Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Ojee, de GGD!

Op het terrein van agrarische kinderopvang BoerenHummeltjes in Halle wordt luidruchtig gepraat. Het is een warme woensdagavond en de pedagogisch medewerkers zitten in de tuin met broodjes en soep. Ze kletsen honderduit. De konijnen liggen in de weide en de koeien in de stal laten af en toe van zich horen. Een goed moment voor het bordspel Ojee, de GGD.

Daphne Teunissen, eigenaresse van de agrarische opvang, is ook van de partij. Ze wijst naar de gele doos waar het spel in zit. ‘Speciaal ontworpen voor pedagogisch professionals, zodat ze zich beter kunnen voorbereiden op de komst van de GGD.’ Ook de makers van het spel zitten aan tafel: Rick Ploemen en Mathelijne Smids. Rick: ‘Vaak voelen pedagogisch medewerkers allerlei emoties in zichzelf opborrelen als de GGD-inspecteur op de stoep staat. Sommige mensen worden nerveus of zouden het liefst in een hoekje wegkruipen. Helemaal niet nodig. Daarom heb ik in samenwerking met Mathelijne dit spel ontworpen.’

https://static-content.springer.com/image/art%3A10.1007%2Fs41189-022-1804-6/MediaObjects/41189_2022_1804_Fig2_HTML.jpg

Spelregels

De broodjes op tafel maken nu plaats voor het bordspel. Mathelijne legt de spelregels uit. ‘De jongste mag beginnen. De kleur van het vakje waar je met de pion op terecht komt, geeft aan welk kaartje je mag pakken.’ Rick vult aan: ‘Heb je de vraag op het kaartje goed beantwoord, dan mag je een compliment-ster pakken van die kleur. Degene die als eerste de vijf sterren uit alle categorieën heeft, is de winnaar van het spel.’

Voer voor discussie

De deelnemers gaan enthousiast van start. Er komen vragen aan bod als: ‘Noem drie afspraken die zijn gemaakt voor een veilige buitenruimte’ en ‘Wat voor gevoel ervaar je als de GGD-inspecteur binnenstapt?’ Vooral de laatste vraag geeft veel ruimte voor discussie. ‘Het is alsof alles wat ik doe dan onder een vergrootglas wordt bekeken’, zegt pedagogisch medewerker Ellen. ‘Dat is echt geen fijn gevoel en dan doe ik juist alles verkeerd.’ De anderen reageren instemmend. ‘Ik heb nog nooit een bezoekje gehad van de GGD,’ zegt Sanne. ‘Toch kijk ik er nu al tegenop. Stel je voor dat ze iets vragen waar ik het antwoord helemaal niet op weet?’ Rick knikt. ‘Ik kan me voorstellen dat je daar zenuwachtig van wordt, maar je kunt dan ook gewoon uitleggen dat het je even is ontschoten. Dat is helemaal niet erg.’ Er wordt weer met de dobbelsteen gegooid en het spel gaat verder.
Rick en Mathelijne kijken tevreden naar de voortgang. ‘Op iedere locatie worden weer andere antwoorden gegeven, dat is het leuke van dit spel’, aldus Mathelijne.

Rick en Mathelijne

Rick en Mathelijne kwamen elkaar voor het eerst tegen tijdens een netwerkbijeenkomst van de kinderopvang. ‘Ik was net bezig met een onderzoek naar copinggedrag,’ vertelt Mathelijne. ‘Kortgezegd probeerde ik te achterhalen hoe in het werkveld met problemen of stress wordt omgegaan.’ Rick, die de opleiding tot toezichthouder kinderopvang heeft gevolgd, vond dit een belangrijk onderwerp en ze raakten aan de praat. ‘Het leek ons interessant om te kijken naar het gedrag van pedagogisch professionals tijdens een inspectie,’ aldus Rick. Mathelijne is bestuurder van kinderopvang het Berenhuis en Rick is docent bij de opleiding pedagogisch werk binnen het mbo. Daarnaast is hij eigenaar van Rick in de kinderopvang.

Enquête

Vele koffiemomenten volgden en enkele weken later besloten ze een online enquête te starten onder pedagogisch professionals in de kinder- en gastouderopvang. ‘Toen we de resultaten van de enquête terugkregen zaten we met open mond te kijken. Maar liefst 1186 mensen hadden gereageerd’, vertelt Rick. Mathelijne knikt instemmend. ‘Het was even een werkje om alle antwoorden uit te pluizen, maar de resultaten logen er niet om.’ Dankzij de vele antwoorden kwamen Mathelijne en Rick erachter dat een bezoek van de GGD veel emoties teweeg kan brengen. En ze zagen duidelijk dat er behoefte was aan ondersteuning daarbij.

