vol vertrouwen een volgende stap in hun ontwikkeling kunnen of durven zetten.’

Laag ziekteverzuim

Ook voor ouders levert het IKC veel op. ‘Op Vlinderslag wordt positief gesproken over thuis en thuis over Vlinderslag. Hiermee brengen we werelden bij elkaar. Voor kinderen een prettig klimaat om tot leren en ontwikkelen te komen. Dit heeft ook zijn uitstraling naar de buurt en vice versa. En een positieve situatie op het kindcentrum, met stabiele opbrengsten, laag ziekteverzuim en een groeiend aantal kinderen geeft vertrouwen en rust.’ 

Wijsheden

Zosja betekent: wijsheid. Op mijn vraag van welke opgedane wijsheid anderen zouden kunnen leren, reageert Rachel den Boer (Ska) direct om vooral met de ‘waarom-vraag’ te beginnen. ‘Waarom samenwerken, waarom een IKC beginnen? Eerst de visie en missie samen, vanuit gelijkwaardigheid uitwerken en vastleggen. Zoek daarbij de verbinding met alle medewerkers en ouders en kom tot een gezamenlijke taal.’ En neem daarvoor vooral ook de tijd, is haar advies.
Bert Jalving (Vlinderslag) en Onno Hoekstra antwoorden gelijktijdig: ‘Parkeervak!’ Het parkeervak is op Vlinderslag inmiddels een begrip om kwesties waar niet direct een oplossing is, te kunnen parkeren. Dat heeft gedurende het proces, en ook nu nog, bij het uitwerken van knelpunten, goed geholpen. In dat parkeervak zitten nog wel wat van die zogenaamde kwesties, die we tijdens dit gesprek ook met elkaar bespreken. Wellicht kan ik het parkeervak helpen iets leger te maken. 

AVG

Eén van de kwesties is hoe om te gaan met de AVG, met name als het gaat om het bespreken van kinderen. Ik vertel dat Yvette Vervoort en ik daar een hoofdstuk aan gewijd hebben in het pas verschenen boekje Een Kindcentrum. Daarin staat dat ‘bij mondeling overleg de AVG niet geldt, maar wel met notities die professionals maken in hun eigen kindvolgsystemen. Een praktische oplossing is om een gezamenlijk 15-minutengesprek te organiseren. Hierbij worden ouders, leerkracht én pedagogisch medewerker uitgenodigd.’

Hoewel het onderwerp door er samen over te praten uit het parkeervak gehaald kan worden, verwijs ik voor de volledigheid ook nog naar de onlangs bij OCW verschenen brochure over informatieoverdracht bij kinderopvang en basisonderwijs. 

Detacheren

Een andere kwestie is het inzetten van personeel over en weer. Momenteel worden er binnen andere stichtingen onderwijsassistenten gedetacheerd bij de kinderopvang. Wij doen dit (nog) niet, vertelt Onno Hoekstra, maar Vlinderslag zou graag ervaringen en suggesties van andere IKC’s horen. Wie heeft een slimme oplossing gevonden om personeel over de organisatie heen in te zetten, wie heeft, in geval van twee aanstellingen, ervaring met verschillen in cao’s, etc. Voorbeelden en suggesties zijn van harte welkom en zullen we niet alleen delen met Vlinderslag maar ook met alle lezers. Mailen kan naar zosja@bsl.nl

Gouden tip

Aan het eind nog een muzikale, gouden, tip; een suggestie die helpt bij het realiseren van onderlinge verbinding. Zorg als IKC voor een gezamenlijk lied, dat past bij je visie, doelgroep, naam en plek waar je IKC staat. Zeker bij de start van het IKC heeft dat Vlinderslag enorm geholpen om al die culturen te verbinden. 

Dat kan ik vanuit eigen ervaring trouwens bevestigen. In de tijd dat ik zelf IKC-directeur was hadden we met elkaar ons “Meesterwerk-lied”.  Dat zongen we iedere week tijdens de weekviering en bij elke andere bijzondere gelegenheid. Hoe onbenullig het misschien ook lijkt, een gezamenlijk IKC-lied, en muziek, doet in allerlei opzichten zoveel. Gedeelde trots als kinderen, ouders, medewerkers samen en uit volle borst ‘hun’ IKC- lied zingen.