De staatssecretarissen van Financiën hebben op 19 mei 2020 bij het OM aangifte gedaan tegen de Belastingdienst wegens een vermoeden van zogeheten knevelarij en beroepsmatige discriminatie.
Eerder schreef Kinderopvangtotaal daarover: “Het gaat om de misdrijven discriminatie en het ten onrechte stopzetten van betalingen. In de eerste kwestie bestaat het vermoeden dat de Belastingdienst zich schuldig heeft gemaakt aan discriminatie door nader onderzoek uit te voeren op basis van afkomst, het zogenoemde ‘etnisch profileren’.
De tweede kwestie betreft de uitbetaling van voorschotten, die werden stopgezet alleen omdat de ontvangers van die toeslagen klant waren bij van fraude verdachte organisaties of gastouderbureaus.”
Feitenonderzoek OM
Naar aanleiding hiervan heeft de Rijksrecherche onder het gezag van het OM een uitgebreid oriënterend feitenonderzoek uitgevoerd, schrijft het OM. ‘Het OM concludeert na zorgvuldige beoordeling van de feiten en omstandigheden dat er geen sprake is van een strafrechtelijke verdenking van knevelarij of beroepsmatige discriminatie.’
Het OM licht dit als volgt toe:
Geen knevelarij
Van knevelarij is sprake als een ambtenaar in strijd met de regels geld vordert, ontvangt of niet uitbetaalt omdat dat verschuldigd zou zijn ‘aan enige openbare kas’. Hier was het geld (de kinderopvangtoeslag) niet verschuldigd aan ‘enige openbare kas’, maar aan de ouders. De uitbetaling aan hen werd stopgezet omdat er volgens de Belastingdienst misbruik of fraude speelde. Dat is juridisch gezien geen knevelarij.
Ook bij het terugvorderen van eerder uitgekeerde kinderopvangtoeslagen is geen sprake geweest van knevelarij. De Belastingdienst en zijn medewerkers mochten ervan uitgaan dat de terugvorderingen binnen de regels pasten. De hoogste rechter in dit soort zaken (de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State) heeft de beslissingen van de Belastingdienst hierover jarenlang in stand gelaten.
Geen beroepsmatige discriminatie
Het OM heeft geconstateerd dat de Belastingdienst in het kader van de bestrijding van misbruik en fraude zoekslagen heeft gemaakt op basis van nationaliteit. Na zo’n eerste zoekslag volgde een individuele beoordeling om vast te stellen of iemand wel of geen recht had op kinderopvangtoeslag. Bij die beoordeling speelde nationaliteit geen rol meer. De beoordeling was voor iedereen gelijk en conform de toen geldende regels en daarom is er geen sprake van strafbare beroepsmatige discriminatie.
Immuun voor strafrechtelijke vervolging
De Belastingdienst is, als onderdeel van de Staat, daarnaast immuun voor strafrechtelijke vervolging. Datzelfde geldt ook voor ambtenaren die uitvoering geven aan beleid. ‘Uit onderzoek van het OM blijkt niet dat medewerkers van de Belastingdienst uit eigen gewin of belang hebben gehandeld. Over verwijtbare handelingen die de Staat zijn toe te rekenen, moet verantwoording worden afgelegd in het politieke domein en niet in het strafrecht.’
Alsnog vervolging
Het OM zegt zich ervan bewust te zijn dat deze uitspraak voor getroffen ouders een teleurstelling kan zijn en schrijft: ‘Ouders die zelf aangifte hebben gedaan bij het OM, zouden via een zogeheten ‘artikel 12 Wetboek van Strafvordering-procedure’ de rechter kunnen vragen om alsnog tot vervolging over te gaan.’
Bron: om.nl