Ontstaan van het spel

Naar aanleiding van de enquête ontwikkelden Rick en Mathelijne een workshop voor professionals in het werkveld, gebaseerd op de vier coping-strategieën die mensen hebben tijdens stressvolle momenten: vechten, vermijden, vluchten en vastgrijpen. ‘Toen de coronacrisis kwam, konden we even geen workshops meer geven’, aldus Rick. ‘Dat was jammer, maar we gingen niet bij de pakken neerzitten. We kwamen gewoon met een heel mooi alternatief.’ Hij doelt op het spel dat nu voor hen op tafel ligt.

https://static-content.springer.com/image/art%3A10.1007%2Fs41189-022-1804-6/MediaObjects/41189_2022_1804_Fig3_HTML.jpg
Rick en Mathelijne besteedden vele avonden aan de ontwikkeling van het bordspel. ‘We hebben hierbij inspecteurs, houders en pedagogisch medewerkers betrokken. Zo konden we voorkomen dat we iets over het hoofd zouden zien. Het resultaat is iets om trots op te zijn. Een spel met vragen waarbij de antwoorden niet per se vaststaan’, aldus Rick. ‘Dat is namelijk per locatie weer verschillend. De spelleider heeft deze meestal van tevoren opgeschreven. Denk hierbij aan een locatiemanager of leidinggevende.’

Doel van het spel

Medewerkers voorbereiden op de komst van de GGD is niet het enige doel dat de makers van het spel voor ogen hebben. ‘Vaak heerst er gevoelsmatig een grote afstand tussen de pedagogisch medewerker en de inspecteur’, aldus Mathelijne. ‘We zouden graag zien dat die kloof kleiner wordt.’ Een aantal vragen die in het spel worden gesteld, gaan over de GGD zelf. Waarom is die er eigenlijk en hoe gaan ze er te werk? Rick: ‘Een GGD-inspecteur is net als de medewerkers verantwoordelijk voor kwalitatief goede ontwikkelingskansen voor kinderen. Ik vertel tijdens de workshop wel eens over mijn eigen ervaringen uit de opleiding tot toezichthouder en inspecties die ik mee heb mogen uitvoeren. Tijdens mijn eerste inspectie was ik bijvoorbeeld heel erg zenuwachtig en onzeker. Als ik dat vertel, zie ik dat pedagogisch medewerkers doorkrijgen dat inspecteurs ook maar gewoon mensen zijn. Mensen die misschien een slechte dag kunnen hebben, niet goed in hun vel zitten of zenuwachtig zijn. Eigenlijk hebben inspecteurs en pedagogisch medewerkers hetzelfde doel: handelen in het belang van de kinderen.’

‘Eigenlijk hebben inspecteurs en pedagogisch medewerkers hetzelfde doel’

Succes

Rick en Mathelijne zijn blij met de resultaten. Rick: ‘Dankzij dit spel leren pedagogisch medewerkers het eigen beleid beter kennen en worden ze zelfverzekerder.’ Mathelijne:

‘Ik heb echt het idee dat we bijdragen aan een extra stukje kwaliteit in de kinderopvang. We krijgen ontzettend veel telefoontjes van mensen die een bestelling willen plaatsen, dus het is een groot succes.’

https://static-content.springer.com/image/art%3A10.1007%2Fs41189-022-1804-6/MediaObjects/41189_2022_1804_Fig4_HTML.jpg

‘Het is alsof alles wat ik doe onder een vergrootglas wordt bekeken’

Veel geleerd

De medewerkers van agrarische kinderopvang BoerenHummeltjes gaan helemaal op in het spel: ‘Is het nu de gemeente of de overheid die opdracht geef voor inspectie?’, vraagt Annemiek zich hardop af. Er wordt druk gespeculeerd. Wanneer Annemiek de vraag uiteindelijk goed heeft beantwoord (het is de gemeente), gooit Rianne met de dobbelsteen. Ze komt op een geel vakje terecht en pakt het bijbehorende kaartje van de stapel. Ze leest de vraag voor: ‘Wie is op jullie locatie de achterwacht?’ Ze laat het kaartje zakken en wijst naar de spelleider die tegenover haar zit. ‘Dat is makkelijk, dat ben jij toch?’ Daphne knikt. ‘Klopt, als er nood aan de man is, mogen jullie mij bellen.’ Er wordt nog een half uurtje doorgespeeld en dan is het tijd om af te ronden. ‘Echt een leuk spel’, zegt Wendy. ‘Ik heb het idee dat ik heel veel heb geleerd.’ Anne vindt dat ook. ‘Stel dat er morgen een GGD-inspecteur bij ons op de stoep staat, dan weet ik zeker dat ik een stuk minder zenuwachtig zal zijn.’

Praktische tips

Zenuwachtig voor de inspecteur? Dan hebben Mathelijne en Rick en aantal tips om de GGD-inspectie soepel te laten verlopen.
1 Wees je bewust van je eigen gedrag bij een inspectiebezoek. Vind je het eng? Ben je bang om iets fout te doen en gaat het daarom juist niet zoals je graag zou willen? Besef dan vooral dat zulke gevoelens heel normaal zijn.
2 Wanneer de inspecteur eenmaal voor de deur staat, neem dan even een paar seconden de tijd om te voelen wat het bezoek met je doet. Bedenk dat jij en de inspecteur eigenlijk hetzelfde doel hebben.
3 Verwelkom de inspecteur en wees uitnodigend, zodat diegene diens werk kan doen. Laat zien wat je dagelijks doet: werken met kinderen en het creëren van optimale ontwikkelingskansen.
4 Bedenk dat alles wat je voelt er mag zijn. Benoem dit ook. Het is fijn om te kunnen vertellen dat je het spannend vindt. Mensen die een speech gaan geven voor een groot publiek vertellen soms ook aan alle aanwezigen dat ze zenuwachtig zijn. Dat is een manier om de spanning uit de lucht te halen. Je zult merken dat het dan gelijk al minder eng is.

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.