Nysa trok de afgelopen tijd al vaker aan de bel, vanwege de voorspelde relatief lage indexering van de maximum uurprijs van de overheid. Dit is het bedrag wat de overheid maximaal vergoedt middels kinderopvangtoeslag (KOT). Waar kinderdagverblijven en bso’s de maximum uurprijzen met 5,58 procent zien stijgen, stijgen de maximum uurprijzen voor gastouderopvang met slechts 3,22 procent per 1 januari 2023.

Toegankelijkheid onder druk

‘Een druppel op een gloeiende plaat als men kijkt naar een inflatie van 10 procent’, stelt Nysa, de brancheorganisatie voor gastouders. ‘De afgelopen dagen worden we overspoeld met rapporten, onderzoeken en meningen van de verschillende organisaties over de toekomstige stelselwijziging over de financiering van de 96% gratis kinderopvang voor werkende ouders. Uit alle informatie komt één beeld heel duidelijk naar voren: de stelselwijziging heeft tot gevolg dat de toegankelijkheid van de kinderopvang (waaronder de gastouderopvang) verder onder druk komt te staan en door het tekort aan opvangplekken de kwaliteit van de opvang hieronder zal gaan lijden.’

Marktconforme uurprijs

Net als veel sectorpartijen heeft ook Nysa een visie voor oplossingsrichtingen die de toegankelijk en kwaliteit van kinderopvang beter zullen borgen. ‘Wij zijn voorstander van een marktconforme uurprijs. Daarnaast zou, om de arbeidsparticipatie toe te laten nemen, werken (ook meer werken) dienen te lonen. Nu lopen ouders (lage inkomens) aan tegen het feit dat als zij meer gaan werken, zij minder toeslagen krijgen waardoor zij er netto op achteruit gaan. Meer werken loont bij deze groep dus niet.’

‘Als daarnaast de maximale uurprijzen (KOT) van de opvang niet marktconform zijn, worden deze ouders ook nog eens geconfronteerd met een (hogere) eigen bijdrage waardoor zij er nog meer op achteruit gaan. Zolang de maximale uurtarieven KOT niet bijgesteld worden op basis van een gefundeerd verdienmodel zal dit probleem niet opgelost worden. Wil men kwaliteit dan zal er geïnvesteerd dienen te worden en er kan niet geïnvesteerd worden als daar geen geld tegenover staat.’

Hogere gas- en energierekening

De voorgenomen maatregelen van de overheid voor een lagere energierekening door middel van het prijsplafond per 1 januari 2023, helpen de gastouder maar gedeeltelijk, stelt Nysa. ‘Voor gastouders werkzaam vanuit eigen huis kan dit problemen gaan opleveren. De kosten worden namelijk niet gezien als zakelijk en zijn op grond daarvan ook niet aftrekbaar. Een gastouder zal qua jaarverbruik (3 dagen of meer werkzaam als gastouder) voor gas en elektra zeer waarschijnlijk boven de gestelde grenzen van 1200 kub (gas) en 2900 kWh (elektra) uitkomen. Dat houdt in dat deze kosten alsnog fors zullen stijgen.’

Uurtarief moet omhoog

Gastouders zijn daarom genoodzaakt hun uurtarief te verhogen, zegt Nysa. ‘Om dezelfde netto-inkomsten te houden dient de gastouder haar uurtarief dus met meer dan de indexatie te verhogen en hierbij ook rekening te houden met de stijging van de kosten voor gas en elektra. Kleine kinderen kunnen nu eenmaal niet bij een temperatuur van 16 graden opgevangen worden. De toegankelijkheid van de gastouderopvang komt dus in 2023 al onder druk te staan en niet pas bij de invoering van een nieuw financieringsstelsel in 2025, waarmee de problematiek alleen nog maar groter zal worden. Als gevolg hiervan zullen ook de investeringen in de kwaliteit van de opvang achteruit gaan’

Toch inkomensgrens bij stelselwijziging

‘Wellicht is het verstandig om nogmaals te kijken naar een inkomensgrens voor de stelselwijziging’, stelt Nysa. ‘Ouders met een inkomen onder bijvoorbeeld € 55.000,- per jaar krijgen recht op 100 procent gratis kinderopvang en ouders die meer verdienen gaan een eigen bijdrage betalen voor de opvang. Daarnaast dient er onderzoek gedaan te worden of de huidige maximale uurtarieven kostendekkend zijn en dienen deze goed onderbouwd te worden vastgesteld.’

‘Als we dan ook het werken in de kinderopvang/gastouderopvang aantrekkelijk weten te maken, zodat mensen weer plezier krijgen in het werken met kinderen in plaats van alle administratieve verplichtingen, dan zijn we een eind op weg’, besluit Nysa.